"Türkiye'nin yüzde 90'ı Türkçe konuşuyor"

DTP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan'ın "2011 nüfus sayımında etnik köken sorusu sorulsun" önerisi yeni tartışma başlatırken, daha önce yapılan araştırmalar doğrultusunda Türkiye'de anadilini "Türkçe", dolayısıyla etnik kökenini "Türk" olarak beyan edenlerin nüfusa oranının yüzde 90-93 dolayında olduğu ifade ediliyor. CIA Factbook'unda ise Türkiye'de anadili Türkçe olanların oranı yüzde 70'e kadar düşüyor.
 

Nüfus sayımlarında 1927-1965 arasında anadil soruldu

Türkiye'de 1927-1965 yılları arasında yapılan nüfus sayımlarında anadili soruları soruldu. Nüfusun ana dile göre dağılımını gösteren DİE'nin 1965 nüfus sayımına göre, halkın yüzde 90.11'i ana dilini Türkçe olarak beyan etti. Kalan bölümün yüzde 7,07'si anadilini Kürtçe, yüzde 1.16'sı Arapça, yüzde 0.48'i Zazaca, yüzde 0.18'i Çerkezce, yüzde 0.09'u Gürcüce, yüzde 0.08'i Lazca, yüzde 0.07'si Pomakça, yüzde 0.06'sı Boşnakça, yüzde 0.04'ü Arnavutça ve yüzde 0.66'sı diğer diller olarak ifade etti.

Yani 1965 yılında, 31.391.421 olan Türkiye nüfusunun 2.219.502'si anadilinin Kürtçe olduğunu bildirdi. TÜİK araştırmasına göre Türkiye genelinde doğurganlık oranı yüzde 2.2 iken, Doğu ve Güneydoğu'da bu oran yüzde 3.60 olarak saptandı.
 

"Türkiye'de anadilim türkçe diyenlerin oranı yüzde 93"

1965 yılından sonra sayımlarda anadil soruları sorulmadı. Türkiye'de etnik kökenle ilgili araştırmalar "anadil" temelinde sürdürülürken en son büyük çalışmalardan birini Avrupa Birliği yaptı. Avrupa Komisyonu'nun istatistik kuruluşu Eurobarometer Mayıs-Haziran 2005 tarihleri arasında yaptığı "Avrupalılar ve Dilleri" başlıklı araştırmayı 2005 Eylül ayında yayımladı. Araştırmaya göre, Türkiye'de Türkçeyi anadil olarak kabul edenlerin oranı yüzde 93 oldu. Türkiye'de diğer dilleri anadil olarak kabul edenlerin oranı ise yüzde 9 olarak bildirildi.
Türkiye ve diğer birçok Avrupa ülkesinde toplamın yüzde 100'den fazla ya da az olarak çıkması "Araştırmaya yanıt verenler bir ya da birden fazla dili ana dilleri olarak beyan etmiş olabilirler ve aynı zamanda bir 'bilmiyorum' karşılığı da seçenekler içinde bulunmaktadır. Buna ve rakamların yuvarlanmasına bağlı olarak toplamlar yüzde 100'den az ya da çok çıkabilir" şeklinde açıklandı.

Eurobarometer'in anadil araştırması bugünkü nüfusa oranlandığında, Türkiye'nin 71 milyon 517 bin 100 olan nüfusunda 64 milyon 365 bin 390 kişinin anadili Türkçe, 6 milyon 436 bin 539 kişinin anadili ise "diğerleri" hanesinde yer alıyor. Çıkan rakamları, yakın sonuçların elde edildiği akademik düzeydeki birçok araştırma da destekliyor.

Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı CIA'nın internet üzerindeki World Factbook'una göre ise 2008 itibarıyla Türkiye'de nüfusun yüzde 70-75'i Türkçe, yüzde 18'i Kürtçe, "azınlıklar" ise yüzde 7-12 oranında kendi anadillerini konuşuyor.