AYM'den acil ilaç bekleyen Hira bebeği sevindiren karar

ANAYASA MAHKEMESİNİN KARARINDAN:

Anayasa Mahkemesi, metabolik bir rahatsızlık olan "hipofosfatazya" ile mücadele eden 6 aylık Hira bebeğin tedavisi için gereken 58 bin avroluk ilaç bedelinin, Sosyal Güvenlik Kurumunca (SGK) ilacın ithalinde yetkili olan kurulus¸a o¨denmesine karar verdi. 

Van'da yaşayan Fatih-Demet Bilici çiftinin 6 aylık bebekleri Hira'ya doğduktan sonra kalıtsal metabolik bir rahatsızlık olan "hipofosfatazya" (gendeki fonksiyon kaybı mutasyonlarının yol açtığı enzim eksikliğiyle karakterize nadir kalıtsal metabolik hastalık) teşhisi konuldu.

Aile, avukat Ali Samsum aracılığıyla Ankara 27. İş Mahkemesine "ilaç bedelinin yüksek olduğu, finanse edilemeyip kullanılmaması halinde Hira bebeğin hayatının tehlikeye gireceğini, bundan dolayı ilaç bedelinin hiçbir kesinti yapılmaksızın SGK tarafından karşılanması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi" talebiyle dava açtı.

MAHKEMENİN DAVAYI REDDETMESİ ÜZERİNE KONU İSTİNAFA TAŞINDI

Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi, ailenin talebini kabul ederek bebek Hira Bilici'nin tıbbi gereklilik doğrultusunda tedavisinde kullanılacak "asfotase alfa" etken maddeli ilaç bedelinin tedbiren SGK tarafından karşılanmasını kararlaştırdı. 

SGK, ödeme için gerekli faturanın aslını ya da ilaç kutusunu istedi ancak aile 58 bin Avro olan ilacı maddi imkansızlık nedeniyle temin edemediği için bu prosedürü yerine getiremedi.

AİLE, AVUKATLARI ARACILIĞI İLE BU KEZ ANAYASA MAHKEMESİNE BAŞVURDU

Anayasa Mahkemesi, başvuruya ilişkin verdiği ara kararda, hastalığı  tedavi yöntemlerine ilişkin ilgili kurum ve hastaneden belge, rapor ile yazışmaları talep etti. 

Gönderilen bilgi ve belgeleri inceleyen Anayasa Mahkemesi, başvurucunun bebeğinin "yaşamına ya da maddi veya manevi bütünlüğüne yönelik" ciddi tehlikenin ortadan kaldırılması konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gerekli tedbirlerin alınmasına hükmetti. 

Hastalıgˆın tedavi edilmemesi halinde ilk bir yıl ic¸indeki o¨lu¨m oranının yüzde 50 oldugˆunun anlaşıldığı vurgulanan kararda, Bo¨lge Adliye Mahkemesince bahse konu ilacın kullanımının acil ve hayati o¨nemi haiz olus¸u nedeniyle de ilac¸ bedelinin SGK tarafından kars¸ılanmasına dair tedbir kararı verildiği belirtildi. SGK'nin "alternatif geri o¨deme" s¸eklindeki uygulanması nedeniyle uyus¸mazlıgˆın c¸o¨zu¨lmedigˆinin ve tedbir kararının da yerine getirilmedigˆinin anlas¸ıldığı belirtilen kararda, şu ifadelere yer verildi:

"Bahse konu ilacın bebegˆin o¨lu¨mcu¨l hastalıgˆının tedavisindeki o¨nemi ve aciliyeti go¨zetildigˆinde tedaviye derhal bas¸lanması gerektigˆi degˆerlendirilmis¸tir. Bu nedenle bebegˆin 'yas¸amına ya da maddi veya manevi bu¨tu¨nlu¨gˆu¨ne yo¨nelik ciddi bir tehlike bulundugˆu' anlas¸ılmaktadır.

Bo¨lge Adliye Mahkemesi tarafından verilen tedbir kararının amacına uygun s¸ekilde yerine getirilmesi ve olus¸an tehlikenin ortadan kaldırılması konusunda derhal gerekli tedbirlerin alınması gerekir. Bundan dolayı başvurucunun adli yardım ve tedbir talebinin kabulüne, bas¸vurucunun bebegˆinin 'yas¸amına ya da maddi veya manevi bu¨tu¨nlu¨gˆu¨ne yo¨nelik' ciddi tehlikenin ortadan kaldırılması konusunda Sosyal Gu¨venlik Kurumu tarafından gerekli tedbirlerin derhal alınması gerekmektedir. Bo¨lge Adliye Mahkemesi tarafından verilen tedbir kararının da geregˆi olan tedaviye yo¨nelik 'Strensiq' isimli ilacın bedelinin doktor raporunda gerekli go¨ru¨len tedavi su¨resi boyunca ilacın ithalinde yetkili olan kurulus¸a o¨denmesi derhal sagˆlanmalıdır."

"TEDAVİYE BAŞLANABİLİR"

Ailenin avukatı Ali Samsum, yaptığı açıklamada, SGK'nin "Strensiq" adlı ilacın bedelini doğrudan Türk Eczacılar Birliğine yapması talebiyle 20 Aralık 2019 tarihinde Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunduklarını hatırlattı. 

Mahkemenin başvurularını kabul ettiğini vurgulayan Samsum, "SGK'nin, AYM'nin bu kararı uyarınca işin ivediliğini de göz önünde bulundurarak bir gün dahi gecikmeksizin ilacın bedelinin kurumca ödeneceğine ilişkin yazıyı Türk Eczacılar Birliğine göndermesi gerekiyor. Bu yazının Türk Eczacılar Birliğine ulaşması halinde Hira'nın ilacının siparişi hemen verilebilir ve aylardır aksayan tedaviye böylelikle başlanabilir." ifadelerini kullandı.