Sağlık Kitapları

Sağlık hekimle aramızda ortak bir sır, bir soyut-somut alan karması. Hekimin somut algıladığı hastalık, hasta için soyut bir boyutken, hastanın yaşadığı somut yakınma hekim için sadece soyut bir veri. Araya üçüncü boyut -ilaç, ameliyat, para, hastane vb'- girmedikçe hasta hekim ilişkisi katışıksız bir güven ilişkisi. Her iki taraf da birbirine güven duymazsa gerçekleşemeyen bir ilişki. Öte yandan üçüncü boyutlar zaman zaman ilişkiye kara bulutların girmesine de yol açıyor, hele ki bu bir ölüm ise.

Sağlık, sadece hekimin veya sistemin değil kişinin de sorumluluğu aynı zamanda. Yazılan tüm kitaplar, verilen tüm bilgiler bunun için ama son zamanlarda yazılan sağlık kitaplarının önemli bir kısmının diyet, egzersiz veya cinsellikle ilgili olması, acaba işin kolayına mı kaçılıyor diye de düşündürüyor insanı. Hani çevre kirliliğinden korunma yolları, nerede menopozla baş etme yöntemleri, yeni doğan bebeklerin önlenebilir hastalıkları, akraba evliliğinin zararları?

Vücut ile İlgili Genel Bilgiler

Beyninize Hoş Geldiniz / Sandra Aamodt, Sam Wang / Çeviren: Boğaç Erkan / NTV Yayınları / 2011/ 322 s.

İki nörobilimci son derece anlaşılır ve esprili bir tarzda beynin çalışma mekanizmalarını anlatıyor kitapta. Hem günlük yaşamımızda bizi zor durumda bırakan sorunlarla -unutkanlık, jet-lag, sınavlar, ergenlik, stresler, korkular, matematik belası, vb'- nasıl baş edileceği anlatılıyor hem de hakkında sık soru sorulan beyin hastalıkları açıklanıyor. Karikatüre yakın eğlenceli resimler, 'Bunları Biliyor muydunuz?' kutucukları, 'Beyninizi Ne Kadar Tanıyorsunuz?' testi kitabın kolay okunur olmasını sağlıyor. Kitabın arka kapağında 'beyni olan herkes için kullanma kılavuzu' olduğu yazıyor, siz bilirsiniz artık!

Beyindeki Hayaletler / V.S. Ramachandran, Sandra Blakeslee / Çeviren: Levent Öztürk / Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi / 2011 / 326 s.

Son yılların en gözde konularından biri de bilincin ne olduğu, beynin neresinde bulunduğu, nasıl işlev gördüğü ve nasıl test edildiği. Beyinbilim gurularından Ramachandran ve Blakeslee ikilisinin yazdığı bu kitapta bilincin farklı işlevleri popüler bilim dilinde ele alınıyor. Her bölümde önce ilginç bir beyin hastalığı ve bilinç ya da duyularıyla ilgili nadir bir bulgusu olan hasta anlatılıyor, ardından da bugün bilinenlerin ışığında bu hastanın durumu ayrıntılı olarak açıklanıyor. Belki bu kitabı okuduktan sonra, zaman zaman kendinizde fark ettiğiniz ve aslında patolojik olmayan durumları da anlayabilirsiniz. Ramachandran Hindistan'da doğmuş, eğitiminin bir kısmını İngiltere'de tamamlamış, sonunda yeni dünyaya transfer olmuş dahi Hint beyinlerinden biri. Bu kitap ilginizi çekerse adını izlemeye alabilirsiniz. Ayrıca beyin, bilinç, algı konularında karıkoca Damasio'lar, Samir Zeki, Deepak Chopra gibi yazarları da Oliver Sacks'tan daha bilimsel ama daha anlaşılır anlatımlarıyla öneririm.

Çocuk GELİŞİMİ ve Ruh Sağlığı Hakkında Kitaplar

Merhaba Bebek / Sinem Olcay Kademoğlu / Remzi Kitabevi / 2010 / 216 s.

Anne baba adaylarına bebek doğduktan sonra değişimlerin çok hızlı gerçekleşmesi ve bunlara ayak uydurmanın zorlukları nedeniyle bebekleriyle henüz tanışmadan okumaları önerilen bir ideal anne-baba olma kitabı Merhaba Bebek. Ebeveynlik kariyerinde başarılı, mutlu ve huzurlu olmak, ayrıca sağlıklı çocuk yetiştirmek için yararı dokunacak bir el kitabı.

