Dünya piyaslarında son durum

ABD Başkan Barack Obama'nın ekonomik krizle mücadelede büyük önem verdiği 787 milyar dolarlık dev teşvik planı, Kongrenin iki kanadında da kabul edildi. Kongreden geçen teşvik yasası, Başkan Obama tarafından imzalanarak yürürlüğe girecek.

Teşvik paketi, bazı vergi indirimleriyle 3,5 milyon kişiye istihdam sağlaması umulan ve devletin fonlarıyla gerçekleştirilecek büyük altyapı projelerinden oluşuyor.

ABD Hazinesi, bankaların sorunlu varlıklarını satın almak için yeni bir fon kurmayı kararlaştırdı. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner'in açıkladığı, ''Mali İstikrar Planı''na göre, başlangıçta 500 milyar dolar olacak fonun finansal kapasitesi 1 trilyon dolara kadar çıkabilecek.

Mali İstikrar Planı ile ayrıca, konutlara haciz gelmesini önlemek ve tüm ekonomiyi etkileyen konut krizin bu etkisini hafifletmek için federal kurtarma fonlarına 50 milyar dolar tahsis edilecek.

Bu arada, ABD Merkez Bankası (Fed), tüketici kredileri ve küçük ölçekli işletme kredileri kaynaklarını desteklemek için borçlanma programını 200 milyar dolardan 1 trilyon dolara kadar genişletilebileceğini açıkladı.

ABD'de geçen hafta, işsizlik maaşı için başvurular düştü. Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, bir önceki hafta 631 bin kişi işsizlik maaşı için başvuruda bulunurken, önceki hafta başvuruda bulunanların sayısı 623 bine düştü.
 

ABD'nin dış ticaret açığı geçen yıl aralık ayında yüzde 4 azaldı. Ticaret Bakanlığı, küresel ekonomik krizin ithalatı azaltması nedeniyle ABD'nin dış ticaret açığının Aralık 2008'de yüzde 4 azalarak 39,9 milyar dolar olduğunu, böylece dış ticaret açığının Şubat 2003'ten bu yana en düşük seviyesine gerilediğini açıkladı.
ABD'nin geçen yıl için dış ticaret açığı ise yüzde 3,3 azalarak, 677 milyar dolar oldu.

Avrupa ve diğer

Avro Bölgesi geçen yıl son çeyrekte, 3'üncü çeyreğe göre yüzde 1,5 küçülerek 13 yıllık tarihinin en kötü performansına imza attı.

Avro Bölgesi gayrı safi yurt içi hasılası 2008'in son çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre de yüzde 1,2 daraldı.

Geçen yıl son çeyrekte, 27 üyeli AB ekonomisi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,5, 2007'nin aynı dönemine göre yüzde 1,1 küçüldü.

Avro Bölgesi'nde sanayi üretimi, aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 ile tarihinin en sert düşüşünü gerçekleştirdi. Sanayi üretimindeki kayıp bir önceki kasım ayına kıyasla da yüzde 2,6'yı buldu.

AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre, 27 üyeli AB'nin sanayi üretimindeki yıllık gerileme, aralık ayında 11,5 düzeyinde gerçekleşti.

Avrupa'da son 9 aydır sürekli gerileyen otomobil satışları, ocak ayında yüzde 27 ile rekor oranda düşerek 958,5 bine indi.

Almanya ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,1 daraldı. Bu Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya'nın 1990 yılında birleşmesinden sonraki en kötü çeyrek performansı oldu. Alman ekonomisi ikinci ve üçüncü çeyrekte de yüzde 0,5 daralmıştı.

Fransa, Ulusal İstatistik Enstitüsü (INSEE), 2008 yılının son üç ayında Fransa'nın ekonomisinin yüzde 1,2 gerilediğini açıkladı. Son olarak 1974 yılındaki krizde Fransa ekonomisi yüzde 1,6 daralmıştı.

Aynı dönemde İtalya ekonomisi yüzde 0,9 ve İspanya ekonomisi yüzde 1 geriledi.

İngiltere Merkez Bankası Başkanı Mervyn King, zayıflayan iş gücü piyasası ile tüketim, yatırım ve ihracat konusundaki belirsizliklerin yaşandığı bir ortamda ülke ekonomisinin yıllık yüzde 4 daralabileceğini bildirdi.

İngiltere'de, 2008 yılının dördüncü çeyreğinde işsiz sayısı 146 bin artarak 1,97 milyon oldu. Böylece İngiltere'de işsiz sayısı 1997 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Öte yandan Avustralya parlamentosu, 27,4 milyar dolarlık ekonomiyi teşvik paketini onayladı.

BM'ye bağlı Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Başkanı Juan Somavia, küresel ekonomik kriz yüzünden sosyal huzursuzlukların artabileceği uyarısında bulundu.

Menkul Kıymet Piyasaları

New York Menkul Kıymetler Borsası'nda Dow Jones Endeksi yüzde 1,04 (82,35 puan) değer kaybederek, haftayı 7.552,29 puandan kapattı. Bu kasım ayından bu yana ki en düşük kapanış oldu.

Teknoloji endeksi Nasdaq Bileşik Endeksi haftayı yüzde 0,48 ve Standard and Poor's 500 Endeksi de yüzde 1'den kapattı.

Asya'da Tokyo Borsası temel göstergesi Nikkei Endeksi haftayı yüzde 0,96 (74,04 puan) artarak 7.779,40 puandan kapadı.

Avrupa'da Londra'da FTSE 100 Endeksi yüzde 0,03 düştü. Almanya'da DAX Endeksi yüzde 0,13 ve Fransa'da CAC Endeksi de yüzde 1,13 arttı.

Petrol fiyatları

ABD'de 787 milyar dolarlık ekonomiyi teşvik planının kabul edilmesinin, ABD ekonomisini 14 aydır süren ekonomik yavaşlamadan çıkmasına yardımcı olabileceği umutlarının artması ABD ham petrolünü dün yüzde 10 yükseltti.

ABD ham petrolünün varil fiyatı mart ayı teslimi dün 3,53 dolar artarak 37,51 dolar ve Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 1,22 dolar değer kazanarak 44,81 dolara çıktı.