Bizi bu çocuklar kurtaracak... Büyükler AR-GE giderlerini azaltıyor

Türkiye milli gelirinin yüzde 1’ini Ar-Ge’ye harcıyor. ABD ve Almanya’da yüzde 3’lerde olan bu oran İsrail ve Güney Kore’de yüzde 4’ü aşıyor. Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin (İSO 500) geçen yıl yaptığı Ar-Ge harcamalarının toplamı yüzde 16 azaldı. Türkiye’nin dev şirketleri bile cirolarının ancak yüzde 0.57’sini Ar- Ge’ye yatırıyor. Hal böyle olunca da Türkiye dünya yenilikçilik sıralamasında kendisine ancak 42. sırada yer bulabiliyor. Yeni fikirleri hayata geçirmek de genç girişimcilere ve start-up’lara kalıyor.

Yeni fikirleri olan gençlere Türkiye’de geliştirdikleri ürünleriyle dünyaya açıklamalarını tavsiye eden İTÜ Arı Teknokent Pazarlama Grup Başkanı Doç. Dr. Deniz Tunçalp, “Çünkü bizi çoluk çocuk kurtaracak. Bu işin başka yolu yok” dedi. Tunçalp, “İsrail’de 10 bine yakın start-up var. Bizde ise 1000 yoktur. Üstelik bunların çoğu da ‘zombi start-up’ denilen, devletten bir para bulup, bir şey yaparız sananlar” diye konuştu.

‘Fikrim çalınır mı?’ endişesi

Start-up’lardaki ‘Fikrim çalınır mı?’ endişesine de değinen Tunçalp, “Benim aklıma gelmişti ile olmuyor, bu iş. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) YouTube sayfasına girin, yüzlerce fikir var. Önemli olan bu fikri hayata geçirebiliyor musunuz? Biz ülke olarak bunu atlıyoruz” dedi.

Yatırımcı mahkemelere güvenmiyor

Yerli start-up’lara mühendislik merkezini Türkiye’de oluşturup, yurtdışında açacakları ofisleri aracılığıyla dünyaya açılmalarını öneren Tunçalp, “Çünkü, Türkiye denilince dünyada insanların aklına teknoloji gelmiyor. Türkiye’de üretip, Türkiye’de satarak, bu işi büyütemezsiniz” diye konuştu.

Girişimcilik alanındaki yasal mevzuatın elden geçirilmesi gerektiğini belirten Tunçalp, şunları söyledi: “Opsiyon, hisse devir sözleşmesi… gibi ABD’deki pek çok düzenlemenin Türkiye’de aslında karşılığı yok. Girişimciler bu ibarelerle sözleşmeler yapıyor ama mahkemelik bir durum olsa bunun karşılığı bulunmuyor. Dışarıdaki yatırımcı neden Türkiye’ye gelmiyor? Çünkü bu konularda mahkemelere güvenmiyor.”

Kuluçkadan dünyaya açıldılar

250 şirket ve 6 bin 500 çalışanı olan İTÜ Arı Teknokent’in şu ana kadar 1 milyar dolarlık teknoloji ihracatı yaptığını ifade eden Deniz Tunçalp, “Girişimleri İTÜ Çekirdek, İTÜ MAGNET ve İTÜ GATE programlarımızla destekliyoruz” dedi. İTÜ Arı Teknokent’ten çıkıp dünyaya açılan girişimlerden bazıları şunlar:

Teleporter: Kullanıcılarının katılmak istediği canlı spor, müzik ve e-spor etkinliklerini dünyanın neresinde olursa olsun, oradaymış gibi deneyimlenebilmesini sağlayan sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) teknolojisi. ABD’de e-spor etkinliklerinde kullanılan sistemi, ABD’de her yıl yapılan dünyanın en büyük interaktif etkinlik, film ve müzik festivali SXSW de test ediyor.

Monument: Bilgisayara veya bir bulut servisine ihtiyaç olmadan, telefon ve diğer akıllı cihazlarda çekilen resim ve videoları Monument adlı kişisel bulut cihazında toplayan yapay zekâ destekli ve yüz tanıma özellikli kişisel bulut sistemi. Kitlesel fonlama platformu Kickstarter’dan 900 bin dolar ile en fazla fon toplayan Türk girişimi oldu.

Bunsar: Google ve Samsung gibi şirketlerin geliştirmeye çalıştığı görsel arama ve yapay zekâ teknolojileri ile fiziksel ve online alışverişi birleştiren bir sistem. Boyner Grup Başkanı Cem Boyner’in “Silikon Vadisi’nde aradığımızı, Maslak’ta bulduk” dediği ve Boyner’in alışveriş uygulaması Hopi’de kullanılıyor. Bunsar, Türkiye’nin yanı sıra ABD ve İngiltere’deki moda perakendecileriyle de görüşüyor.