Yurttaşın faturası 471 TL’ye dayandı

Dar gelirlinin elektrik, su ve doğalgaz faturası son zamlarla daha da kabardı. Yurttaş adeta ısınmak için artık gaz ve elektrik kullanamayacak. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener’e göre, doğalgaz faturası tek başına asgari ücretin yüzde en az 10’una denk geliyor, bu da enerji yoksulluğunu gösteriyor.

BOTAŞ’ın Ağustos 2019 itibarıyla doğalgaz satış fiyatları, 2017 sonuna göre konutlarda ve küçük sanayi kuruluşlarında yüzde 63.9, büyük sanayi kuruluşlarında yüzde 120.1, elektrik üretimi için yakıt olarak doğalgaz kullanan santrallarda yüzde 109.5 oranında arttı. 2019 içindeki artış ise, konutlar ve küçük sanayi için yüzde 40.6, büyük sanayi için yüzde 14.7, elektrik üretimi için yüzde 3.2 oldu. Yunus Yener, son zamlarla ilgili yaptığı açıklamada şu tespitlere yer verdi:

-2018’de başlayan, 2019’da süren zamlarla, doğalgaz satış fiyatlarında sübvansiyon, tüm tüketici gruplarında önemli ölçüde azaltıldı. İktidarın yeni zamlarla, kamu kaynaklarından sağlanan desteği tamamen ortadan kaldırması söz konusu.

Yüzde 40.6 zam

-2018’de doğalgazın üçte ikisine yakın bölümü tüketen; gelir elde etmek için ticari ve sınai faaliyet gösteren şirketlerin ve ticari amaçla elektrik üretiminde doğalgaz kullanan santralların, bugüne kadar olduğu gibi, kamunun kendilerine doğalgazı maliyetin altında satması talepleri makul değil.

-Yurttaşın, tükettiği doğalgaza ödeyeceği para bu yıl yüzde 40.6 artmışken, ulaşım, kira, beslenme tüm giderleri de hızla artarken, toplu sözleşme görüşmelerinde yılda yüzde 8’lik ücret artışları veriliyor.

Kömür değil gaz yardımı

Ankara’da bir ailenin Eylül 2019’da ödeyeceği doğalgaz bedeli 233.75 TL, aylık su faturası 94.80 TL’yi buluyor. Makina Mühendisleri Odası’nın hesaplamasına göre aylık elektrik, doğalgaz ve su fatura bedelleri toplamı ise, 470.72 TL’yi buluyor. Bu tutar asgari ücretin yaklaşık dörtte birini (yüzde 23.30) oluşturuyor. Makina Mühendisleri Odası Türkiye’deki enerji yoksulluğu ve yoksunluğunun çözümü için şunları öneriyor:

-150 KWh elektrik yardımının kapsamı genişletilmeli.

-Kömür yardımı yerine doğalgaz desteği sağlanmalı.

-Yerel yönetimlerin düşük gelir gruplarına ücretsiz su desteği verilmeli.

-Temel bir ihtiyaç olan doğalgazın fiyatları üzerindeki KDV yüzde 18’den yüzde 1’e düşürülmeli ve ÖTV kaldırılmalı.

-Kamusal kaynaklardan sağlanan bu desteklerin kötüye kullanımını önlemek için uygulamanın toplum çıkarları gözetilerek denetlenmesi gerekiyor.

-Bu temel gereklilikler yerine getirilmediği takdirde nihai tüketicinin doğrudan ya da dolaylı olarak karşı karşıya kalacağı zararları bütünüyle önlemek mümkün olamayacak.

-Odamız uzun süredir enerji yoksulları ve yoksunlarına, çağdaş yaşam koşullarını sağlayacak miktarda ücretsiz elektrik ve doğalgazın kamu tarafından temin edilmesini savunuyor. Ancak, siyasi iktidar bu talebimize adeta kulaklarını tıkıyor.