Bebeğinizin Gelişimi İçin Neler Yapabilirsiniz? / Dr. Neslihan Kuloğlu Türker / Sistem Yayıncılık /2011/272 s.

0-1 yaş, bebek gelişiminin en hızlı ilerlediği, bebeğin beyninin gelişime en açık olduğu, ancak aynı zamanda iletişimi sınırlı olduğu için anne babanın da en çok zorlandığı dönemdir. Psikolojik danışman ve özel eğitimci Kuloğlu Türker, kendisini 'anne' olarak da tanıtıyor ve anne babalara 0-1 yaş bebek beyin gelişimi için pratik, kolay anlaşılır ve önemli bilgiler sunuyor. Belki doğumdan önce okunmaya başlanması bebek büyütmeye hazırlık açısından daha da yararlı olabilir.

Çocuk Ruh Sağlığı / Neslim Güvendeğer Doksat / Som Kitap /2011 /176 s.

Çocuk ve ergen ruh sağlığı uzmanı Dr. Güvendeğer Doksat, bebeklikten erişkinliğe uzanan dönemde biyolojik ve psikolojik temelleri, ebeveynlere önerilecek tutum ve davranışları anlatıyor kitabında. Uzmanın ağzından, kolay anlaşılır, uygulanabilir bilgi ve öneriler içeren bu kitap çocuğunun ruh sağlığına önem veren her ebeveyne önerilebilir.

Bebek Ruh Sağlığı Rehberi / Dr. Koray Karabekiroğlu / Say Yayınları / 2009 / 456 s.

Bebeklerin ilk ayları ve yaşları sonrasında doğrudan hatırlamadıkları ama yaşamları boyunca etkileri kalıcı olan zamanlar. Bugünlerden başlayarak çocuğun ruh sağlığını olumlu ve olumsuz etkileyen etkenler de öneriler içeren güzel bir kitap Bebek Ruh Sağlığı Rehberi.

Ergen Ruh Sağlığı Rehberi / Dr. Koray Karabekiroğlu / Say Yayınları / 2009 / 448 s.

Ergenlik için 'beyin yangısı gibidir' denilmesi pek de yanlış sayılmaz. Bir sabah cici kızınız veya prenses oğlunuz aniden şeytan kılığına büründüğünde size yol gösterecek kitaplardan birisi de bu. Unutmayın, siz de bir zaman ergendiniz.

Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım? / Dr.Koray Karabekiroğlu / Say Yayınları / 2011 / 400 s.

2-15 yaş aralığında bir çocuğun ruh sağlığının ve kişiliğinin olumlu yönde gelişmesi için oldukça ayrıntılı bilgiler ve öneriler içeren bir kitap Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım. Özellikle ergenlik öncesi dönemin ergenliğin gidişatını etkileyebileceği göz önüne alındığında okunması çok yararlı olabilir.

- Çocuğunuzu Tanıyın ' Bebeğiniz / Lisa Miller / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1997 / 77 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Bir Yaşında / Deborah Steiner / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1998 / 77 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - İki Yaşında / Susan Reid / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1998 / 95 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Üç Yaşında / Judith Trowell / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1998 / 63 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Dört Yaşında / Lisa Miller / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1998 / 79 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Beş Yaşında / Lesley Holditch / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1999 / 75 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Altı Yaşında / Deborah Steiner / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1999 / 93 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Yedi Yaşında / Elsie Osborne / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1999 / 80 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Sekiz Yaşında / Lisa Miller / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 1999 / 80 s.

- Çocuğunuzu Tanıyın - Dokuz Yaşında / Dora Lush / Çeviren: Füsun Doruker /Altın Kitaplar/ 2000 / 77 s.

Çocuğunuzu Tanıyın - Engelli Çocuk / Valerie Sinason / Çeviren: Füsun Doruker / Altın Kitaplar / 2002 / 96 s.

Altın Kitaplar'dan her biri konusunun uzmanı yazarların kaleme aldığı, kısa ve öz, doğumdan dokuz yaşına kadar çocuk gelişimini anlatan bir dizi. Dizinin ne değerli kitabı ise engelli çocuklar hakkında bilgi vereni. Bu konuda o kadar büyük bir bilgi açlığı var ki ülkemizde çeviri değil telif eser sayısının bir an önce artmasında hem yarar hem de zorunluluk var.

