Uzmanlara göre, temiz enerji olan güneş enerji santrallarının (GES) kurulum yerleri önemli. Ancak Türkiye’deki güneş panellerinin bazıları verimli tarım arazilerine kuruluyor. Son olarak bunun bir örneği de Eskişehir’de yaşandı. Türkiye Genç İş İnsanları Derneği (TÜGİAD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Tolunay Yıldız’ın şirketi YEO Enerji, Sivrihisar’daki tarım arazilerine depolamalı GES kurmak için işlemlerini tamamladı. Şirketin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yaptığı ikinci başvuruya da “Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) olumlu” kararı verildi. Bu onayla birlikte Kurşunlu Mahallesi’ndeki 74.29 hektar yani 104 futbol sahası büyüklüğündeki tarlalara GES kurulacak.
Şirketin hazırladığı ÇED raporuna göre, bölgeye 92 bin 593 güneş paneli dikilecek. Ayrıca buradan sağlanan enerjiyi depolamak için de tesis inşa edilecek. Şirketin 695 milyon TL harcayacağı projeyle birlikte yılda 1527 kilovatsaat elektrik üretimi sağlanacak. Şirketin bu projesine ise tarlaları ve ormanları koruması gereken Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan sadece Devlet Su İşleri görüş verdi.
İLK ONAY 2024'TE
Şirket projesi için ilk onayı Ocak 2024’te almıştı. O dönem Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından verilen olumsuz görüşe karşın alınan bu onay mahkemeye taşındı. Belediyenin açtığı dava sonucunda Eskişehir 2. İdare Mahkemesi projeye verilen onayı Kasım 2024’te iptal etti. Yaşam savunucuları ve uzmanların sık sık eleştirdiği 2009/7 sayılı genelgeyle birlikte proje yeniden bakanlık masasına gitti. Bu genelgeyle birlikte yeniden ÇED raporu hazırlamakla uğraşmayan şirket “eksiklikleri” gidererek yeni başvurusunu yaptı. Yurttaşlar genelgenin mahkeme kararlarının önüne geçtiğini ve sermayenin doğa katliamlarını kolaylaştırdığını belirtiyor.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin o dönem projeye verdiği olumsuz görüşünde, “Bölgenin tarım ve mera alanı olmasının yanı sıra agrivoltaik sistemlerin kurulmasının tarım ve hayvancılığa yarar sağlayabileceği düşünülmekte. GES panellerinin kurulumu aşamasında, bitkisel üst toprak sıyrılarak araziye yerleştirilecektir. 49 yıl boyunca faaliyet gösterecek bu proje nedeniyle toprak hiç güneş görmeyecek ve fauna tamamen yok olacaktır.
'UYGUN GÖRÜLMEMEKTE'
Ayrıca Eskişehir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’müzün yapmış olduğu kaynak tespitiyle bahse konu raporda; ‘Projenin planlandığı parsel içerisinde herhangi bir yüzeysel su kaynağı bulunmamaktadır’ ibaresinin çeliştiği görülmekte” ifadeleri kullanılmıştı. Buna ek olarak, “Projenin tarımsal niteliği korunacak alana isabet etmesi ve projenin uygulanması, canlı yaşamına, tarım ve mera alanlarına, doğal çevreye, flora ve faunaya zarar vereceğinden başkanlığımız tarafından uygun görülmemekte” denmişti.
