‘Trump’a nükleer emanet edilebilir mi?..’

Gözler nükleer güç ABD ile, nükleer faaliyetleri, füze denemeleriyle uluslararası tepkilerin merkezindeki Kuzey Kore arasında, liderler düzeyinde tehdit, hakaret söylemine çevriliyken Washington’da başkanın bu ölümcül gücü “kullanma yetkisi” masaya yatırıldı. ABD Senatosu Dışilişkiler Komisyonu’nda önceki gün düzenlenen oturumda “Başkan’ın başka bir ülkeye yönelik nükleer güç kullanma emri verme yetkisi” tartışıldı. Bu konunun senatoda en son Soğuk Savaş döneminde, 1976’da tartışıldığına işaret ediliyor.

Oturumun açılışını, geçen aylarda partidaşı Trump’ı “ABD’yi III. Dünya Savaşı’na sürüklemekle” eleştiren Cumhuriyetçi cepheden Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Corker yaptı. Nükleer saldırıya karşılık verilmesinde başkanın tek yetkili olduğunu vurgulayan Corker, “Bu emir bir kez verilip doğrulandığında iptal edilmesi mümkün değil” dedi. Nükleer yetki konusunu hem Demokrat hem de kendisi gibi Cumhuriyetçi senatörlerin gündeme getirdiğini hatırlattı.

‘Tutarsız, dengesiz’

Kimi senatörlerin konuşmalarında nükleer yetkide kaygının nedeni olarak Trump’ın yönetim tarzına işaret etmeleri dikkat çekti. Demokrat senatör Chris Murphy de, “ABD Başkanı çok tutarsız ve çabuk parlayan biri olduğu için Kuzey Kore’ye bir nükleer saldırı emri vermesinden kaygı duyuyoruz” dedi. Trump’ı “değişken, dengesiz” sözleriyle niteledi. Murphy bu çerçevede “endişeliyiz” diyerek Trump’a yönelik “Karar verme süreci çok hayalperest ve ABD ulusal güvenlik çıkarlarına son derece aykırı bir nükleer silah saldırı emri verebilir” ifadesini kullandı. Cumhuriyetçi Parti’den Senatör Marco Rubio ise ABD Başkanı’nın “saldırı halinde karşılık verme yetkisine sahip olması” ve “etrafındaki bir avuç hukukçu” tarafından durdurulamaması gerektiği görüşünü savundu.

Komisyon’da ifade verenler arasında üst düzey eski Pentagon yetkilileri de vardı. Bu kişiler Trump’ın kendinden önceki başkanlar gibi misilleme niteliğinde bir nükleer saldırı emri vermek için kesin ve tek taraflı yetkisi olduğunu; ancak bu yetkinin önleyici nükleer saldırıyı içermediğini belirtti.