Doğacak Bebeğim Sağlıklı mı? / Dr. Volkan Baltacı, Dr. Aysun Baltacı / Mine Ofset / 1995 / 197 s.

Genetik bilimin ilerlemesi birçok hastalığın nedenlerinin anlaşılmasını ve dolayısıyla bazılarının engellenmesini sağladı. Doğum öncesi tanı konulabilen hastalıklar ve tetkiklerin nasıl yapıldığı konusunda genetikçi iki doktorun yazdığı ayrıntılı ama anlaşılması kolay bu kitap, ailesinde kalıtımsal hastalık bulunan veya yaşı ilerlemiş gebe adaylarının ve gebelerin okuması gereken önemli bir kaynak.

Sağlıklı Beslenme Hakkında

Yüz Soruya Yüz Yanıtla Sağlıklı Beslenme / Prof. Dr. Ayşe Baysal / Betik Kitap/ 2010 / 208 s.

Günümüzde sağlıklı beslenme ile ilgili her gün nice yeni kitap basılmakta; bir gün önce altın standart olarak kabul edilen bilgiler bir gün sonra çöp kutusuna atılmakta. Önemli olan ana prensipleri öğrenerek günlük yaşamın her koşuluna uygulayabilmektir. Duayen beslenme hocası Prof. Dr. Ayşe Baysal bu kitapta ayrıntılı şekilde besinleri ve doğru, sağlıklı beslenme yöntemlerini anlatıyor. Baysal sık görülen bazı hastalıklara özgü öneriler de sıralıyor.

SağlıkTA Mizah

Doktorlar Nasıl Düşünür? / Dr. Jerome Groopman / Mikado Yayınları / 2007 / 267 s.

New York Times çoksatanları arasına da giren Doktorlar Nasıl Düşünür? biz doktorların beynine gerçekten bir ayna tutuyor. Hangi durumda ne düşünür ve nasıl davranırız, nasıl karar veririz, inanılmaz bir gözlem gücüyle aktarılmış. Yazan da doktor olduğu için kolay yazmıştır diye düşünülmesin, insan kendi stereotipik davranış paternini yaşarken fark edemiyor. Hasta öyküleri üzerinden anlatılan doktor, düşünce ve tutumları gerçekten hekimleri de hastaları da kıskıvrak yakalayacak kadar gerçek.

ÇOCUKLAR İÇİN SAĞLIK BİLGİSİ

Her ne kadar okullarda Sağlık Bilgisi dersi veriliyorsa da okulöncesi çocuklara öğretilmediği, hatta ailelerde 'yaramazlık yaparsan doktor gelir sana cıss yapar' eğitimi sürdüğü için çocuklara 'Vücut nasıl çalışır, niye değerlidir?', 'Sağlık neden ve nasıl korunur?' gibi konularda ne kadar çok çocuk kitabı yazılırsa o kadar iyi. Beyaz gömlekten ve hastaneden korkan erişkin sayısı ancak bu şekilde azalır; 'bana bir şey olmaz' tutumu da.

Doktorda / Anne Civardi / Çeviren: Ezgi Perktaş / TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları / 2008 / 16 s.

Hastanede / Anne Civardi / Çeviren: Ezgi Perktaş / TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları / 2008 / 16 s.

Yeni okumaya başlayan 6-8 yaş çocukları için doktora gidince neler olduğunu, hastanede neler yapıldığını anlatan kısa yazılı, her sayfası renklendirilmiş, resimli, sevimli ve eğitici kitaplar Doktorda ve Hastanede. Stephen Cartwright'in resimleri de kitaba yazılar kadar hatta daha çok katkıda bulunmuş. Çocuğunuz hasta olmadan onunla beraber okumanızın kesinlikle yararı olur. Eğer bir gün doktora veya hastaneye gitmesi gerekirse korkmamasını sağlamış olursunuz.

Sor Bakalım-Sağlık / Paul Martin, Bruno Muscat / Çeviren: Alev Er / NTV Yayınları / 2010 / 107 s.

