Bağlar sökülüyor, pamuktan kaçılıyor: Ege’de sancılı hasat

Bağlar sökülüyor, pamuktan kaçılıyor: Ege’de sancılı hasat

19.09.2025 04:00:00
Güncellenme:
Ece İçmez
Takip Et:
Bağlar sökülüyor, pamuktan kaçılıyor: Ege’de sancılı hasat

Manisa ve Ege’de bağ ve pamuk üreticileri ciddi kayıplar yaşıyor. Üzüm rekoltesi don nedeniyle yüzde 60-70 düşerken, pamukta fiyatlar sabit kalıp girdi maliyetleri arttığı için üretici ekimden vazgeçiyor. Çiftçiler pazar kaybı ve maliyet artışıyla üretimde alternatif arayışına girdi.

Salihli Ziraat Odası Başkanı Cem Yalvaç, üzüm üreticisinin son yıllara göre ciddi kayıp yaşandığını belirterek “2020’den beri baktığımızda 340-350 bin ton civarında olan rekoltemiz bu yıl en fazla Saruhanlı’da olmak üzere Sarıgöl, Ahmetli, Gölmarmara, Alaşehir ve Turgutlu’da ortalama yüzde 60-70 don zararı nedeniyle 150 bin ton civarında kaldı” dedi.

Üretici olmasına rağmen fiyatların beklentiyi karşılamadığını vurgulayan Yalvaç, “Ben de bağcıyım, kuru üzüm üretiyorum. Rekolte az olunca üzüm fiyatlarının bizi bir nebze olsun telafi edeceğini düşündük. En azından 140- 150 lira civarında fiyat beklerken en iyi üzüm olan 9 numara için 120 lira açıklandı. Ancak tüccarda bugün 90-95-100 lira seviyelerini görüyoruz. Oysa geçen yıl eylül ayında üzümü 110-115 liradan satmıştık” diye konuştu.

Girdi maliyetlerinin katlandığına dikkat çeken Yalvaç, “Mazotun, gübrenin, sulamada kullandığımız elektriğin faturaları yüzde 100 arttı. Böyle bir ortamda üzüm üreticisi perişan durumda. Ben de büyük bağcıyım ama bu sene tüm bağlarımı sökmeye, yerine başka şeyler ekmeye karar verdim” ifadelerini kullandı. İhracat pazarında da Türkiye’nin rekabet gücünü kaybettiğini dile getiren Yalvaç, “Üzümümüz az ama girdi maliyetleri çok yüksek. Özbekistan, Azerbaycan, İran, Çin gibi ülkelerde maliyetler düşük olduğu için onlarla rekabet edemiyoruz. Rekabet edemediğimiz için de pazarımızı kaybettik. Dışarıda satılmayan, içeride de halkın çok tüketmediği üzüm fiyatı geçen senenin de altına indi. Çiftçi bu yüzden büyük sıkıntıda” dedi.

PAMUK ÜRETİCİSİ ZARARDA

Sökova’nın pamuk üretiminde ciddi düşüş yaşadığını belirten Söke Ziraat Odası Başkanı Mustafa Tanyeri, pamuk fiyatlarının sabit kalması ve girdi maliyetlerinin artması nedeniyle üreticinin ekimden vazgeçtiğini söyledi.

Tanyeri, bölgenin büyüklüğünü aktararak “Sökovası’nda 400 bin dönüm kullanılabilir alanımız var. Bunun her yıl 350-360 bin dönümüne pamuk ekiliyordu. Ege Bölgesi’nde pamuk denince akla ilk Sökova gelirdi” dedi. Son üç yıldır pamuk fiyatlarının artmaması ve girdi maliyetlerinin her yıl yüzde 100 yükselmesi nedeniyle ekim alanlarının azaldığını vurgulayan Tanyeri, “Bu yıl ekim alanımız 240 bin dönüme düştü. Yani yüzde 35-40 civarında bir kayıp yaşandı” diye konuştu.

Pamukta üretici maliyetlerinin karşılanamadığını belirten Tanyeri, “Bir dönümde ortalama 500 kilo pamuk alıyoruz. Bunun maliyeti 40 lira. Ancak İzmir Ticaret Borsası’nda mahluç fiyat 68- 70 lira görünüyor. Çiğitleme sonrası tarladan satıldığında bu rakam 28-30 lira seviyesine iniyor. Bu şartlarda üretici zarar ediyor” ifadelerini kullandı.

ÜRETİCİ PAMUKTAN KAÇIYOR

Pamuk üretiminin sürdürülemez hale geldiğini belirten Tanyeri, “Önümüzdeki 15 gün içinde hasat başlayacak. Eğer fiyatlar bu şekilde giderse ekim alanı 240 bin dönümden 100 bin dönümlere kadar düşecek. Çünkü üreticinin pamuk ekmesi artık mümkün olmayacak. Üretici buğdaya veya ayçiçeğine yönelecek” dedi. Pamuktaki krizin temel nedenini açıklayan Tanyeri, “2022 yılından beri pamuk fiyatları aynı seviyede seyrediyor. 20 ile 30 lira arasında gidip geliyor. Bakanlığımızın verdiği prim desteği ise artmadı. Mazot ve gübre desteği yükseldi ama prim aynı kaldı. Girdi maliyetleri yüksek, fiyat aynı. Bu yüzden üretici pamuktan kaçıyor” diye konuştu.