Geçenlerde açıklanan AİHM raporu acı bir gerçeği ortaya koydu. Türkiye, ne yazık ki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne yapılan bireysel başvurularda lider. Hızla ilk sıralara tırmanmışız, parlementer sistemden çıkıp cumhurbaşkanlığı; yani tek adamlık rejimine geçtiğimizden beri. Evet-hayır referandumuna kadar Türkiye 4 ve 5. sıraları paylaşırmış; demek ki TBMM’nin pahalı bir noter görünümüne kavuşması ülkedeki adaleti yerle bir etmiş. Aslında Türkiye’de hukukun tıkandığını görmek için AİHM sıralamasına bakmaya da gereksinim yok. Türkiye’nin şu an 85 yaş sınırında çoğu da amansız hastalıklarla mücadele eden general ve amirallerinin cumhurbaşkanının yetkisi ile salıverilmesi bile adalet sisteminin yürek kanatan bir kilometre taşı. Kimse kusura bakmasın, Çetin Doğan ve arkadaşlarının salıverilmesi için cumhurbaşkanı kararnamesine gerek yoktu, hukuken tahliyeleri ve rütbelerinin iadesi gerekiyordu. Gerçi hastalık ve kocama gerekçesiyle silahlı kuvvetlerin kahramanlarını serbest bırakırken Mardin’in seçilmiş belediye başkanı yaşça kocamış Ahmet Türk’e 10 yıl hapis cezası vermek de aslında AİHM’de niçin lider olduğumuzun kanıtı gibi.

‘HANGİ LİGDEYİZ’

AKP iktidarı, şimdi de “etki ajanlığı”nı yasalaştırıp Türkiye’yi yarı açık cezaevine çevirmek istiyor. İnsan haklarına da anayasal özgürlüklere de ters bir tasarı. Grup toplantısında CHP lideri Özgür Özel konuyu sıcak tutuyor. “Hangi ligdeyiz” sloganı ile. Etki ajanlığı şu sıralar birçok ülkeye girmesi yasaklanan Rus lider Putin’in icadı. Seçme seçilme yasağından hapis cezasına, devlet memurluğu yasağından para cezasına çeşitli yaptırımlar içeriyor. Rusya sonrası Gürcistan, Kırgızistan, Sırbistan da bu tip yasalara sarılmış. Bu ülkelerin tamamı insan hakları konusunda sakıncalı. O yüzden Özgür Özel’in, “Hangi ligdeyiz” sorusu gerçekten önemli Türk hukuku için!

ORMANI KES EV YAP!

6 Şubat depremlerinde Gaziantep’in Nurdağ ilçesinde 156 bina yakıldı, yüzlerce yakın bina hasar gördü, onca insanımız öldü. Konteyner kent yetmediğinden kalıcı evler için adımlar atıldı, Hisar köyündeki yıkımlar için de Künesler mezrası seçildi. Künesler, yüzyıllık ağaçların bulunduğu ormanlık bir alan, üstelik jeologlara göre konut yapımı için belirlenen bölgenin altından canlı fay hattı geçiyor. Hem deprem riski hem doğa katliamı söz konusu. Çevre Bakanı Mehmet Özhaseki bu konuya eğilir mi bilinmez ancak Künesler mezrasının halkı, içinde arı başta olmak üzere binlerce türün bulunduğu ormanları feda etmeye niyetli değil.

ORHAN KEMAL’İ ANLAMAK!

Emekçi sınıfının yaşamını en iyi anlatanlardandı. Yorgun kalbi, yazarlar birliğinin Sofya’daki etkinliği sırasında tarihler 2 Haziran 1970’i gösterirken durduğunda 56 yaşındaydı. Cenazesi Bulgaristan’dan getirilirken onu karşılayan işçiler, “Biz işçiler, hatıran önünde saygıyla eğiliyoruz” pankartı açtı. Yazarımız Özdemir İnce’nin yorumu da dikkat çekiciydi: “Orhan Kemal bizim Maksim Gorki’miz, Ignazio Silone’miz, Emile Zola’mızdır.” Adanaspor’da futbolculuk geçmişi, Nâzım Hikmet’le 3.5 yıllık hapishane arkadaşlığı ve hatta onun önerisiyle şiirden roman ve öyküye geçişi hayatının önemli kilometre taşları. Ve şu sıralar ölümünün 54. yılı. Onu anmak-anlamak için yapılacak en iyi şey de Cihangir’deki Orhan Kemal Müzesi’ni gezmek. Ara Güler’in çektiği fotoğraflarla, Türkçe, Rusça, Bulgarca, İngilizce, Arapça ve Farsça basılı kitaplarına bakarken belli mi olur kendinizi belki 72. Koğuş’taki sefaletin ortasında, belki Devlet Kuşu’ndaki Taşkasaplı’nın kahvesinde bulursunuz. Hele oğlu Işık Öğütçü müzedeyse onun anlatımı ile gerçekçi ve çağdaş Türk edebiyatının taşları üzerinde yürürsünüz.

Dipnot: Köprü, akaryakıt, elektrik, doğalgaz zamlarıyla emeklininemekçinin kanını emen sistem, vergi toplayamıyor. Hâlâ birileri yediği yemeğin, içtiği kahvenin, hatta aldığı iç çamaşırının parasını vergiden düşüyor. Büyük holdinglerin affedilen milyarlık vergi borçlarını saymıyorum çünkü o aşırı bir yüzsüzlük!