Ulusal Değişim Programı

Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) hazırladığı ''Ulusal Değişim Programı'' (UDEP) taslağı, Avrupa üniversiteleri arasında ülkelerarası işbirliğini teşvik etmek üzere öğrencilerin ve eğitimcilerin değişimini, Avrupa Birliği ülkelerindeki çalışmaların ve alınan derecelerin tanındığı ortak bir platform oluşturmayı hedefleyen ''Erasmus Programı''nın ulusal boyuttaki benzeri niteliğini taşıyor.

Üniversitelere görüşleri için gönderilen UDEP taslağının, Ramazan Bayramı'ndan sonra YÖK tarafından tekrar ele alınması ve son halinin verilmesi planlanıyor. Program, üniversitelerin kabul etmesi halinde uygulamaya geçirilecek.

Taslağa göre, YÖK tarafından yürütülecek UDEP'ten, Türkiye'de bulunan tüm devlet ve vakıf üniversiteleri ile yüksek teknoloji enstitüleri, bağımsız vakıf meslek yüksekokulları, askeri yükseköğretim kurumları ve polis teşkilatına bağlı yükseköğretim kurumları yararlanabilecek. Yükseköğretim kurumları arasında gerçekleştirilecek değişim faaliyeti bu kurumlar arasında imzalanan ''ikili anlaşma'' kapsamında yapılacak.

Türkiye'deki yükseköğretim kurumlarının herhangi birinde öğrenci ve öğretim üyesi olanların yararlanabileceği program, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerini kapsayacak.

Değişim programına başvuran öğrenciler, öğreniminin bir bölümünü ikili anlaşma ile ortak olunan yurt içindeki başka bir yükseköğretim kurumunda gerçekleştirecek.

'Öğrencilere burs, üniversitelere ödenek'

Programa göre, değişim faaliyetinin süresi aynı akademik yıl içerisinde 1 veya en fazla 2 dönemi kapsayacak.

Ön lisans ve lisans programlarının hazırlık ve birinci sınıfında okuyan öğrenciler UDEP öğrenim hareketliliği faaliyetinden yararlanamayacak. Ayrıca, yüksek lisans ve doktora öğrencileri hazırlık ve bilimsel hazırlık dönemi ile esas eğitime başladıkları ilk dönem için bu programa katılamayacak.

Faaliyete katılacak ön lisans ve lisans öğrencileri, bir dönem için değişim süresince asgari 18 kredilik ders alacak. Öğrencilerinin ders yükleri, esas öğrenci olarak kayıtlı oldukları kendi kurumlarında aynı dönemde almaları gereken ders yükünden daha az olamayacak.
Programa katılacak öğrencilerin belirlenmesi ''ilan'', ''başvuru'' ve ''değerlendirme neticesinde öğrenci seçimi''nden oluşan üç aşamalı bir süreçte tamamlanacak.

YÖK, proje kapsamındaki öğrencilere burs, yükseköğretim kurumlarına da ödenek sağlayacak. Yükseköğretim kurumu burs vereceği öğrenci sayısını YÖK tarafından kendisine tahsis edilen ödenek miktarına uygun belirleyecek. Değişimde öğrenciye ödenebilecek burs, bir dönem için 5 ayı, iki dönem için de toplam 10 ayı geçmeyecek. Öğrenciler için belirlenen aylık burs tutarları ve diğer zorunlu ödemeler her yıl için YÖK Yürütme Kurulunca belirlenecek.
YÖK tarafından yükseköğretim kurumlarına tahsis edilen kontenjan miktarını aşan sayıda öğrenci seçilmesi halinde sorumluluk ilgili yükseköğretim kurumuna ait olacak.
Programa ilişkin her türlü duyuru yükseköğretim kurumlarının internet sayfasında ilan edilecek.

'Yabancı dil ve not ortalaması şart'

Programa katılmak isteyen tüm öğrencilerin başvuruları alınacak. Başvurular, ilgili kurumun UDEP Koordinatörlüğünce kayıt altına alınacak ve başvurular tamamlandıktan sonra Uygunluk Kontrolü Formu hazırlanarak başvurular bu kontrolden geçirilecek.

Değişim faaliyetine örgün eğitim kademelerinin herhangi birinde bir yükseköğretim programına kayıtlı, tam zamanlı öğrenci olanlar başvuracak. Öğrencilerin değişime katılmasında not ortalamaları önemli rol oynayacak. Buna göre, öğrencilerinin akademik not ortalamasının en az 2.0/4 ya da 70/100 olması gerekecek.

