Ağaçlardan Fazlası...

02 Haziran 2013 Pazar

Taksim’den Tahrir çıkar mı tartışması yapılıyor ya...

\n

Taksim’den Tahrir çıkmaz ama bir “Khimki” çıkar/çıkabilir...
“Khimki de nedir?” diyeceksiniz...
Khimki, Moskova’da 10 bin dönümlük görkemli bir doğa alanı...
Rusların o yaprakları bol, ince uzun
“milli ağaçları” olan huş ormanları; meşeler, tilkiler, geyikler, yaban domuzları ve soyu tükenmeye yüz tutan bitkiler, böcekler var içinde.
İstanbul gibi yoğun yapılaşma ve trafikten nefes alınmayan bir metropolde yaşayan Moskova halkı için Khimki, muhteşem bir yaşam damarı demek.
5-6 yıl önce Khimki ormanının civarında yaşayan
Evgenia Chirikova adında iki çocuk annesi bir kadın, çocuklarıyla ormanda yürürken, bazı ağaçların yıkım için işaretlendiğini görüyor...
Chirikova’nın rastlantısal olarak dikkatini çeken olayın altından, Moskova halkından sır gibi saklanan bir
“otoyol projesi” çıkıyor.
Ülkeyi dönüşümlü olarak yöneten
Putin-Medvedev ikilisi, dev bir Fransız inşaat şirketi olan Vinci firması ile anlaşarak Khimki’nin ağaçlarını kesip buradan St. Petersburg’a bir otoyol geçirmek istiyorlar...
İktidarın Khimki ormanlarını rant projesi için yağmalamak üzere olduğunun anlaşılması, Moskova halkının
“kontağını attırıyor”! Ve birdenbire sivil toplumda hiç o güne dek görülmemiş bir hareketlilik başlıyor.

\n

‘Somut hedefin’ gücü

\n

Rusya’ya en son 2008’de tam bu hareketin eşiğinde gitmiştim.
Konuştuğum Rusların hepsi, siyasetin üzerine hiçbir zaman olmadığı kadar bariz biçimde bir ölü toprağı serpildiğini söylüyordu.
Putin,
“halkla” zımni bir anlaşma yapmıştı: Köşe dönmecilik önündeki engellerin kaldırılması karşılığında onlardan “suskunluk” ve körü körüne “itaat” bekliyordu.
Rus orta sınıfı mümkün mertebe zenginleşecek ama bunun karşılığında
“siyasi haklar”/“özgürlükler” gibi sakıncalı talepler peşinde koşmayacaktı.
Khimki, tam bizde
“Gezi” örneğinde olduğu gibi Rus halkı ile yapılan bu zımni mutabakatı sürpriz biçimde bozdu.
Standart bir
“çevrecilik mücadelesi”, böylece aynı zamanda büyük bir “insan hakları”, “siyasi haklar” ve “yolsuzluk/kanunsuzluk mücadelesine” dönüştü.
Olay akabinde hızla Rus sivil toplumunun bayrağı haline geldi.

\n

‘Korku duvarı’ yıkıldı

\n

İster sol ve ister sağ olsun, Moskova sakinlerinin hepsi tarafından tutkuyla sevilen, yaşanılan ve paylaşılan bir büyük kent alanının yurttaşı hiçe sayarak ele geçirilmek istenmesi, bambaşka hayatlardan gelen insanları et-kemik gibi birleştirdi.
Komünistlerden liberallere, hatta o ana dek apolitik olan insanlara uzanan bir yelpazede Ruslar, Khimki’yi vermemek gibi olabildiğince somut bir gayede birleşti.
Putin Rusyası’nda bu, o ana dek görülmemiş bir siyasi-insan hakları uyanışını tetikledi. Khimki’yi geri almak için Ruslar hızla yollara döküldü ve yıkılması asla düşünülemeyecek bir
“korku duvarı” yıkıldı.
Ormanın akıbetini... sorarsanız. Mücadele daha sonuçlanmış değil.
Tam geçen yılki seçimlere giderken gösterilerin büyümekte olduğunu gören eski Devlet Başkanı Medvedev, 2010 yılında otoyol projesini askıya aldı.

\n

‘Change.org’ kampanyası

\n

İktidar üzerinden kesin sonuç alamayacaklarını gören Khimki aktivistleri, bunun üzerine mücadelelerini “web”de sürdürdü ve internette yalnız hükümeti değil, projeyi üstlenen inşaat şirketini de hedefe oturttu.
Otoyola talip olan Vinci firmasının projeden vazgeçmesi için bir imza kampanyası açtılar.
“Change.org” gibi tanınmış uluslararası eylem sitelerinde, davalarına Rus sınırları ötesinde destek almak için ayrıntılı bilgilendirme forumları kurdular.
Hareketin lideri konumuna yükselen simge isim Evgenia bu arada boş durmadı. Fransız şirketi caydırabilmek için Fransa Cumhurbaşkanı
Hollande ile bile randevu alıp görüştü.
Aktivistler bununla kalmadı. AB Komisyonu’nu ve (Fransız şirketinin imzacısı olduğu) BM Küresel İlkeler Sözleşmesi’ni, yol yapımında ısrarcı davranan Vinci şirketini durdurması için devreye soktu.
Hareketle güçlenen siyasi bilinçlenme, Khimki ormanlarının ötesinde yaygın bir farkındalık yarattı.
Orman davası adına bir araya gelen kesimler, aynı dava ivmesiyle giderek Putin’in 3. başkanlık seçimine de muhalefet etti.
Geçen yıl Putin’e karşı yapılan büyük gösteri ve yürüyüşlerin hepsinde, Khimki’nin fitillediği ilk kıvılcımın ateşi vardı.
Putin’in çarlığı, sonuçta -heyhat- engellenemedi. Ama karizması yara aldı.
Dünya, Putin’e karşı artık güçlü bir muhalefet olduğunun farkında.
Tıpkı
“Gezi” sonrası, Erdoğan’a ele, dişe gelir bir muhalefet olduğunun farkına varmış olduğu gibi...
Dünya medyasının son iki gündür ilgilendiği en can alıcı konu da bu zaten.

\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Boş koltuk 5 Mayıs 2024
Yurttaşlara mektup 28 Nisan 2024

Günün Köşe Yazıları