Küçük çocuklar -kitapta yaş belirtilmemiş- için sağlık hakkında genel bilgiler veren resim ağırlıklı harika bir oyun kitabı. Akla gelebilecek sorulara Doktor Abuksabuk, hurafelerle, doğru sanılan yanlış bilgilerle, uyduruk cevaplar veriyor. Neyse ki Profesör Aklıçabuk, doğru bilgileri vererek durumu düzeltiyor.

Tepeden Tırnağa Vücudumuz / Nuria Roca / Çeviren: Ayşe Sarıoğlu / TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları / 2010 / 35 s.

Her sayfada Rosa Maria Curto'nun harika resimleriyle büyük punto, az kelimeyle yazılmış 3-6 yaş çocuklarına vücudumuzu -kemikler, kaslar, organlar vb'- anlatan sevimli bir kitap Tepeden Tırnağa Vücudumuz. Çeviri iyi de olsa TÜBİTAK niye çeviri kitapları tercih ediyor? Anlatım ve içerik yerel özellikler taşıdığı zaman çocuklara hitap etmek çok daha kolay olurdu.

Beynimiz / Lennart Widén / Çeviren: Ali Arda / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / 2006 / 45 s.

Bol ve renkli resimlerle beynin yapısı ve işlevlerini manyetik rezonsanla çekilmiş beyin görüntülerine varıncaya dek ayrıntılarla anlatan bir kitap Beynimiz. Okullara, öğretmenlere ve ailelere önerilebilir, ama yine çeviri, telif değil.

Gözlüklü Fil Bambi / Koray Avcı Çakman / Çizen: Nilüfer Dericioğlu Ulaş / Ya-Pa Yayınları / 15 s.

Gözlük takması gerekip de takmam diye direten ve gözlük takan arkadaşıyla alay eden çocuklar için nefis bir masal kitabı. Sevimli Fil Bambi neden gözlük takıyor? Üstelik çeviri de değil, telif bir eser.

Caillou Dişçide / Johanne Mercier / Çeviren: Kolektif / Yumurcak Dünyası / 2010 / 23 s.

3 yaş ve üzeri için sevimli ve bugünlerde pek ünlü Fransız kahraman Caillou diş doktoruna gidiyor ve dişlerini neden fırçalaması gerektiğini öğreniyor. Bu kitaba bakıp da dişlerini düzenli olarak fırçalamayacak çocuk düşünemiyorum. Caillou'nun çocuklar üzerinde inanılmaz bir etkisi var.

TIP TARİHİ

Tanrısal Gücün Elçileri - Antik Çağda Tıp Aletleri /Prof. Dr. Erdoğan Yalav / Amerikan Hastanesi Yayınları / 2008 / 266 s.

800 civarında antik tıp aletini biriktirmek kolay bir iş değil, hatta neredeyse imkânsız. Sonra bunlarla ilgili bir kitap yazmak ise pek fazla insanın yapacağı bir iş değil. Prof. Dr. Erdoğan Yalav'ı ayakta alkışlamak ve kitabının yabancı dillere de çevrilmesini dilemek gerekiyor. Aletlerin kendileri de kullanım alanları da ilginç ama asıl ilginci eski çağlarda hekimlerin veya sağaltıcıların düşünme ve sorun çözmek için icat etme biçimleri. İnsanoğlunun kafası hep ama hep çalışmış.

HEKİM ANILARI

Son Söz Doktorların / Meri İstiroti Bahar / Goa Basım Yayın /2010 / 304 s.

1990'dan beri sağlık sektöründe yönetici olarak çalışan Meri İstiroti Bahar sağlık alanındaki sorunları yaşamış ve nedenlerini anlamış biri olarak deneyimlerini okurlarla paylaşıyor kitabında. Samimi ve yalın bir dille yazılmış kitabı okurken hem kendi öğrencilik ve asistanlık yıllarım hem de zor hastalıkları olan hastalarım gözümün önünde canlandı. Hekim anıları kâh komik kâh trajik olabiliyor, ama çoğu hiç de kolay günlerin kalıntısı olmuyor. Evet, anlatmak, anıları paylaşmak lazım, hem diğer hekimlerin kendisini yalnız hissetmemesi ve doğru örnekler görebilmesi hem de hekim olmayanların onların zorlukalrını algılayabilmesi için.

Kalbe Adadığım Bir Hayat / Aydın Aytaç / Boğaziçi Üniversitesi Yayınları / 2011 /144 s.

