Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu, saha ziyaretlerinin ardından hazırlık ve değerlendirme toplantısı gerçekleştirdi. Toplantı, Komisyon Başkanı ve AKP Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığında yapıldı.
Korkmaz, komisyonun çalışmalarının üç ayrı boyutta sürdüğünü belirtti. Teknik ve akademik bilgilendirme sürecinin ardından, 25 ilde saha çalışmaları yürüttüklerini dile getiren Korkmaz, “Bu iller, zirai donla en çok etkilenen bölgelerin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturuyor. Ayrıca bilimsel verilere dayanan iki çalıştay düzenledik. Tüm bu bulgular, rapora hiçbir ekleme veya çıkarma yapılmadan yansıtılacak” dedi.
TARSİM TARTIŞILDI
Toplantıda söz alan AKP Denizli Milletvekili Nilgün Ök, TARSİM’in zirai don poliçeleriyle ilgili mevcut uygulamalarını eleştirerek, “Tüm çiftçilere zararların tazmini noktasında eşit ödeme yapılmalıdır. Poliçe bedelinin üreticiye yüklenmesi doğru değil. TARSİM poliçesi varsa ve don zararı öngörülüyorsa, çiftçi yalnız bırakılmamalı” dedi.
“YETKİLİLERİ GÖREMEDİK”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise ziyaret edilen bazı illerde valiliklerin katkı sağlamadığını, Ziraat Odası Başkanı'nın dahi toplantılara katılmadığını belirtti. Gürer, ayrıca mevsimlik ve sabit tarım işçilerinin süreçten nasıl etkilendiğine dair detaylı bir çalışma yapılmadığını vurgulayarak, bu eksikliğin rapora da yansıyacağını söyledi:
"Bu süreçte neler oldu? Bu süreçte sizin ben gayretinize tanıklık ettiğim için söylüyorum, valileri uyardığımız halde istenilen biçimde bazı illerde çalışmada bizi bilgilendirilecek yetkilileri göremedik. Çoğunda iyiydi ama birkaçında olmadı. Örneğin, ziraat mühendisleri odalarını şubesi bulunan yerlerde çağırmadılar. Vali Bey’e, 'Şunlar bizim için olumsuz beyanda bulunabilir' duygusu verilmiş olacak ki bunlar olmadı. İkincisi, Ziraat Odasının Genel Başkanı dahi Komisyona gelme gereği duymadı, teknik bir ekip gönderdi. Oysa onun burada olması lazım çünkü Ziraat Odası Başkanı, Zirai Don Komisyonuna gelmeyecekse nereye gelecek? Üçüncüsü, yine, sendikalar, tarım sendikaları yoktu ve bu Zirai Don Komisyonunun bence en önemli atladığı konulardan biri, dile getirmemize rağmen, tarım alanlarında çalışan mevsimlik tarım işçileri ve sabit işçilerin durumuyla ilgili detaylı, kapsamlı ne kadar onlardan, bu olaydan etkilenecek, zarar görecek insan var; onu göremedik. O insanlar için ne yapılacak, o konuda şu anda raporumuza neyi, nasıl belirteceğimizi bilemiyorum. Ancak ifade olarak mutlaka tarım işçilerinin, 'Sabit olarak' dediğimiz örneğin, soğuk hava deposunda çalışan mühendisin, yetkilinin, muhasebecinin durumları; bunların iş kayıpları, tarımsal hasılanın düşmesi ve bölgesel olarak ürün yetersizliğinden ortaya çıkabilecek göçleri de kapsayacak bir çalışma bizim komisyonda şu ana kadar gerçekleşmeyen bir alan oldu.”
“TARSİM’İN KAPSAMI GENİŞLETİLMELİ”
Komisyon Başkanı Korkmaz, toplantının sonunda TARSİM'e resmi yazı gönderilerek, poliçesi olmasına rağmen ödeme alamayan çiftçilerin durumunun yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, mevcut raporun Tarım Bakanlığı’na revize şekilde tekrar gönderileceğini bildirdi.
Korkmaz, “TARSİM yüzde 15 oranında ödeme yaparak bile 22 milyar TL’lik destek sağladı. Eğer bu oran yüzde 50 olsaydı, üreticilere 60 milyar TL ödenirdi. Bu da hem üreticinin hem devletin yükünü hafifletirdi. Sigorta sistemi güçlendikçe tarım üretimi de sürdürülebilir hale gelir” diye konuştu.
Komisyon, iklim değişikliği doğrultusunda yeni tarım politikaları için ayrıca bir araştırma komisyonunun kurulmasını da gündeme almayı planlıyor. Korkmaz, mevcut komisyonun görev süresinin uzatılmasına gerek olmadığını, raporun kısa sürede tamamlanarak kamuoyuyla paylaşılacağını da sözlerine ekledi.
