Şikâyete giden kadına polisten soru: Yine mi sen?

Mor Çatı Kadın Sığınma Vakfı’nın hazırladığı son raporunda sarsıcı bilgilere yer verildi.

“Mor Çatı Deneyimi Kadına Yönelik Şiddete Dair Neler Anlatıyor? Kadına Yönelik Şiddet” başlıklı değerlendirme raporuna göre; şiddet gören kadınların 2017 yılında en çok başvurduğu kurumlar sırasıyla kolluk kuvvetleri, ŞÖNİM’ler, barolar, sağlık kurumları, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri (ASPİM), savcılıklar, mülki amirlikler, mahkemeler, belediyelerin sosyal hizmet birimleri. Geçtiğimiz yıl kolluk kuvvetlerine başvuran 92 kadından elde edilen bilgilere göre bu kadınların yüzde 50’si başvurdukları birimde kötü uygulamalarla karşılaşmış. Şikâyetçi bir kadına, kolluk kuvvetleri dava sürecinin çok fazla uzayabileceği bunun iki tarafı da mağdur edeceği gerekçesiyle arabuluculuk önerisinde bulunmuş. Bir kadına da, uzaklaştırma ve gizlilik kararı olmasına rağmen, uzlaşmak için şiddet uygulayan ile bir araya gelmesi önerilmiş.

Polisten ilginç soru

Rapordaki ayrıntılar şöyle:

Milliyet'te yer alan haber şöyle: “Sığınağa başvuran bir kadın uzaklaştırma kararı almasına rağmen kocasının hep evde olduğunu dile getirmiştir. Uzaklaştırma kararını ihlal ettiği için kocasını şikâyet eden bu kadın, polisten şu yanıtı almıştır: “Yine mi sen geldin.” Kadın kocasını karakola şikâyet ettiğinde “Karım istediği zaman beni eve alıyor, istemediği zaman almıyor” şeklinde ifade vererek, uzaklaştırma kararını ihlal etmediğini bilakis kadının kendisini eve aldığını iddia etmiştir.

‘Size biz mi bakacağız’

Mor Çatı’ya yapılan başvurularda bir kadın, sığınağa 5 kere gittiğini, sığınaktaki görevlilerin “Böyle insanlarla neden evleniyorsunuz?” “Size anneniz bile bakmıyor biz mi bakacağız?” gibi yargılamalarına maruz kaldığını belirtmiştir. Başka bir şehre naklinin yapılmasını istediğinde “Babanızın uşağı mı var, çık yukarı” karşılığını almıştır.

Uzlaştırma girişimi

Baroların ilgili birimlerine başvuran kadınların paylaşımları sonucu 46 farklı deneyim kayıt altına alınmıştır. Bunların yüzde 26’sında kadından yana olmayan uygulamalarla karşılaşılmıştır. Adli yardım kapsamında atanan avukatların kadınları dava açmamaları, uzlaşmaya gitmeleri, şiddet uygulayanla barışmaları yönünde telkin ettikleri, hizmet sunmadıkları görülmüştür.

Bir ildeki ASPİM’in ilgili birimlerinden birine başvuran bir kadın kurum personelinin “Burası hukuk devleti değil, uğraşsan da bir şey olmaz, kaç kurtul” dediğini aktarmıştır.

‘Sen döner barışırsın’

Bir kadının sığınak talebiyle başvuru yaptığı, ASPİM tarafından kocasıyla görüşmeye ve barışmaya zorlandığı tespit edilmiştir. Kocası ile yeniden bir araya gelen kadın, sığınağa gittiği için cezalandırıldığını, bir daha gitmemesi için daha fazla şiddete maruz kaldığını paylaşmıştır. Dini nikahlı kocasından fiziksel ve psikolojik şiddet sebebiyle ayrılmaya çalışan bir kadının da ekonomik destek talebiyle yaptığı başvuru, kadın şikayetçi olmadığı için, “Sen yine döner barışırsın” denilerek kabul edilmemiştir.

Geçici maddi yardım, ayni ve nakdi yardım, ekonomik destek ve çocuklar için ekonomik ya da eğitim desteği sağlanması gibi taleplerle mülki amirliklere başvuran kadınların paylaşımları sonucu 26 farklı deneyim kayıt altına alınmıştır. Bunların yüzde 30’unda kötü uygulamalarla karşılaşılmıştır. Kadınların, bu taleplerinin akrabalarının ya da şiddet uygulayan kocanın kadına bakabileceği düşünülerek kabul edilmediği görülmüştür.

‘Bir daha yapmaz’

Ceza ya da hukuk davası kapsamında mahkemelerden hizmet alan kadınların paylaşımları sonucu 23 farklı deneyim kayıt altına alınmıştır. Cinsel ve psikolojik şiddet gerekçesiyle eşinden ayrılan kadın çocuğun velayetini almak üzere açtığı davada; çocuk ile görüşen pedagogların velayetin babaya verilmemesi ve babayla görüş izninin kaldırılmasını tavsiye eden raporuna rağmen mahkeme aksi yönde karar almıştır. “Korkma bir daha yapmaz” şeklinde telkinlerin yanı sıra, “Bir daha bu konu için gelirsen çocuğu yurda veririm” denilerek annenin tehdit edildiği görülmüştür.

‘Konuşmasaydın’

Savcılıklara başvuran kadınların yüzde 38’i kötü muamele ile karşılaşmıştır. Bir kadının eski eşini savcılığa şikâyet etmek istediğinde şikâyetinin işleme alınmadığını paylaşmıştır. Kadının dijital şiddete ve ısrarlı takibe maruz kaldığını, eski eşinin para vermezse çıplak fotoğraflarını yayacağını söylemesi üzerine savcı mağdur kadına “Sen de onunla konuşmasaydın” cevabıyla karşılaşmıştır.