Tereyağının başkentinde iflas şoku

Trabzon ve Tonya'nın en önemli markalarından biri, tereyağı, peyniri ve yoğurduyla ünlü Tonya Süt, üretimi durdurdu. AKP’lilerin yönetimde olduğu, 2 bin 762 ortağı bulunan S.S. Tonya ve Bütün Köylerini Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi (Tonya Koop), kötü yönetim nedeniyle iflasa sürüklendi. CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, 50 yıllık işletmeyi iflasa sürükleyen yönetim için soruşturma çağrısında bulundu ve devletin işletmeyi kurtarması çağrısı yaptı. İyi Parti Trabzon Milletvekili Hüseyin Örs de ‘’Gelin hep birlikte rüzgârı sert, insanı mert Tonya’nın mağduriyetini giderelim’’ dedi.

Trabzon’un en önemli markalarından biri Tonya Süt, S.S. Tonya ve Bütün Köylerini Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi (Tonya Koop)’nin bir işletmesi. Kooperatif 1969’da kuruldu ve önemli ölçüde hayvancılıkla geçimini sağlayan Tonya halkının en önemli ekonomik dayanağı oldu.

İşletme, 2009 yerel seçimleri öncesinde bazı ekonomik zorluklar yaşadı. AKP’li isimler, 3 milyon TL borcu bulunan işletmenin bağlı olduğu kooperatif yönetimini almak için birçok vaatte bulundu. Borcun silinmesi, ürünlerin bütün marketlere girmesi, işletmeyi karlı hale getirecek önlemlerin alınması bunlardan bazıları.

Şu anda eski AKP Tonya ilçe başkanı Mehmet Yakupoğlu’nun yönetim kurulu başkanlığı, AKP Tonya İlçe Başkanı Cafer Köroğlu ve AKP’lilerin yönetim kurulu üyeliğini yaptığı kooperatifinin işletmesi Tonya Süt, para ödeyemediği için vatandaştan süt alamaz hale geldi. Bu nedenle de üretimi durdurdu. AKP’lilerin yönetimi aldığı 2009’dan bu yana borç 16 milyon TL’ye çıktı. Daha önce vatandaştan 30 ton süt alabilen işletme artık alamaz hale getirildi.

Kooperatif Başkanı Mehmet Yakupoğlu, fabrikayı kurtarmak için bir kısmını özel sektöre satma yoluna gittiklerini, ancak kimsenin talip olmadığını söyledi. İcrada olduklarını ve gelirlerine anında el konulduğunu belirten Yakupoğlu, vatandaşın süt vermemesi dolayısıyla da üretimi durduklarını açıkladı.

CHP Tonya İlçe Başkanı Şuayip Aydın, 20 Haziran'da yaptığı basın toplantısında işletmenin batırıldığını açıklamış, bazı kooperatif yöneticilerinin işletme üzerinden rant elde ettiği iddiasında bulunmuş, bazı yöneticilerin herhangi bir soruşturma olasılığına katşı mallarını başkalarına devrettiğini iler sürmüştü.

SORUŞTURMA AÇILSIN, KURTARILSIN

Konu siyasete de büyük tepkilere neden oldu. CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Yaklaşık 9 yıldır süt fiyatları aynı olduğunu, ürünlere talebin arttığını, devletten kredi de alındığını anımsattı, ’’ Peki ne olmuştur da Tonya Süt batağa sürüklenmiştir?’’ diye sordu. ‘’Yönetim kurulu üyelerinin, ortalama 800 bin lira oturum ücretini ceplerine koyduğu öne sürülmektedir. Bazı yönetim kurulu üyelerinin mal varlıklarını başkalarının üzerine geçirildiği iddia edilmektedir’’ diyen Kaya, ‘’Tonya Süt’ün bu duruma gelmesinde en önemli sorumluluk, Tonya’nın güvencesi, gelir kaynağı olan işletmeyi geliştirmeyi değil, onun üzerinden para kazanmayı, rant elde etmeyi amaçlayan AKP zihniyetinindir. Kooperatifi söğüşlemek ve batırmak için her türlü tasarrufu yapmışlardır. Çöküş göz göre göre gelmiştir. Bu duruma müdahale etmeyen bütün sorumlular suça ortaktır’’ dedi.

Kaya, kooperatif yönetimine ilişkin iddiaların araştırılmasını istedi, hükümete, ‘’Devlet, halkın ekonomik yaşamını bu derece etkileyen işletmenin kurtarılması ve kar eder hale gelmesi için gerekli bütün önlemleri almalıdır’’ çağrısı yaptı.

İYİ Parti Trabzon Milletvekili Hüseyin Örs de, Tonya Süt Fabrikası Tonya’nın ekonomik can damarı; öğrencilerin kıyafeti, okul malzemeleri, vatan hizmeti yapan kardeşlerimizin asker harçlığı, genç kızlarımızın çeyiz sandığı, Osmanlı salnamelerinde ismi geçen meşhur Tonya tereyağının yapılıp işlendiği yerdir. Üreticiden toplanan sütler çevre ilçelere taşınmakta, Tonyalı hemşehrilerimiz belirsizlik içinde kara kara düşünmektedir. Gelin hep birlikte rüzgârı sert, insanı mert Tonya’nın mağduriyetini giderelim” dedi.