Sahaf Yavuzcan: Komedide alaylılar daha başarılı

50 gün sürecek Beyoğlu'nun kültür sanat ve ekonomi hayatını canlandıracak küratörlüğünü Mehmet Taşdiken'in üstlendiği "Beyoğlu Hareketleniyor" festivali Sahaflar Festivali ile devam ediyor. 

 

Festival kapsamında düzenlenen sahaflar söyleşisinin konuğu Osmanlı karikatürlerine merakı ile bilinen, yönetmen Mustafa Altıoklar'a da danışmanlık yapmış sahaf Hasan Yavuzcan'dı. 

 

Osmanlı'da mizah 

 

Osmanlı'da mizahın toplumsal stresin en yoğun yaşadığı dönemde başladığını söyleyen Yavuzcan,"Halk yoğun stres altında. Savaşlar vb. var... O dönemde Kel Hasan çıkıyor ortaya. Şehrin özelliklerini iyi analiz etmiş biçimde. Babası yoğurtçu olan Kel Hasan kumpanya ile başlıyor bu işe.

 

Halkı iyi analiz etmiş başta da söylediğim gibi. Önce kanto ile başlıyor gösteri ardından iki sıkıcı insan çıkıyor. Komedyen ise en son sahne alıyor. İbiş tiplemesini sahneye çıkarıyor" 

 

"Parası olarak ölen ilk komedyen"

 

Kel Hasan çok tutumlu. Personellerine bile az para veren bir adam. Refah içinde ölen ilk komedyen olarak karşımıza çıkıyor. Hasan Efendi'nin kavuğu İsmail Dümbüllü'ye ondan Ferhan Şensoy'a en son da Rasim Öztekin'e geçiyor. 

 

"Komedide alaylılar daha başarılı"

 

Komedide eğitimin öne çıkmadığını söyleyen Yavuzcan,"Bana göre alaylılar komedide daha başarılılar. Bu işin eğitimle çok alakası yok. Sahnenin adrenali bambaşkadır. İnsanlarla ilişkisi çok önemli komedyenin. İnsanlar artık birbirini tanımamazlıktan geliyor, selamını esirgior. Bu da yozlaşmaya sebep oluyor. Önüne geçmek istesek de geçemeyebiliriz bu saatten sonra. "

 

"Toplumun değerlerine teknolojinin getirdiği olumsuzluklar var"

 

Toplumdaki yozlaşmadan bahseden Yavuzcan teknolojinin insan ilişkilerini de etkilediği vurguluyor. Yavuzcan'a göre teknoloji toplumun değerlerine aksilikler getiriyor. Şimdi mutlu olunacak fazla da bir şey bırakılmıyor. Hayatın içinde olan çocuklar bu bakımdan daha şanslı. Bu çocukların mizah yapma olasılığı diğerine göre daha fazla. 

 

60'larda Dümbüllü ve Münir Özkul birer okul niteliğinde. İkisi de mutlaka ibiş tiplemesine yer veriyorlar. İbiş tiplemesi 

mizahta toplumun ağır aksaak ilerleyen yerlerini işarete diyor zekice. 

 

Sonradan komediye siyaset buluşmaya başlayınca insanlar geriyeb çekilmeye başlıyorlar. 

 

Osmanlı'da karikatür

 

Osmanlı'da ilk karikatür mecmuaları Tercüman-ı Ahval'in eki ve Diyojen'dir.