HTŞ kontrolündeki Suriye hükümeti ile terör örgütü YPG/PKK'nın Suriye uzantısı Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında 10 Mart’ta imzalanan anlaşmanın sona ermesine saatler kala, ülkenin kuzeydoğusundaki Rakka kentinde yerleşim bölgelerinin altında çok sayıda yeni tünelin kazıldığı bildiriliyor.
France 24'e konuşan kent sakinleri, şehirlerinin “yeraltından askerileştirildiğini” söylüyor.
Fırat Nehri’nin doğu kıyısında bulunan Rakka, Suriye iç savaşının tüm evrelerini yaşamış bir kent. 2013’te Beşar Esad yönetimine karşı ayaklanmaya katılan ilk büyük şehirlerden biri olan Rakka, 2014’te terör örgütü IŞİD’in kontrolüne girmiş ve örgütün fiili başkenti olmuştu. Kent, 2017 yılında uluslararası koalisyonun desteğiyle SDG tarafından ele geçirilmişti.
2025 baharından bu yana çekilen görüntü ve fotoğraflarda, çok sayıda mahallede tünel girişlerinin açıldığı, ağır iş makinelerinin ve işçilerin çalıştığı görülüyor.
Yerel kaynaklar, SDG’ye bağlı yerel yönetimlerin bu çalışmalara ilişkin herhangi bir resmi açıklama yapmadığını aktarıyor.
Tünel kazılarının, 10 Mart 2025’te imzalanan ve 31 Aralık’ta sona erecek olan SDG–Şam anlaşmasının geleceğine dair belirsizliğin arttığı bir dönemde hız kazandığı belirtiliyor.
Söz konusu anlaşma, SDG'nin aşamalı olarak merkezi yönetime entegre edilmesini öngörüyordu.
ANLAŞMA UZATILACAK MI, ÇATIŞMA MI ÇIKACAK?
Analistlere göre iki senaryo masada:
Anlaşmanın uzatılarak SDG’nin merkezi yönetime entegre edilmesi ya da Şam yönetiminin, SDG’nin kontrolündeki bölgeleri askeri operasyonla geri almaya çalışması.
Nitekim 22 Aralık’ta Halep’te SDG ile Suriye hükümet güçleri arasında çıkan çatışmalarda çok sayıda kişi hayatını kaybetmişti.
Rakka’da yaşayan ve güvenlik gerekçesiyle adının açıklanmasını istemeyen “Salamah” takma adlı bir Suriye vatandaşı, kentteki değişimi şu sözlerle anlatıyor:
“Mart ayında anlaşma imzalandıktan sonra sokaklarda giderek daha fazla tünel girişi görmeye başladım. İşçiler bu deliklerden girip çıkıyor. Kazı sesleri evin içinden bile duyuluyor çünkü tüneller sivil binaların altından geçiyor. Mayıs ayında El-Vadi Caddesi’nde bir çökme yaşandı. El-Firdus Mahallesi’nden onlarca aile bu yüzden evini terk etti.”
Salamah’a göre kentte en az 30 tünel girişi açıkça görülebiliyor. Özellikle Rakka Ulusal Hastanesi çevresindeki tünellerde yoğun bir hareketlilik yaşanıyor.
6 Nisan’da yayınlanan bir videoda, Ulusal Hastane yakınında vinç benzeri bir sistemle kazı yapıldığı görülüyor. Videoda bir işçinin açılan bir çukura indiği anlar dikkat çekiyor. Kazıdan çıkan toprak yığınları, derin tünel kazılarına işaret ediyor.
Benzer çalışmaların El-Mavasi Hastanesi, belediye stadyumu çevresi ve farklı mahallelerde de yapıldığı belirtiliyor. Görüntülerin doğruluğu yerel kaynaklarca teyit edilmiş durumda.
BETON DESTEKLER TAŞINIYOR
11 Haziran 2025 tarihli bir sosyal medya paylaşımında, tünelleri güçlendirmek için kullanılan beton destekleri taşıyan bir kamyon görülüyor. Kasım 2025’te paylaşılan başka bir görüntüde ise SDG’nin, kentin kuzeyindeki El-Aktan bölgesinde beton blok üretim merkezi açtığı yer alıyor. Kent sakinleri, bu merkezin sürekli çalıştığını söylüyor.
Bölge uzmanlarına göre tünel kazımı, SDG’nin geçmişte de başvurduğu bir yöntem. 2014’te YPG’nin, Türk hava saldırılarına karşı Haseke bölgesinde tünel kazmaya başladığı hatırlatılıyor.
Rakka merkezli bir analist ise çalışmaların Mart 2025’ten sonra hızlandığını ve büyük bir yeraltı ağının oluşturulduğunu söylüyor:
“Tüneller, kentsel çatışmaya hazırlık amacıyla kazılıyor. Personel geçişi için galeriler, araçların geçebileceği koridorlar ve sığınak–komuta merkezleri bulunuyor. Bu tüneller birbirine bağlı. Tek bir çökme, onlarca binanın yıkılmasına ve kitlesel sivil can kayıplarına yol açabilir.”
“TÜNELLER HER YERDE”
Bir başka Rakka sakini Kasım ise kaygısını şöyle dile getiriyor:
“Durum korkutucu. Bir aile, stadyum yakınında evlerinden çıkarıldı çünkü evin içinden tünel açılmak istendi. Tüneller camilerin, hastanelerin, parkların altında. Bu, açık bir şekilde askeri çatışma hazırlığı.”
Rakka’nın kumlu zemini, yeraltı su seviyesinin yüksekliği ve deprem riski, çökme ihtimalini artırıyor. Nitekim 15 Kasım’da El-Furusiye bölgesinde yaşanan bir bina çökmesinin yeraltındaki tünellerden kaynaklandığı ileri sürüldü.