Öğrencilerin yabancı dil bilgisi de programa katılmalarında etkili olacak. Yükseköğretim kurumları UDEP'e başvuran bütün öğrencilere eşit uygulanabilir bir yabancı dil düzeyi belirleme kriteri oluşturacak. Başvuru aşamasında bütün öğrencilerden aynı sınav sonuçları istenecek.

Yabancı dil düzeyi belirlemede kullanılacak belgeler ve uygulanacak metot, öğrencilere başvuruları sırasında bildirilecek. Yükseköğretim kurumunun yabancı dil düzeyini tespit etmek üzere kendisinin sınav düzenlemesi halinde bu sınav, profesyonel kurumlar tarafından yapılabilecek.

Öğrencinin disiplin cezası alması UDEP'den faydalanmasına engel olmayacak.

'Öğrenciler programa bir kez katılabilecek'

Misafir olunan yükseköğretim kurumu, program kapsamında gelen öğrenciden öğrenim, kayıt, sınav, laboratuvar ve kütüphane ücretini kapsayan herhangi bir akademik ücret talep etmeyecek. Ancak sigorta, öğrenci derneği ve akademik malzemelerin fotokopisi, laboratuvar ürünlerinin kullanımı gibi çeşitli materyallerin kullanımı için gerekli ücretler konusunda kurumunun kendi öğrencisi nasıl ödeme yapıyorsa, misafir öğrenciden de aynı miktar talep edilebilecek.

Öğrenciler misafir oldukları sürece kendi yükseköğretim kurumlarına kayıtlarını yaptırarak harçlarını ödemeye devam edecek. Değişime katılan öğrenciler, kayıtlarını donduramayacak.
Bir öğrenci sadece bir kez UDEP Öğrencisi olabilecek. Bir eğitim kademesinde öğrenim hareketliliği bursu alan bir öğrenci, başka bir eğitim kademesinde öğrenci olmak şartıyla ve ancak burssuz programa katılabilecek.

Aynı şehirde bulunan yükseköğretim kurumları da değişim faaliyetine katılabilecek ancak bu üniversitelere burs ödemesi yapılmayacak.

'Misafir öğretim üyeliği'

Program öğrencilerin dışında öğretim üyelerine de üniversiteler arasında değişim imkanı sunacak. Öğretim üyelerinin ikili anlaşmalar çerçevesinde yükseköğretim kurumlarında misafir öğretim üyesi olarak ders vermesine imkan sağlanacak.

Misafir öğretim üyeliği ile hareketlilik programına katılamayan öğrencilere farklı yükseköğretim kurumlarının akademik personelinin bilgi ve deneyiminden faydalanma imkanı verilmesi amaçlanıyor.

Ders verme hareketliliğine katılacakların seçimi, yükseköğretim kurumunca yapılacak. Bu faaliyetin süresi asgari bir hafta, azami bir eğitim dönemi olabilecek.

Öğretim üyelerine yapılacak ödemeler ve diğer zorunlu giderlerin hesaplanması, miktarları ve esasları YÖK Yürütme Kurulunca belirlenecek. Aynı memuriyet bölgesindeki UDEP hareketlilik faaliyetine katılan öğretim üyesi için herhangi bir ödeme yapılmayacak.

Değişim ödeneği

Öğrenci ve öğretim üyesi hareketliliğini gerçekleştiren kurumlara ''Değişimin Organizasyonu'' ödeneği verilecek.

Ödenekle, kurumlara UDEP faaliyetlerini organize edebilmeleri, özellikle ofislerin oluşum ve gelişimi başta olmak üzere yükseköğretim kurumları arasında yapılacak anlaşmalarla, ortak ders programlarının geliştirilmesi ve uyumlaştırılması konularındaki faaliyetlerine maddi destek sağlanması hedefleniyor.

Ödenek, kurumların UDEP hareketliliği için başka yükseköğretim kurumlarına gönderdikleri ve kabul ettikleri toplam (burssuz olanlar dahil) öğrenci ve akademik personel sayısı toplamı ile ortaklaşa geliştirilen diğer faaliyetler dikkate alınarak ve YÖK'ün bu faaliyetlere ayırdığı ödenek çerçevesinde her yıl YÖK Yürütme Kurulunca belirlenecek.

Yükseköğretim kurumlarının UDEP faaliyetlerinin kontrolü ise YÖK tarafından yapılacak.