WikiLeaks, Mehmet Şimşek'in görüşmelerini yayınladı

Belgeye göre ABD Hazine Bakan Yardımcısı David Cohen bir heyetle yaptığı görüşmede, Hamas'a yardım malzemesi temin ettiğini öne sürdüğü IHH (İnsani Yardım Vakfı) hakkındaki endişelerini gündeme getirdi. Türk heyetinden "Xxxxxxxxx" ise sivil toplum örgütüne aşina olmadıklarını, fakat konuyu inceleyeceklerini belirterek yanıt verdi.

David Cohen'in dönemin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve aralarında Mali Suçlar Araştırma Kurulu (MASAK) yetkililerinin de bulunduğu kişiler ve diğer yetkililerle görüşmesi ABD'nin Ankara Büyükelçiliği tarafından "gizli" damgalı bir belgeyle ABD Dışişleri Bakanlığı'na duyuruldu. Belgeye göre görüşmede Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile görüşmesinde Cohen, FATF'ın (Mali Eylem Görev Gücü), Uluslararası İşbirliği Gözden Geçirme Grubu çalışmaları hakkında bilgi verdi. Ön değerlendirmelerden sonra Türkiye'nin, uluslararası standartları karşılayan Kara Para Aklama ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadele rejimini güçlü şekilde uygulamada konusunda başarısız olduğu tartışması masaya konuldu. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise bu alandaki yasal iyileştirmelerin, TBMM'deki 2010 bütçe görüşmeleri yoğunluğu nedeniyle geciktiğini belirtti. Türkiye'nin uzun süredir iç ve uluslararası terör saldırılarının kurbanı olarak, anti-terör yasasını kabul eden ilk ülkelerden biri olduğunu belirten Mehmet Şimşek, terörizme dar bir açıdan bakmadıklarını, Türkiye'deki yabancı varlıklara yapılan saldırıları da görmezden gelmediklerini bildirdi. David Cohen, uluslararası standartlara ulaşabilmek için Türkiye'nin sadece Türk devleti ya da Türk ulusal çıkarlarına yapılan saldırıları kapsayan "dar" terör tanımında değişiklik yapması gerektiğini belirtti. Şimşek de bu konuda bir çalışma başlattıklarını söyledi. ABD'li konuk bundan memnun olduğunu belirtirken FATF'ın nihai raporunda ülkeleri ancak Şubat 2010'a kadar yapılan çalışmaları doğrultusunda değerlendireceğini anımsattı.

Belgeye göre Cohen Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyi kararlarıyla uyum çerçevesindeki kara para aklama ve terörizmin finansmanı kovuşturmalarında içinde bulunduğu düşük seviyeden dolayı duyduğu kaygıyı dile getirdi, Türkiye'nin "müşteri inceleme" alanındaki reformlarda ilerleme sağladığını ancak terörizmin finansmanı alanındaki çabalarını güçlendirmesi gerektiğini belirtti.

"Türkiye komşusu İran'la iş yapmalı"

Görüşmede Cohen İran'ın Türk finansal kurumlarıyla birlikte BM Güvenlik Konseyi kararlarını atlatma çabalarından "örnekler"i Türk görüşmecilere iletti. Sözkonusu bölüm raporda şöyle yer aldı:

"Şimşek İran konusunda, Türk finansal kurumlarının en büyük özeni ve özel bir dikkat göstermeyi sürdüreceğini söyledi fakat, Türkiye'nin İran ile bir ticaret tarihiyle uzun sınırlara sahip olmasının da coğrafi bir realite olduğuna dikkat çekti. Şimşek bu ticaretin finansmanının bir devam gerektirdiğini belirtti, ABD'nin bunu aklında bulundurmasını istedi. Şimşek terörizmi destekleyen İran unsurları konusunda ABD hükümetinin paylaşabileceği herhangi bir spesifik istihbaratı memnuniyetle karşılayacaklarını bildirdi.
Belgeye göre görüşmede Şimşek Türkiye'nin tüm komşularının nükleer silahlardan arınmış olmasını istediğini belirtti. Şimşek uluslararası yaptırımların çevresinden dolaşacak aldatıcı yöntemlerden yararlanabilecek İranlılara karşı Türk finans kurumlarının artan dikkat gösterecekleri taahhüdünde bulundu.

