Koleksiyoner Lucien Arkas'dan müjde

Bugünlerde İzmir’e yolunuz düşerse Arkas Sanat Merkezi’ndeki “Doğa, Bahçeler, Düşler” Sergisi’ni kaçırmayın.

Yerli, yabancı ressamların gözünden bazen gerçekçi bazen düşsel bir doğada, rengârenk çiçeklerin açtığı bahçelerde unutulmaz yolculuklara çıkacaksınız.

Kısacık İzmir ziyaretimde bu yolculuğa çıkıp içimde kelebeklerle İstanbul’a döndüm.

“Doğa, Bahçeler, Düşler” Sergisi ziyaretimden kısa bir süre sonra Arkas Sanat Merkezi’nin Wallace Hartley 2021 Yılı Sanat Kurumu Ödülü’nü kazanması nedeniyle Piramid Sanat’taki ödül töreninde Lucien Arkas ile karşılaştım.

Daima güler yüzlü, içten iş insanıyla ayaküstü sohbetimiz mini bir söyleşiye dönüştü.

Arkas Sanat Merkezi’nde sanat eğitimi gören çocuklar.

- Arkas Sanat Merkezi kuruluşunun 10. yılında “Yılın Sanat Kurumu” ödülünü kazandı. Arkas Sanat Merkezi’nin İzmir’e katkısı nedir?

İzmir’de açtığımız ulusal ve uluslararası sergilerde sanatı toplumun her kesimi ile buluşturmaya çalışıyoruz. Sanat Merkezi 10 yılda 22 sergiyle 500 binden fazla ziyaretçi ağırlamış. Gördüğümüz ilgi İzmir’de sanata daha çok ihtiyaç olduğunun kanıtı. Başka kurumların sanat girişimlerini teşvik ettik. Öncülük yapmış olmamız çok güzel. Sanatın geniş kitlelerle paylaşılmasının yanı sıra çocuklara küçük yaşlarından itibaren sanat sevgisinin aşılanması misyonumuz var. Yeni nesillerin sanatsever olarak yetişmesi önemli. Çocukların müze ziyaretleri, atölye çalışmaları beni mutlu ediyor. 

- Arkas Sanat Merkezi’nden Arkas Deniz Tarihi Müzesi ve Arkas Sanat Urla’yı açtınız. Koleksiyonunuz sergilemek için yeni müze projesi var mı?

Önümüzdeki birkaç yıl zarfında Göztepe, Bornova ve Buca’da restorasyonları devam eden üç tarihi yapıyı sanat merkezlerine dönüştüreceğiz. Göztepe’de 100 yıllık, özel bir mimarisi olan köşk Türk ressamlarını ağırlayacak. Bornova’daki köşkü Türk halılarını sergilemek üzere müze olarak tasarlıyoruz. Arkas Koleksiyonu’nun halı bölümü dünyanın en önemli halı koleksiyonu olarak gösteriliyor. Feshane, Hereke, Kumkapı halıları ve 16. -19. yüzyılı kapsayan döneme ait Anadolu halıları var koleksiyonda. Hepsi dönemlerinin en nitelikli örnekleri ve yaşlarına göre iyi durumdalar. Dünyada çok az müzede olan erken dönem Uşak halıları bunlara dahil.

Buca’daki mekânda ise İzmir Kent Müzesi’ni planlıyoruz.

- 30 yıllık Arkas koleksiyonunda ne tür eserler var? Ağırlık yerli mi yabancı sanatçılarda mı? 

Koleksiyon benim ilgimle başlayan, tutkuya dönüşen ve şimdi benimle birlikte profesyonel bir ekip tarafından yönetilen Arkas Holding’in kurumsal koleksiyonu. Resim, halı, cam ve heykel olmak üzere dört ana eser grubundan oluşuyor. Koleksiyonda ayrıca 30 bine yakın kitap ve 600 kadar gemi modeli var.

Resim koleksiyonunun üçte biri Türk sanatçılara ait. “Asker Ressamlar”ı,  geç dönem Osmanlı ve Cumhuriyet dönemin sanatçılar izliyor. Sayıca az olmakla birlikte modern döneme ait resimler de var koleksiyonda.

Yabancı ressamların çoğu 19. ve 20. yüzyıl Batı resim sanatının önemli sanatçıları. Alfred Sisley, George Braque, Maurice de Vlaminck, Henri Martin, Louis Anquetin, Jhn William Godward sayabileceğim ilk isimler. Çoğunlukla postempresyonist ressamlar.

Halı koleksiyonundan söz etmiştim. Yaklaşık 400 eserlik cam koleksiyonu, Art Nouveau ve Art Deco cam sanatının önemli temsilcileri Emile Galle, Daum Freres ve Lalique’in nadir örneklerini içeriyor. Heykel koleksiyonu ağırlıklı olarak Avrupalı sanatçılardan oluşuyor. Auguste Rodin, Camille Claudel, Aristide Maillol, Jean Baptiste Carpeaux gibi önemli sanatçıların mermer, terra cotta ve bronz heykelleri var.

- Sizi uluslararası bir koleksiyoner olarak tanımlayabilir miyiz?

Arkas Koleksiyonu’nda yer alan eserler sadece kendi sanat merkezlerimizde değil, Türkiye’de ve dünyada önemli müzelerde sergileniyor. Uluslararası sergilere ödünç eserler verdik. Fransa’da Lodeve şehrinde Arkas Koleksiyonu’ndan parçalar sergiledik. Koleksiyondaki eserler yurtiçi ve uluslararası bilimsel yayınlarda Arkas Koleksiyonu referans verilerek yer aldı. Türk İslam Eserleri Müzesi’ndeki Kumkapı Halıları sergimizden sonra Kumkapı halıcılığı uluslararası literatürde yer aldı. Koleksiyonun uluslararası camia tarafından ilgiyle izlendiğini görüyorum. Bu saydıklarımdan ötürü Arkas Koleksiyonu uluslararası koleksiyon olarak tanımlanabilir.

- Güncel sanat ile aranız nasıl? 

Ülkemizde ve dünyada, sanat ve sanat piyasası ağırlıklı olarak güncel sanata odaklanıyor. Bunun önemli nedenlerinden biri de kanımca güncel sanata ulaşmak klasik dönem eserlere ulaşmaktan daha kolay. Yeni koleksiyonerlerin güncel sanata yönelmesi de bu alandaki hareketliliğin başka bir nedeni. Kendi adıma konuşursam günümüz sanatından ziyade eski dönemlerde üretilmiş eserlere daha çok ilgi duyuyorum. Güncel sanat günümüzde daha görünür olsa bile klasik eserlerin her dönemde önemlerini koruyacaklarına inanıyorum. 

- Genç koleksiyonerlere tavsiyeleriniz nedir?

Koleksiyonerlik sadece maddi kazanç beklentisiyle yapılmamalı kesinlikle. Özel koleksiyonlar sergiler ve özel müzeler aracılığıyla sanatseverlerle mutlaka paylaşılmalı.