Tiryakilere 'resimli' uyarı

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK), tiryakileri, sigaranın zararlarını içeren yazılardan sonra, sigaranın yol açtığı sağlık sorunlarını gösteren resimlerle de uyarmaya hazırlanıyor. TAPDK'nın sigara içenlere ''resimli uyarı''ya yönelik çalışması sürüyor.

AB ülkelerindeki emsal uygulamanın Türkiye'ye de getirilmesini öngören bu çalışmada, sigaranın zararlarına ilişkin fotoğraflar seçilecek ve bunlara sigara paketlerinde yer verilecek.

TAPDK, uygulamayla, Türkiye'deki tiryakilere çifte uyarıda bulunacak. Paketin bir yüzüne sigarayla ilgili uyarı yazısı konulacak. Diğer yüzde ise o uyarının fotoğrafı yer alacak. Örneğin bir yüzde ''Sigara içmek kalp ve damar hastalıklarına sebebiyet verir'' deniliyorsa, arka yüzde sigaranın kalpte ve damarlarda yarattığı tahribatın görüntüsü bulunacak.

Tiryakiler, paketin bir yüzünde ''Hamile iken sigara içmek bebeğe zarar verir'' şeklinde uyarılıyorsa, diğer yüzde, hamileyken sigara içen bir kadının bebeğine ne kadar zarar verdiği bir fotoğrafla gözler önüne serilecek.

Aynı şekilde sigara içenler, paketlerin üzerine konulacak çürümüş diş eti, kanserli bir akciğer, kanserli bir gırtlak ve aşırı nikotin kullanımı sonucu kesilen bir bacak v.b fotoğraflarla görsel olarak da sigaranın zararları konusunda uyarılacak.

Firmalara geçiş süreci verilecek

Söz konuyu uygulamaya ilişkin bilgi veren bir üst düzey yetkili, resimli uyarı için ilgili birimlerden görüş aldıklarını belirterek,  ''Konuyla ilgili çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Firmaların da buna uyum sağlaması lazım. Şu an 180 farklı sigara paketi var. Her birinin paketleri değişecek. Her birinin baskı silindirleri yenilenecek. Hepsi tek tek gelecek, bizden onay alınacak. Biz de her pakete ayrı ayrı onay vereceğiz, (Evet buradaki uyarılar istediğimiz gibi olmuş) diyeceğiz. Daha sonra paket dizaynları ölçülecek. Bizim standartlarımıza uygun olup olmadığı Kurulca incelenecek. Daha sonra buradan onay çıkacak. Uzun süreli bir çalışma bu. En az 1 senesi var bu işin.
Bunların hepsinin planlaması yapılıyor. İş bölümü yapılıyor. Bir de firmaların kendi hazırlıkları var. Pazardaki ürünleri ne olacak? Pazardaki ürünlerin sirkülasyonu için süre verilecek. Dolayısıyla bu bir süreç gerektiriyor. Paketler için diyelim 14 uyarı yazısı ve resmi belirlendi. Belirli periyotlarla hatlar dönecek. Her bir markanın uyarı yazısı ve fotoğrafları yenilenecek. Bizim belirlediğimiz bütün uyarı yazısı ve resimlere sigaralarda yer verilmiş olacak. Bunlar da daha sonra eşit sayıda piyasaya arz edilecek.''

Yüzde 20 caydırıcı oluyor

Tiryakilerin, sigara paketlerindeki fotoğraflarla uyarılması yöntemi, Brezilya, Tayland, Singapur ve Belçika gibi ülkelerde etkin bir şekilde uygulanıyor.

Avrupa Birliği'nin, sigara paketlerinin üzerine uyarıcı resim konulması konusunda çeşitli standartları bulunuyor. Ancak söz konusu uygulama, ülkelerin kendi tercihlerine bırakılıyor. AB'nin bu konudaki emsal resimlerinin sayısı da 42'yi buluyor. Araştırmalar, uyarıcı resim uygulamasının sigarayı bırakmada yüzde 20 etkili olduğunu ortaya koyuyor.

"Sigara içenler genç yaşta ölür"

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun halen uygulamada olan 14 uyarı yazısı şöyle:

1- Sigara içenler genç yaşta ölür.
2- Sigara içmek damarları tıkar, kalp krizine ve felçlere neden
olur.
3- Sigara içmek ölümcül akciğer kanserine neden olur.
4- Hamile iken sigara içmek bebeğe zarar verir.
5- Çocukları koruyun: Dumanınızı onlara solutmayın.
6- Sağlık kuruluşları sigarayı bırakmada size yardımcı olabilir.
7- Sigara içmek yüksek derecede bağımlılık yapar, başlamayın.
8- Sigarayı bırakmak ölümcül kalp ve akciğer hastalıkları riskini
azaltır.
9- Sigara içmek ağrılı ve yavaş bir ölüme neden olabilir.
10- Sigarayı bırakmak için doktorunuzdan ve ..........'den yardım
isteyin. (Yardım istenecek sağlık kuruluşunun telefonu, posta/internet
adresi, Sağlık Bakanlığı ve Kurumca belirlenecektir)
11- Sigara içmek kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa
neden olur.
12- Sigara içmek cildin erken yaşlanmasına neden olur.
13- Sigara içmek spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır.
14- Sigara dumanında kanser yapıcı maddeler bulunur.