Tiyatronun usta adı Yılmaz Onay mücadele insanıydı

                                                                                Yılmaz Onay

Uzun yıllardır Parkinson hastalığı ile mücadele eden Onay, yaşadığı Bodrum’un Gündoğan Mahallesi’ndeki evinde, dün solunum yetmezliğinden hayatını kaybetti. Onay’ın cenazesinin, vasiyeti üzerine, dini tören yapılmadan 13 Ocak’ta oğlu Gökhan Onay, eşi Yurdanur Onay, sanatçı dostları ve Bodrumluların katılımıyla Gündoğan Mezarlığı’nda toprağa verilecek. Haluk Ortaç, 42 yıllık arkadaşı Yılmaz Onay’ın Türkiye’de işçinin mücadelesine sanatın ruhunu taşıyan kişi olduğunu belirtip çalışmalarına son nefesine kadar devam ettiğini belirtti. Ortaç, “Eğer bugün işçi sınıfında sanat ve sanatın izleri varsa onun sayesindedir. Türkiye’de 1978 yılında İşçi Kültür Derneği ile birlikte İşçi Sanat Tiyatrosu’nu kurmuştu. Onun Türk edebiyatında ve işçi sınıfında bıraktığı izler asla silinmez” dedi.

 Ödülleri...

Savaş Oyunu (Sermet Çağan’ın “Öyle Bir Oyun” adlı radyo oyunundan uyarlama) 1965 İstanbul Uluslararası Gençlik Tiyatro Festivali Ödülü Uzun Dere (Yaşar Kemal’in “Yer Demir Gök Bakır” romanından Nihat Asyalı uyarlaması) 1966 Festival Mondial du Theatre du Nancy Grand Prix ödülü (Brezilyalı bir grupla paylaştı) Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti 1971 Brecht ödülü Çimento (Gladkov’dan Nihat Asyalı uyarlaması) 1975 Ankara Sanat Severler Derneği Reji Ödülü Küçük Adam N’oldu Sana? (Hans Fallada’dan Yılmaz Onay uyarlaması) 1981 Sanat Kurumu Reji Ödülü Dev Masalı 1983 Tobav Oyun Yarışması Üçüncülük Ödülü Sanatçının Ölümü 1986 Tobav Oyun Yarışması Üçüncülük Ödülü Barış Plaketi, 5. Barışa Rock Festivali 2007. 17. Troya Kültür - Sanat Ödülleri / 2009 Tiyatro dalında 10.Ocak. 2010

Oyunları...

İşçi Sınıfının Açık Oturumu (1978) Tren Gidiyor (1984) Bu Zamlar Bana Karşı (1985) Dev Masalı (1985) Şarkılarımız Ölmesin (1985) Karagöz’ün Muamması (1985) Arafta Kalanlar (1985) Sanatçının Ölümü (1986) Kara Dul Efsanesi (1991) Kara Kedi Geçti (1992) Hücre İnsanı (1992) Prometheia (1993) Üç Kuruşluk Mahalle Dersleri (2009) - Dilruba Saatçi ile birlikte.

Kitapları...

Tren Gidiyor, Hacan Yayınları, Ankara 1984 Dört Oyun, Hacan Yayınları, Ankara 1985 Bu Zamlar Bana Karşı Dev Masalı Sevdalı Bulut Şarkılarımız Ölmesin Dev Masalı, T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları, Ankara 1985 Romandan Tiyatroya, Mitos- Boyut Yayınları, İstanbul 1992 Küçük Adam N’oldu Sana? Toplu Oyunlar 1, Mitos-Boyut Yayınları, İstanbul Sanatçının Ölümü Arafta Kalanlar Karagöz’ün Muamması Toplu Oyunlar 2, Mitos-Boyut Yayınları, İstanbul Karadul Efsanesi Hücre İnsanı Prometheia Karakedi Geçti Tren Gidiyor Şarkılarımız Ölmesin, Mitos- Boyut Yayınları, İstanbul 2005 Toplu Oyunlar 3, Mitos-Boyut Yayınları, İstanbul 2015 Bu Zamlar Bana Karşı Bir Yiğit Masal Kuranda (Dev Masalı)

Sonsuz Operet Romanları

Yazılar FİLMATİK (Roman), Mitos Yayınları, İstanbul 1994; Çınar Yayınları, İstanbul 1996; Evrensel Basım Yayın, İstanbul 2002 Oyun Değil (Roman) Evrensel Basım Yayın, İstanbul 2002.

PEN: Genç toplulukların dinamosuydu

PEN Türkiye önceki gün yaşamını yitiren Yılmaz Onay için bir açıklama yaptı. “Değerli üyemiz yazar, yönetmen, çevirmen, tiyatro insanı Yılmaz Onay eserleriyle yaşayanlar arasına katıldı. Türkiye’de gerçekçi, toplumsal tiyatronun öncülerinden olan Yılmaz Onay, genç toplulukların dinamosuydu. Brecht tutkusu, Brecht çevirileriyle olduğu kadar, kuramsal yazılarıyla da tiyatro sanatımıza katkıda bulundu. Sorumlu bir aydın olarak ülkedeki politik toplumsal haksızlıklara karşı direndi, insan haklarından asla ödün vermedi, her daim bir mücadele insanı oldu. Ailesine, yakınlarına, tüm sevenlerine sabırlar diliyor; ışık içinde uğurluyoruz.”

Yılmaz Onay kimdir?

Oyuncu olarak tiyatroya başlayan Yılmaz Onay, ilk sahne deneyimlerini öğrencilik yıllarında İTÜ Tiyatrosu, Genç Oyuncular gibi topluluklarda kazandı. Onay, bir dönem Ankara Deneme Sahnesi’nde çalışıp ilgi alanını oyunculuktan yönetmenliğe çevirdi. Yılmaz Onay, ardından Ankara Sanat Tiyatrosu’nda yönetmenlik yaptı. Çağdaş Sahne’nin kurulmasında yer alan Onay, sahneleme çalışmalarını yurtdışında da Hollanda ve Almanya’da sürdürdü. Yılmaz Onay, 12 Eylül’de sıkıyönetim mahkemeleri tarafından yargılandı, gözaltına alındı. Bu dönemden sonra bir süre serbest çalışmayı tercih eden Onay, yönetmen, yazar ve çevirmen olarak sanat hayatına devam etti. Birçok ödülü olan Yılmaz Onay, ‘Yazılar Filmatik’ ve ‘Oyun Değil’ kitaplarını kaleme aldı.