Tanınmış kalp cerrahı Prof. Dr. Aydın Aytaç mesleki yaşamını tatlı anekdotlar, ilginç resimler ve belgeler eşliğinde anlatıyor kitabında. Ülkemizde tarihi henüz çok eskilere dayanmayan kalp cerrahisinin kurucularından olması nedeniyle Prof. Aytaç'ın hayatına paralel olarak bu özel alanın da tarihini öğrenmek mümkün oluyor.

Bir Köy Doktorundan Öyküler / Mihail Bulgakov / Çeviren: Haluk Erdemol / Notos Kitap / 2011 / 79 s.

Stalin döneminde çalışmış bir Rus köy doktorunun Soljenitsin tarzı anıları. Üç öykü şeklinde anlatılan anıların bazıları ürpertici bazıları düşündürücü. 1920'de doktorluğu bırakarak yazarlığa başlayan ve Usta ile Margarita'nın da yazarı Bulgakov kitapta şu aforizmayı kullanılyor: 'En büyük ahlaki çöküntü korkaklıktır.' İtiraz etmeye imkân yok.

Bir Tıp Gözlemcisinin Notları / Lewis Thomas / Çeviren: Füsun Baytok / TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları / 2010 / 239 s.

Yine bir tıp doktorunun anıları. Dr. Thomas'ın babası da pratisyen doktormuş, tıp anıları daha oradan başlıyor. Anıların yanı sıra 'Tıp nedir?', 'Uygulamalarda temel nedir?', 'İnsanların beklentileri nelerdir?', 'Araştırma nedir?' gibi sorularla insan hataları ile başarıları hakkında kendi düşüncelerini anlatıyor. Yazan yabancı olduğu için anıların bir kısmı bizim yaşadıklarımızla benzerlik göstermiyor. Yine de mesleğe adım atanların ve emekli olmak üzere olanların okumasında yarar olabilir.

TIP ve SAĞLIK HAKKINDA GÖRÜŞLER

Son yıllarda sadece ülkemizde değil dünyanın da birçok yerinde sağlığın önemli bir gelir kaynağı olabileceği keşfedildi. Artık dur durak bilmez şekilde bu gelirin nasıl artırılacağına bakılıyor. Kimilerine göre hastalıkları ve bunlardan mustarip hastaları artırmak bir yolken, kimileri sadece 'hastalık hastalarını artırsam bana yeter' diye düşünüyor. Haliyle sağlık sadece hekimleri ilgilendiren bir konu değil; bir sistem, sektör olarak ele alınması gerekli. Ateş düştüğü yeri yakar misali sadece başımıza gelince neyin ne olduğunun ayırdına vardığımız da bir gerçek. Bu nedenlerle son yıllarda hızla artan sağlık sistemini eleştiren kitaplar yayımlanmaya başladı. Bundan böyle bu konuda daha çok kitap yazılacağa da benzer. Hasta ve hasta yakınları işi ele almadıkça ne değişir bilmem.

Paran Kadar Sağlık / Mustafa Sönmez / Yordam Kitap /2011/160 s.

İzmir Tabip Odası ve Yordam Kitap'ın birlikte yayımladığı kitapta özel hastaneler, sağlığın özelleştirilmesi, sağlığın satılabilir bir meta haline getirilmesi ve olabildiğince yüksek fiyata pazarlanması; hastanın müşteri olması, katkı paylarının artırılması, hastanelerin fabrikalaşması gibi günümüzün önemli konuları tartışılıyor. Keşke ufukta çözüm gözükse!

Kapitalizmde Sağlık / Leo Pantich, Colin Leys / Çeviren: Umut Haskan / Yordam Kitap/ 2011 / 352 s.

Sağlıkta sağlıksızlık semptomları. Neoliberal saldırıların kıskacında sağlık! İlaç tekelleri, küresel gıda endüstrisinin eliyle açlığın ve obezitenin üretilişi, televizyondaki tıp. Politika ile ilgilenenlere ve son zamanlarda hastaneye gidip kendini dışarı zor atanlara göre bir kitap Kapitalizmde Sağlık.

Bir İki Üç Tıp - Tababet Komada Doktor Depresyonda Hasta Teyakkuzda / Ahmet Rasim Küçükusta / Hayykitap / 2011 / 232 s.

