İdlib’de çözüm düğümü

İdlib ateş hattında sıkışan on binlerce sivil evlerini terk etmek zorunda kaldı. Salgınla birlikte kamplara yönelik insani kriz uyarıları artıyor. Dün 6. ortak devriye yapan Türk ve Rus askerleri ise öncekilerde olduğu gibi koronavirüs salgını tedbirleri kapsamında maske taktı. Kritik önemdeki M-4 karayolunda dün Türk-Rus devriyesi yapıldı. İki ülkenin Dışişleri Bakanları Çavuşoğlu ile Lavrov da telefonda görüştü. 

Ankara-Moskova hattında, Suriye’de Nusra bağlantılı cihatçı militanların büyük oranda etkinliğinde kalan tek vilayet İdlib konusu yakıcı gündem olmayı sürdürüyor.

Türkiye ve Rusya’nın 5 Mart’ta Moskova’da vardığı mutabakat uyarınca İdlib’in ortasından geçen M-4 karayolundaki Türk-Rus ortak devriyelerinin altıncısı dün yapıldı. Bu işbirliğiyle birlikte diğer yandan da Rusya’nın Şam Büyükelçisi Aleksandr Yefimov’un “Mutabakatın İdlib’deki gerginliğin aşılmasını sağlamakla beraber bölgedeki durumun ciddiyetini koruduğu, terör yanlılarının provokasyonlarının devam ettiği” çıkışı gündeme yansıdı. 

Rus basınına açıklamalarda bulunan Yefimov, “Teröristler mutabakatın uygulanmasını baltalamak, ardından da kendilerini ‘kanlı rejimin kurbanları’ olarak göstermek için ellerinden geleni yapıyor. Bu nedenle İdlib sorunu hâlâ gözümüzün önünde ve çözüm gerektiriyor” dedi. 

SALGINI DA KONUŞTULAR

Bu arada Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile telefonda görüştü. 

İki bakanın yeni tip koronavirüs hakkında ve bölgedeki gelişmelerle ilgili konuştukları belirtildi. 5 Mart mutabakatının ardından 22 Nisan’da Suriye’de çatışmasızlık uzlaşısının çıktığı Astana sürecinin garantörleri Rusya-Türkiye-İran’ın dışişleri bakanları video konferans yoluyla toplanmıştı. Koronavirüs salgınının yanı sıra İdlib ve Fırat’ın doğusundaki gelişmelerin masaya yatırıldığı belirtilmişti. 

Öte yandan Milli Savunma Bakanlığı, “İdlib’deki M-4 karayolunda, kara ve hava unsurlarının katılımıyla 6’ncı Türk-Rus birleşik kara devriyesi icra edilmiştir” açıklamasını yaptı. Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi de ortak devriyeye Rus tarafından üç zırhlı aracın katıldığını, insansız hava araçlarının eşlik ettiğini duyurdu.

‘GÜVENLİ KORİDOR’ HEDEFİ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 5 Mart’ta Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le vardığı mutabakatta, büyük bölümü terör örgütü HTŞ’nin kontrolündeki İdlib’in ortasından geçen ve Halep’i Lazkiye’ye  bağlayan M-4 karayolunun etrafında güvenli koridor oluşturulması ve ortak devriyeler yapılması öngörülmüştü. Bu kapsamda 15 Mart, 23 Mart, 8 Nisan, 15 Nisan ve 21 Nisan’da ortak devriyeler yapıldı. Buna karşın Nusra bağlantılı HTŞ’nin M-4 etrafından çekilmeyi reddetmesi nedeniyle bölgede gerilim sürüyor. Son olarak geçen pazar HTŞ’nin kışkırttığı siviller, M-4 üzerinde Türk-Rus ortak devriyelerine karşı oturma eylemi düzenlemişti. 

Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, oturma eylemi yapan cihatçılarla Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) arasında çıkan çatışmada 2 kişinin öldüğünü duyurmuştu. 

 Ankara-Moskova hattında İdlib uzlaşısı çerçevesinde cihatçı grupların silahsızlandırılması sorumluluğu Türkiye’ye verilmişti.