Google'dan 1 Mayıs Doodle'ı

Dünyanın en büyük arama motoru Google, birçok ülkede kutlanan 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'ne özel doodle tasarladı. Google'ın ana sayfasında 1 Mayıs tasarımını gören kullanıcılar, 1 Mayıs İşçi Bayramı ile ilgili araştırma yapmaya başladı. 

1 MAYIS İŞÇİ BAYRAMI NEDİR?

ABD'nin Chicago kentinde işçilerin 1 Mayıs 1886'dan itibaren iş gününün 8 saat olması için başlattığı mücadele 1889'da "Milletlerarası İşçi Kardeşliği Teşkilatı"nın Paris Kongresi'nde "işçilerin ortak bayramı" olarak kabul edildi.

Amerikalı işçilerin, 8 saatlik iş gününü kabul ettirmek için mücadelesi 1884'te başladı. Chicago'da, Trade-Unions (İşçi Birliği) Kongresi de 1 Mayıs 1886'dan itibaren normal iş gününün 8 saat olarak belirlenmesini kararlaştırdı. 1 Mayıs 1886'da ABD'nin büyük kentlerinde beş binden fazla grev ilan edildi. Polisle grevciler arasında çıkan çatışmalarda bir işçi öldü, çok sayıda işçi yaralandı. Üç gün süren gösteriler sonrasında sendikacılardan 4'ü idam, 4'ü ağır hapis cezasına çarptırıldı.

Milletlerarası İşçi Kardeşliği Teşkilatının 1889 Paris Kongresi'nde (II. Enternasyonalin 1. kongresi), işçilerin dayanışmaları amacıyla yılda bir günün ortak bayram ilan edilmesi benimsendi. Amerikalı sendikacıların önerisi üzerine bu gün “1 Mayıs” olarak belirlendi.

Türkiye'de 1 Mayıs ilk kez 1921'de kutlandı. Türkiye Sosyalist Fırkasının (TSF) çağrısı üzerine İstanbul işçileri mayısın birinci pazar günü tatil yaptı. TSF merkezindeki bayramlaşmadan sonra partinin Genel Başkanı Hüseyin Hilmi Bey ve üç delege, sadrazamı ziyaret etti.

Ankara'da ise Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkileri çerçevesinde, 1 Mayıs 1922'de işçi bayramı kutlandı.

Cumhuriyet'in ilanından sonra 27 Mayıs 1935 tarihli "Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun" ile 1 Mayıs "Bahar Bayramı" olarak kabul edildi. 50 yıl aradan sonra ilk açık 1 Mayıs kutlaması, 1975 yılında İstanbul Tepebaşı'nda bir gazinoda yapıldı.

12 Eylül döneminde resmi tatil olmaktan çıkarılan 1 Mayıs, 30 yıla yakın aradan sonra Nisan 2009'da "Emek ve Dayanışma Günü" olarak resmi tatil ilan edildi.

İşçi Bayramı, Osmanlı Devleti sınırlarında ilk kez 1911’de Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlanırken, İstanbul’daki ilk kutlama 1912’de yapıldı.

Türkiye Cumhuriyeti’nin Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkileri çerçevesinde Ankara’da 1 Mayıs 1922’de İşçi Bayramı kutlandı. Cumhuriyet tarihinde ilk kez ise 1 Mayıs 1923’te resmi olarak bayram kutlaması yapıldı.

Taksim Meydanı’nda 1977’de düzenlenen 1 Mayıs programı, üzücü olaylara sahne oldu. Mitingde, DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler’in konuşması sırasında açılan ateş sonrasında 36 kişi yaşamını yitirdi.

Yaşanan bu olay gerekçesiyle 12 Eylül askeri darbesinin ardından 1 Mayıs bayram olmaktan çıkarıldı ve kutlamalar yasaklandı.

Milli Güvenlik Konseyince 12 Eylül döneminde resmi tatil olmaktan çıkarılan 1 Mayıs, 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” olarak resmi tatil ilan edildi.