Hastalar, doktorlar ve tıp, tümü komada! Dr. Ahmet Rasim Küçükusta bu durumun nedenlerini irdeliyor; hem sistemdeki sorunları hem de vicdanına söz geçirebilen hekimlerin yapabileceklerini anlatıyor. Yer yer esprili bir dil kullanılmışsa da sağlık sisteminin durumu gerçekten de iç açıcı gözükmüyor.

HASTALIKLARLA İLGİLİ BİLGİ VEREN KİTAPLAR

Migren / Oliver Sacks / Çeviren: Devrim Toksöz, Erhun Yücesoy / Yapı Kredi Yayınları / 2010 / 404 s.

Karısını Şapka Sanan Adam, Dayanacak Bir Bacak, Renkkörleri Adası, Sesleri Görmek: Sağırların Dünyasına Bir Yolculuk ve tabii esas filmi de çekilmiş olan Uyanışlar'ın (Awakenings, 1990, Yönetmen: Penny Marshall) yazarı beyin ve sinir hastalıkları uzmanı Oliver Sacks'ın yazmış olduğu migreni konu eden bir kitap. Kitapta migren ataklarının özellikleri ve oluş mekanizması, nedenleri, türleri, tetikleyicilerin beyne etki yolu ve tarihçesi gibi konularda bilgi veriliyor. Sacks bu kitabı henüz doktorken kaleme almış, diğerlerindeki gibi yaratcı kimliğiyle değil.

Epilepsi, Yani' Sara / Sabiha Paktuna Keskin / Boyut Yayınları /2010/83 s.

İnsanın yakasını bırakmayan, zor bir hastalık olan halk diliyle sara, tıp diliyle epilepsi hakkında yazılmış nadir kitaplardan biri. Çocuğu epileptik olan hekim anne tarafından herkesin anlayacağı bir dille yazılmış. Hem hastalığın nedenlerini ayrıntılı olarak anlatılıyor hem de onunla yaşamanın yollarını.

Hastalık Hastası / Dennis DiClaudio / Çeviren: Avi Pardo / NTV Yayınları / 2011 / 208 s.

Hasta mıyım, kanser mi oldum, kalp krizi mi geçiriyorum, ölecek miyim? Bunlar her insanın aklına gelen sorular ama bu soruların aklından hiç çıkmadığı insalar da var; hastalık hastaları. Mizahçı ve komedyen, aynı zamanda bilimsel dergi editörü olan yazar kırk beş ilginç fiziksel hastalığı ve hastalık hastalarının korkularını azaltacak açıklamaları sunuyor Hastalık Hastası'nda. Bunları okumak beden sağlığından sürekli kuşku duyanlar -daha fazla hasta etmezse- için yararlı olacaktır. Çevirisi de rahatsız etmiyor.

Multipl Skleroz Manifestosu / Julie Stachowiak / Çeviri Editörü: Prof. Dr. Gülşen Akman Demir/ Logos Yayınevi/ 2011/ 338 s.

Multiple Skleroz (MS) Manifestosu, MS'le yaşayan kişiler için çok önemli bir kaynak. Doktor Stachowiak, kendi MS deneyimlerinden yola çıkarak, diğer MS'lilerin gerçek dünyada engeller, zorluklar ve fırsatlar karşısında yollarını bulmalarına yardımcı olacak bir kaynak hazırlamış. Bu kitap MS hastalarının bilgi ve onurla MS'lerini kontrol altına almalarını teşvik ederek MS toplumunu kucaklıyor. MS hastalarına ve yakınlarına yararlı olabilecek bir kitap.

Az Gören Çocukların Aileleri İçin El Kitabı / Prof. Dr. Pınar Aydın / Arkadaş Yayınevi / 2011 / 157 s.

Çoğu önlenebilir nedenlere bağlı hafif ya da ağır görme azlığı olan çocukların aileleri için el kitabı. Kitapta hastalıklarla ilgili günlük dilde genel bilgiler veriliyor. Yapılabilecek tedaviler ve bebeklikten itibaren uygulanabilecek rehabilitasyon yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgiler veriliyor. Bol uygulama resmi içeren kitapta başvurulabilecek kurumların bir listesi de var. Bu alanda önemli bir eksiği dolduran bir kitap.

