705 satranç takımı Ankaralılara sunuluyor

“Dünyanın en büyük satranç koleksiyonuna sahip olma” özelliğiyle Guinness Rekorlar Kitabı’na giren Gökyay Vakfı Satranç Müzesi, Ankara Altındağ’da Basamaklı Sokak’ta satranç meraklıları ile buluşuyor. Müze kurma fikrinin bir “hobiden” doğuşunun öyküsünü anlatan kurucu Birten Gökyay, Satranç Müzesi’nin kapılarını Cumhuriyet Anadolu için özel olarak açtı. Birten Gökyay ile Gökyay Vakfı Yöneticisi Şebnem Toptaş, ekibimize 4 bölümden oluşan müzeyi gezdirdi. Gökyay, Satranç Müzesi’nin kuruluş öyküsünü ise şu sözlerle anlattı:

“Müzenin ilk parçasını 1975’te tasarımını beğendiğimiz için eşim Akın Gökyay ile aldık. Daha sonra eşim farklı satranç takımları bakmaya başladı ve hobiden tutkuya giden bir süreç oldu. 43 yıl boyunca 110 farklı ülkeden satranç takımı biriktirdik. 2012’de 412 takıma ulaştığımızı görünce, Guinness Rekorları’na başvurduk ve Rekorlar Kitabı’na girdik. Bunun ardından bir satranç müzesi kurmaya karar verdik. Müzenin her şeyini sıfırdan inşa ettik.”

4 FARKLI TEMADAN OLUŞUYOR

Bugün ise, 705 özel satranç takımının yer aldığı müzede; satranç denilince akla gelen siyah-beyaz satranç tahtası ve taşlarının çok ötesinde takımlar yer alıyor. 4 ana temadan oluşan müze yolculuğu, “Çocuk” teması ile başlıyor. Toptaş ve Gökyay’ın “Herkesin en sevdiği bölüm” olarak tanımladığı “Çocuk” temasında; Harry Potter, Alice Harikalar Diyarında, Yüzüklerin Efendisi, Şirinler ve daha nice sevilen karakterlerin satranç taşına bürünmüş hali bulunuyor.

BALIK KEMİĞİNDEN SATRANÇ TAKIMI

“Çocuk” temasından sonra ise “Tasarım” temasının bulunduğu bölüme geçiliyor. Burada; dünya el sanatlarının ve ünlü sanatçıların tasarımlarının işlendiği el yapımı takımlar sanatseverleri karşılıyor. Farklı ülkelere özgü maden, taş, ağaç, metal, balık kemiği, mermer, sabuntaşı, keçe, kristal, cam, mermer tozu ile polyester karışımından yapılan döküm satrançlar, getirildikleri bölgelerin kültürünü yansıtıyor. “Medeniyetler ve Milletler” temasınde ise, ülkelerin kültürel mirasını aktarmanın en iyi yollarından birinin “satranç takımları” olabileceği ziyaretçilere işleniyor. Dünya mitolojisi, ülkelerin geleneksel sanatları ve kimi zaman siyasi duruşları satranç taşları aracılığıyla aktarılıyor.

‘DÜNYANIN SAVAŞLARI’ TAŞLARDA İŞLENİYOR

Son tema olan “Savaş ve Barış” temasında ise, dünya tarihine damga vuran savaşlar, satranç taşları halinde canlandırılıyor. Çanakkale Savaşı’nı anlatan satranç takımında bir tarafta şah olarak Mustafa Kemal Atatürk yer alırken, diğer tarafta Winston Churchill yer alıyor. Churcill’in “piyonlarının” ise Anzak askerleri olarak kullanılması dikkat çekiyor. Haçlı Seferleri, Osmanlı Bizans savaşları ve Amerikalılarla Kızılderililerin savaşlarının satranç taşlarına işlendiği bölümde; 11 Eylül saldırısının izlerinin bulunduğu bir takım da yer alıyor. Burada, dönemin ABD Başkanı George Bush’un ise “piyon” olarak temsil edildiği görülüyor. 

ANKARA’NIN KİMLİĞİ SATRANÇ TAŞLARINDA

Ayrıca, müzede 2016’da düzenlenen Ankara Temalı Satranç Takımı Tasarım Yarışması’nda ilk üçe giren ve Ankara’nın kent kimliğini satranç takımı aracılığıyla anlatan takımlar da yer alıyor. Bu takımlarda Ulus’taki Atatürk Heykeli “at”, Ankara Kalesi “kale”, Anıtkabir ise “fil” ile temsil ediliyor. Müzede, çocuklar için atölyeler, dersler ve isteyen herkes için kurslar da hizmet verirken; konser ve dinleti etkinlikleri de yapılıyor. ANKARA