Uçaktaki altınlar sır oldu

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 1 Ocak 2013’te İstanbul’a inen ve 17 gün Atatürk Havaalanı’nda kalan altın yüklü kargo uçağıyla ilgili sorulara, “sırrın ifşaı”nı gerekçe gösterek yanıt vermedi. Şimşek, altın kaçakçılığı nedeniyle kamu borçluları hakkında neden yurtdışına çıkış yasağı konulmadığı konusunda ise anayasa değişikliğini gerekçe gösterdi. Ekonomi BakanıNihat Zeybekci de İran’a altın ihracatının 2012 yılından sonra başladığını bildirdi. Aynı yıl altın ihracatında çok yüksek artış yaşandı. 2011 yılında altın ihracatı 1.5 milyar dolarken, 2012 yılında rakam 13.3 milyar dolara fırladı.

CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, Orta Afrika ülkesi Gana’nın Akra kentinden Dubai’ye giderken 1 Ocak 2013 tarihinde Atatürk Havaalanı’na inen ULS Havayolları’na ait kargo uçağında, 1500 kg değersiz maden taşındığının beyan edildiğini, ancak gümrük memurlarının şüphelenip yaptığı arama sonucunda bedeli 50 milyon dolar olduğu belirtilen 1208 kg altın bulunduğunu anımsattı. Oran, uçağın daha sonra İran kökenli işadamı Rıza Sarraf ile ilgili olduğunun ortaya çıktığını ve 17 Ocak’ta ülkeyi terk ettiğini belirtti. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 29 Mart 2013 tarihinde gönderdiği raporun akıbetinin ne olduğu, hangi işlemlerin yapıldığı konusunda bilgi isteyen Oran, “Bu altın kaçakçılığıyla ilgili olarak Duru Döviz ve Kıymetli Madenler Tic. AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Emin Hayyam, Kont Group ve Kozmetik Şirketi ortakları Babek Zencani ve Soraya Asadi ile Master Sara Turizm Şirketi Yönetim Kurulu üyeleri Vahid Moradi Moghaddam ve Sima Khorramdel ile her üç şirketin kurucuları, sermayedarları, yöneticileri hakkında hangi işlemleri yaptınız? Bu kişiler hakkında yurda giriş/çıkış yasağı var mıdır” sorusunu da yöneltti.

Gerekçe anayasa

Maliye Bakanı Şimşek, anayasanın “yerleşme ve seyahat hürriyeti” başlıklı maddesinin 2010 yılında, “Vatandaşın yurtdışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması ve kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlandırılabilir” şeklinde değiştirildiğini belirtti. Değişiklik 23 Eylül 2010 tarihinden yürürlüğe girdi. Yanıta göre bu tarihten itibaren de alacaklı tahsil dairelerinin talebi üzerine ilgili makamlarca kamu borçluları hakkında yurtdışına çıkış yasağı konulamıyor. Şimşek, Oran’ın diğer soruları hakkında ise Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Yasa’nın “sırrın ifşaı” başlıklı maddesini gerekçe gösterdi. Şimşek, bu madde gereğince, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’nca yürütülen analiz, değerlendirme ve incelemeler hakkında bilgi verilmesinin yasal olarak mümkün olmadığını belirtti.

2012’den sonra İran devrede

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de MHP Hatay Milletvekili Şefik Çirkin’in altın ihracat ve ithatına ilişkin önergesini yanıtladı. Yanıta göre 2009 yılında 4.6 milyar dolar altın ihracatı, 1.6 milyar dolar da altın ithalatı gerçekleştirildi. 2010 yılında altında 2.1 milyar dolar ihracat, 2.5 milyar dolar ithalat, 2011 yılında 1.5 milyar dolar ihracat, 6.3 milyar dolar ithalat, 2012 yılında 13.3 milyar dolar ihracat, 7.6 milyar dolar ithalat, 2013 yılında 3.5 milyar dolar ihracat, 15.1 milyar dolar ithalat oldu. Altın ağırlıklı olarak Birleşik Arap Emirlikleri, İsviçre, Güney Afrika Cumhuriyeti, İngiltere’ye ihraç edildi. 2012-2013 yıllarında ise İran, Kanada ve Türkmenistan da bu ülkelere eklendi. İran’ın da devreye girdiği 2012 yılında altın ihracat ve ithalatındaki sıçrama ise dikkat çekti.