Bir örgüt ustası, bir devrim önderi; Talât Paşa! Barış Doster’in yazısı...

GERÇEK VE BİLİMSEL BİR ÇALIŞMA

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e ve Cumhuriyet Devrimi’ne yönelik saldırılar arttığı gibi, Atatürk ve Cumhuriyet sevgisi de artıyor, yayılıyor, güçleniyor. Atatürk ve Cumhuriyet’in değeri her geçen gün daha çok anlaşılıyor.

Atatürk ve karşıtları arasındaki bu mücadele, yaşamın her alanında olduğu gibi, bilimde, yayın dünyasında ve medyada da sürüyor. Atatürk’e doğrudan saldırmaya cesaret edemeyenler ya İsmet İnönü’yü hedefe koyuyorlar veya İttihat ve Terakki’ye, İttihatçı önderlere çullanıyorlar.

Bu konuda da öncülüğü numaracı cumhuriyetçiler, etnik ayrılıkçılar ve din tacirleri yapıyor, arkalarına emperyalist merkezleri de alarak elbette.

Bu ortamda doğru kaynakları okumak, gerçek ve bilimsel bilgiyle donanmak zorunlu. Kavramsal bilinç, ideolojik berraklık, politik tutarlılık şart, çünkü tarih ideolojilerin savaş alanı olan bir bilim.

Kısa süre önce raflarda yerini alan Talât Paşa (Kırmızı Kedi Yayınevi) adlı çalışma da bu kapsamda önemli bir eser. Feyziye Özberk’in yazdığı kitap, bir yönüyle de İttihat ve Terakki’yi anlatıyor. 427 sayfalık kitap, 16 bölümden oluşuyor ve zengin kaynakçasıyla da dikkat çekiyor.

ATATÜRK: ‘MEŞRUTİYETLER OLMASA, CUMHURİYET OLAMAZDI!’

Talât Paşa, tarihimizin önemli bir ismi. Namus timsali, yurtsever bir devlet adamı. Bir örgüt ustası, bir devrim önderi. İttihat ve Terakki’nin lideri, beyni, simgesi.

Tarihimizde yaygın olarak Jön Türk Devrimi veya İkinci Meşrutiyet olarak da bilinen 1908 Hürriyet Devrimi’ni, onun Cumhuriyet Devrimi’ne bıraktığı mirası, Talât Paşa’yı bilmeden tam olarak kavramak olanaksız.

O nedenle hocaların hocası Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya, Jön Türk Devrimi için, “Cumhuriyet öncesi bir siyaset laboratuvarı” benzetmesini yapıyor. Büyük önderimiz Atatürk de meşrutiyetlerin önemini şöyle özetliyor: “Eğer meşrutiyetler olmasa idi, Cumhuriyet olamazdı”.

YALIN VE AKICI DİLLE GERÇEK TARİH

Özberk kitabında, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemini anlattıktan sonra Talât Paşa’nın yaşamöyküsünü, kişiliğini, düşünce yapısını veriyor.

Devamında İttihat ve Terakki’yi, örgütsel karakterini, siyasal mücadelesini, Talât Paşa’nın örgüt içindeki önemini yalın, akıcı, güzel bir anlatımla sunuyor okuyucuya.

Ardından Birinci Dünya Savaşı, Ermeni Sorunu, Talât Paşa’nın sadrazamlığı ve sürgün yılları mercek altına alınıyor.

Talât Paşa ve Enver Paşa’nın Atatürk’le ilişkileri, Talât Paşa’nın öldürülmesi, katilinin yargılanmasıyla devma eden incelemede, Talât Paşa’nın savunması ile İttihat ve Terakki’ye ilişkin son sözleri de irdeleniyor.

İTTİHATÇILAR: FEDAKÂR FEDAİLER

Kitabın son bölümünde yer alan 5 ek de önemli, dikkat çekici. Günümüzdeki tartışmalara ve ideolojik saflaşmalara ışık tutacak nitelikte, özellikle de ekonomi politik açısından.

Özberk şu noktanın altını çiziyor: “Başta Talât Paşa olmak üzere, İttihatçılar için, hayalleri bedenlerine sığmıyordu denir. Onlar, bedenlerini de devrim mücadelesine adamışlardır. Vatanın, fedakâr fedaisidirler. Ülkelerinin, gözleri önünde devamlı olarak toprak ve onur kaybetmesine isyan etmişlerdir”.

Bu sözleriyle Özberk, İttihatçıların hangi tarihsel ve siyasal koşullarda mücadele ettiklerini açıkça ortaya koyuyor. Nesnel koşulları özetliyor. Milli devlet kurma hedefinin önemini vurguluyor.

Sözün özü, Fevziye Özberk’in kaleminden Talât Paşa, okunması gereken bir eser. Yazarını ve yayıncısını kutlamak gerekiyor.