Mememi Seviyorum / Dr. Sevil Öz / Remzi Kitabevi / 2011 / 183 s.

Meme kanserlerinin görülme sıklığının giderek arttığı göz önüne alınınca ve kitabın yazarının soyadına bakınca - Dr. Mehmet Öz'ün kızkardeşi- bu kitabın salt meme kanserinden korunmak için kendini muayene yöntemlerinden; mamografinin hangi sıklıkta yapılması gerektiğinden; meme kanserinin nedeni, tanı ve tedavisi, ameliyatı ve sonrasından; memenin diğer hastalıkları ve estetik ameliyatların bahseden bir kitap olduğunu sanmak mümkün. Aslında kitapta tüm bunlar var ama bir de memenin tarihçesi de var ki bu kitaba esas özellik katan da bu bölüm. Meme kanserinden korkan ve korunması gereken her kadın bu bölümü okuyunca başına dert çıkarabilecek memesini sevecektir.

HASTA İZLENİMLERİ ÜZERİNE KİTAPLAR

Sevginin Son Kanıtı / Meral Tüzün / Arkadaş Yayınevi / 2009 /197 s.

Yazar, küçük yaşta tedavisi olmayan bir hastalığa yakalanan kızı Berivan'la sonuna kadar yaşadığı uzun yaşam ve sonunda ötanazi mücadelesi deneyimini bir roman şeklinde anlatıyor Sevginin Son Kanıtı'nda. Kitap, 2009 yılında Comte de Monte-Christo edebiyat ödülü adayı olmaya hak kazanmış ve Fransa'da uzun süre çok satan kitaplar arasında yer almış. Yaşamın değeri ancak böylesi deneyimlerle anlaşılabiliyor.

Saklı Sızım / Ömer Alkılıç / Karma Kitaplar / 2010 / 90 s.

Ömer Alkılıç, doğum sırasında beyninin oksijensiz kalması nedeniyle ağır özürlü, yürüyemiyor, konuşamıyor, kendi öz bakımımı yapamıyor. Bazen dengesini sağlayamayıp, oturduğu yerden kayabiliyor, kendisini düzeltebilmesi için ailesinden yardım alması gerekiyor. Ancak zihinsel açıdan hiçbir problemi olmamasına rağmen engelinden dolayı, okula da kabul edilmiyor. Tüm bunlara rağmen sadece okuma yazmayı öğrenmekle kalmamış bir de yaşamını, duygularını, sevinç ve aşklarını, üzüntü ve umutsuzluklarını şiir halinde anlatmış ve bu kitapta toplamış.

Katarakt / John Berger, Selçuk Demirel / Çeveiren: Cevat Çapan/ Yapı Kredi Yayınları / 2011 / 68 s.

John Berger, Görme Biçimleri'nin yazarı. Berger katarakt olunca, yani göz merceği yaşı nedeniyle bulanıklaşıp görmesi karanlıklaşınca neler hisseder, ameliyatı nasıl yaşar, ameliyattan sonra görme şekli böyle bir yazarın görme biçimini nasıl etkiler? John Berger'ın kadim dostu karikatür sanatçısı Selçuk Demirel'in çizimleri zaten görsel olan sorunun anlatımına görsel boyut katıyor. Son yıllarda yazılmış en mükemmel hasta deneyimi kitabı. Katarakt ameliyatı olmuş ve olacak olan tüm hastalarla tüm göz doktorları mutlaka okumalı.

Çınlama / Gültekin Emre / Hayal Yayınları / 2010 / 80 s.

2011 Behçet Aysan Şiir Ödülü kapsamındaki Arif Damar Özel Ödülü'nü alan bu kitapta şair, hastalığı nedeniyle bir hastanede yattığı sırada tuttuğu günlüklerinden yola çıkarak yazdığı şiirleri toplamış. Adeta hastanede yaşadıkları şiir günlüğü olmuş. Hastaların ve yakınlarının okuması için, hastalara en gerekli malzemelerin satıldığı hastane odalarında televizyonun yanında bulundurulması ve tıp öğrencilerinin okuması için zorunlu kaynak kitabı listesine konulması gereken bir kitap Çınlama.

TIP VE DİĞER SANATLAR

Artrit ve Sanat / Editör: Cem Mumcu / Okuyan Us Yayınları / 2001 / 63 s.

