Türkiye'ye beyin göçü Afrika'dan

Yurtdışında eğitim almış kişilerin Türkiye’de çalışmak veya akademik çalışma yürütmek için Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) yaptıkları denklik başvurularına ilişkin veriler YÖK Dergisi’nde yayımlandı. YÖK Başkanı Yekta Saraç’ın geçen yıl “Ülkemize artık tersine bir beyin göçü olduğunu söyleyebiliriz” diyerek açıkladığı diploma denklik verilerine göre Türkiye’ye en çok başvuru Ortadoğu’da eğitim görmüş kişilerden oldu.

Ortadoğu ve Afrika
YÖK verilerine göre, 2018’de 101 farklı ülkeden toplam 10 bin 67 denklik başvurusu alındı. Başvurularda en gelişmiş üniversitelerin bulunduğu Amerika ve Birleşik Krallık’ta eğitim görenlerin oranı yüzde 10’da kaldı. Başvuruların 4 bin 689’ü Ortadoğu ve Afrika ülkelerinden, 1841’i Orta Asya ve Kafkasya’dan, 1133’ü Amerika ve Birleşik Krallık’tan, 965’i Balkanlar, 912’si Avrupa, 297’si KKTC ve 230’u da Asya ve Pasifik ülkelerinde eğitim gören kişiler tarafından yapıldı. 2018 yılında 5 bin 706 başvuruya denklik belgesi düzenlenirken ve aynı yıl yapılan başvuruların yüzde 30’una denklik verildiği YÖK tarafından açıklandı.

Azerbaycan ve Suriye
YÖK’ün denklik verdiği lisans programlarında başı tıp doktorluğu çekti. Ardından mimarlık, ilahiyat, eczacılık ve inşaat mühendisliği takip etti. Başvurularda ilk sırada ise Azerbaycan yer aldı. Azerbaycan’da eğitim gören 764 kişinin başvurusunu olumlu yanıt vererek onaylayan YÖK, Suriye’de lisans eğitimi gören 596, Bulgaristan’dan 282 başvuruyu onayladı.
Başvurularda eksiklik tespit edildiğinde veya tereddüt oluştuğunda yeni bir ölçme ve değerlendirme sürecine olarak Seviye ve Yeterlik Belirleme Sistemi (SYBS) kuran YÖK, 2018’de 3 bin 350 başvuruyu bu yöntemle yeniden ölçmeye, 532 başvuruya da olumsuz yanıt verdi. 157 başvuru hakkında da iade kararı verildi.