Cohen Ankara'daki görüşmelerinde Türk heyetinden "Teröristler silahların yüzde 90'ını AB'den satın alıyor" yakınmasıyla karşılaştı. ABD'ye üç PKK finansörünün açıklanmasından dolayı teşekkür eden Türk heyeti aynı tavrı AB'den beklediklerini de belirti. Heyetten bir Türk yetkili, silahlar satıldıktan sonra Türkiye'ye sorular sormak yerine, İran'a silah satışının durdurulması için AB'ye baskı yapılması gerektiğini bildirdi.
Belgedeki Türk yetkililerin anlatımlarına göre Türkiye ortak sınır ve herkesin kabul ettiği biçimde "zor bir tarih"in paylaşıldığı İran'a karşı tüm BM Güvenlik Konseyi yaptırımlarını yürürlüğe koyuyor, ancak BM Güvenlik Konseyi kararları ve varolan yasalar ötesinde birşey yapamaz. Aynı yetkili Avrupa'dan, ABD hükümetinin PKK'lıları terörizm finansmanından suçlaması benzeri bir tavır beklediklerini, Avrupa Birliği'nin terörizmin finansmanı konusunda daha ileri adım atmasını umduklarını belirtti.

IHH'yi inceleyeceğiz

Belgede Gazze'ye yardım bölümü şu şekilde yer aldı:
"Gazze konusunda, xxxxxxxxxxxxx Hamas'a destek sağlamaksızın, Gazze'ye insani yardım temin etmenin Türkiye'nin çıkarına olduğunu söyledi. Bakan Yardımcısı Cohen, Türk hükümeti ile özel kesimi, yardım paralarını Hamas'tan uzak tutmak için BM mekanizmalarını kullanmaları konusunda cesaretlendirdi. Cohen 'Gazze'deki insanların ihtiyaçlarını anlıyoruz' dedi, yardım paralarını doğrudan halka göndereceklerini ve aynı zamanda İsrailli dostlarını da yardım etmeleri konusunda iknaya çalışacaklarını belirti. (Heyetten) xxxxxxxxx İsrail Hükümetinin Gazze'ye yardım hareketini yasakladığına dikkat çekti. Bakan Yardımcısı Cohen, Hamas'a yardım malzemesi temin eden yaygın sivil toplum örgütü IHH (İnsani Yardım Vakfı) hakkındaki endişelerini gündeme getirdi. Xxxxxxxxx sivil toplum örgütüne aşina olmadıklarını fakat konuyu inceleyeceklerini belirtti."

Cohen bir başka toplantıda bir Türk bankasının İran ile ilgili işlemleri de gündeme geldi. Türk tarafı söz konusu bankanın İran'la ilgili ticaret amaçlı finansal hizmet ve mal sağladığını, ancak üçüncü parti ya da transit işlemler gerçekleştirmediğini belirtti. Bankanın tüm ticaret finansmanının belge bazında ve sıkı gümrük kontrol ve teftişi ile birlikte gerçekleştirildiği Amerikalılara anlatıldı. Türk heyet İran ile milyonlarca avro ticareti bulunduğunu, ancak petrol ticareti dışında rakamın 10-15 milyon avroyu bulduğunu bildirdi. ABD'li bakan yardımcısı hükümetinin İran'ın finans işlemleri konusunda sahte belge kullandığı yönünde bilgi elde ettiği konusunda uyarıda bulundu.
ABD hükümetinin İran'la zaman içinde ilişkilerinin nasıl gelişeceğine ilişkin bir soruya ABD'li Bakan Yardımcısı, "ABD hükümeti İran'ın nükleer silahlar geliştirmesini engellemek için uluslararası toplumla birlikte çalışmayı istiyor. İletişim hatlarının açık kalmasını ancak İran'ın BM Güvenlik Konseyi yaptırımları ve yükümlülüklerin içine almayı istiyoruz" yanıtını verdi.

ABD Hazine Bakan Yardımcısı David Cohen'in Türkiye'nin terörizm tanımını genişletmesi ve terörizmin finansmanının suç sayılmasına ilişkin ek önlemler alması gerektiğine ilişkin hatırlatmasına, görüşme yaptığı heyetten, "AKP'nin bu konuyu parlamentodan geçirmek için ihtiyaç olduğu oya sahip" yanıtı geldi.