Edebiyat ve tıp alanından her iki konuyu artrit (eklem yangısı) bağdaştıran yazılardan oluşan zarif bir kitap Artrit ve Sanat. Hem tıbbi hem de sanatsal resimler içermesi kitaba yüksek bir düzey kazandırmış. Nadide çiçek gibi bir kitap.

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu / Peyami Safa / Alkım Yayınları/ 2007 /128 s.

Peyami Safa'nın ben yaştakilerin lise edebiyat derslerinde okuyarak büyüdüğü, aklımızın derinliklerinde hep kayıtlı olan Dokuzuncu Hariciye Koğuşu aslında insanın ruhuyla bedeni arasındaki korkunç ilişkiyi anlatır. Safa'nın mutsuz hastalık deneyimi, onu hastanelerden tiksindirmiştir. Üzülmemesi gereken anne, hasta genç, âşık olunan kadın ilişkisi içinde ayrıca zor bir ameliyat romanın temelini oluşturur. Okuduysanız tekrar okuyarak bunalmak ister miydiniz bilmiyorum ama okumamış olanlar için bir Türk klasiği olarak hatırlatmakta yarar var.

Korkunç Yüzlüler Koğuşu / H.G. Konsalık / Çeviren: Samih Tiryakioğlu / Varlık / 1974 / 373 s.

Yüzünden yaralı insanların bulunduğu bir hastane koğuşu ve onlara yapılan zor ve iyileşmesi uzun süren ameliyat dizisini anlatan ilginç bir roman Korkunç Yüzlüler Koğuşu. Benzer ameliyat yöntemleri Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi'de günümüzde hâlâ kullanılıyor. Gerçi yeni baskısı olmadığı için sahaflara başvurmak zorundasınız ama bu tip romanlar hoşunuza gidiyorsa aramaya ve okumaya değer.

Dr. Knock veya Tıbbın Zaferi / Jules Romain / Çeviren: Sefa Saygılı / Elit Kültür / 2010 / 144 s.

Jules Romain'in 20. yüzyılın başında yazdığı sağlık konulu filmi de çekilmiş (Dr. Knock, 1951, Yönetmen: Guy Lefranc) ironik kült Fransız tiyatro eseri. 'Tıp' daima hasta ister ve daima yeni hastalıklar üretir ki hastalar hiç eksilmesin. Hastalar tıbba ve dolayısıyla Dr. Knock'a bağımlı hale gelir, doktor da kısa zamanda çok zengin olur. Hastalık hastalarının okumaması gerekir.

Günlerin Köpüğü / Boris Vian / Çeviren: Elif Ertan / E Yayınları / 2011 / 253 s.

39 yaşında kalp hastalığından ölene kadar neredeyse hiç durmamış, hiç uyumamış Boris Vian, saksafonla caz çalmış, şarkı söylemiş; roman, eleştiri, deneme, şiir yazmış, çeviri yapmış, aktörlüğü var ve aslında mühendis! Günlerin Köpüğü, Jean Paul Sartre ve Duke Ellington etkisinde varoluşçu bir aşk romanı. Collin'in âşık olduğu Chloé'nin akciğerlerinde bir nilüfer çiçeği beliriyor ve onu hasta ediyor. Doktor tedavi için bol çiçek öneriyor, çiçeklerin kokusunu içine çekerek Chloé'nin iyileşmesi bekleniyor. Ama' Hiç Boris Vian okumadıysanız ve yaşamda farklı tatlar ve renkler aramaktan keyif alıyorsanız Günlerin Köpüğü'nden başlamanızı öneririm, ama çarpılmaya hazırlıklı olun. 1973'teki ve 1991'deki çeviriler çok daha iyiydi, hiç değilse romankişilerin adları Türkçeye çevrilmemişti!

SONUÇ

Yeni kitap sayısının azlığına bakınca geçen sene belli ki biz hekimler ve sağlık uzmanları kitap yazmaktan çok çalıştığımız kurum veya ortamlarla ilgili değişen kurallara uyum sağlamaya çalışmakla uğraşmışız. Yine de sağlık arayışı, sağlıksızlıktan kurtulma çabası sürüp gidiyor ve gidecek. En iyisi hekimlerin hizmete devamı, hasta adayları ve hastaların önerilerle kontrolleri aksatmaması... aydinpinartryahoo.com