Horlama belirtileri nedir, nasıl önlenir?

Sağlıklı bir birey uyurken; damak, dil kökü ve küçük dilin boğaz ile birleştiği alan belli bir düzeyde daralır. Fakat, eğer üst solunum yolları çok fazla daralırsa hava yolu kısmen tıkanır ve tıkanmadan kaynaklı olarak nefes alış-verişinde zorluk yaşanır.

Horlama, türbülanslı hava akışına neden olduğu için nefes almaya çalışırken; dil, ağız, boğaz, solunum yolları ve çevresindeki dokuların titreşmesi ile ses meydana gelmesi sonucu oluşur.

Genellikle, yaygın bir uyku bozukluğu grubuna ait olan olan horlama, uyku apnesi ile bağdaştırılır çünkü horlama obstrüktif uyku apnesinin bir semptomu sınıfına aittir ve belirtileri arasında görülse de her horlama için bu sınıflama doğru değil.

Doğrusu ise tedavi edilmeyen tüm OSA (obstructive sleep apnea) hastaları horlarken, sadece horlayan bazı kişilerde uyku apnesi olması.

Ayrıca, her zaman, horlama ciddi tıbbi bir rahatsızlık göstergesi olmamakla birlikte düzeyleri bulunuyor.

BELİRTİ VE SEMPTOMLAR

Horlamanın en belirgin belirtileri arasında yüksek ya da sert ses bulunmaktadır. Horlayan kişi eğer yüksek perdeye sahipse çevresindekileri rahatsız edebilir hatta kendi horlamasına uyanabilir.

Eğer uyurken çevresinde birisi bulunmuyorsa ve horlamasına uyanmıyorsa, horladığını gösteren bazı belirtiler şu şekilde:

• Uyumada zorluk yaşamak
• Uykunun huzursuz olması
• Nefes nefese uykudan uyanmak
• Uyurken boğuluyormuş gibi hissetmek
• Uyanıldığı zaman boğaz ağrısı ve ağız kuruluğu
• Verimsiz uykudan dolayı gün içerisinde yorgun hissetmek ve uykulu olmak
• Gün içerisinde konsantrasyon bozukluğu
• Dikkat ve hafıza eksikliği
• Kan basıncınının kontrolünün zor olması ve çarpıntı
• Kan şekerinin kontrolünün zor olması
• Yüksek tansiyon
• Çocuklarda dikkat süresinin azalması, davranışsal sorunlar veya akademik performans düşüklüğü

HASTALIKLA İLİŞKİLİ GENLER, ETKEN FAKTÖRLER VE RİSK FAKTÖRLERİ

Horlama ile ilgili herhangi bir genetik ilişki bulunmuyor. Fakat, horlamanın oluşmasında etkili olan bazı etkenler bulunuyor. Bademcik ve geniz etinin şişmesi, yüz (burun, boğaz ve çene) kemiklerinin şekillerinin düzensiz olması, büyük dil tabanı, alerji ya da soğuk algınlığından kaynaklanan tıkanıklıklar ve küçük ağız ve ağız bölgesindeki şişmeler fiziksel etken faktörler arasında.

Ayrıca, 50 yaş üstü, yüksek kilo, aşırı alkol tüketimi, menopoz, antihistamin veya uyku hapı kullanımı ve hamilelik ya da hamilelik sonrası aşamalar risk faktörlerini arttırmaktadır.

TEŞHİS YÖNTEMLERİ

Horlama her ne kadar basit bir durum olarak düşünülse bile altta yatan önemli bir neden olabilir ve başka hastalıklara sinyal verebilir.

Horlamayı teşhis etmek için fiziksel muayene yapılır ve vücut kitle indeksi (BMI) hesaplanarak boy ve kilo ölçülerek başlanır, sonrasında ise testler ve taramalar uygulanıyor.

Horlama teşhis yöntemlerinden en yaygınları ise; X-ışını kullanılarak ayrıntılı görüntüleme için bilgisayarlı tomografi (BT) taraması; bilgisayar, mıknatıs ve radyo frekansı aracılığı ile manyetik rezonans görüntüleme (MR); ve solunum yollarının incelenmesi için endoskopi bulunmaktadır. Ayrıca, uyku apnesinden kaynaklandığı düşünüldüğü durumlarda uyku laboratuvarında bir gecelik gözlem yapılmaktadır.

TEDAVİLER VEYA İDARE YÖNTEMLERİ

Horlama her ne kadar basit bir durum olarak düşünülse bile altta yatan önemli bir neden olabilir ve başka hastalıklara sinyal verebilir.

Horlamayı teşhis etmek için fiziksel muayene yapılır ve vücut kitle indeksi (BMI) hesaplanarak boy ve kilo ölçülerek başlanır, sonrasında ise testler ve taramalar uygulanıyor.

Bu teşhis yöntemlerinden en yaygınları ise; X-ışını kullanılarak ayrıntılı görüntüleme için bilgisayarlı tomografi (BT) taraması; bilgisayar, mıknatıs ve radyo frekansı aracılığı ile manyetik rezonans görüntüleme (MR); ve solunum yollarının incelenmesi için endoskopi bulunuyor.

Ayrıca, uyku apnesinden kaynaklandığı düşünüldüğü durumlarda uyku laboratuvarında bir gecelik gözlem de yapılıyor.

ÖNLEM YÖNTEMLERİ

Genellikle önlem yöntemleri uyumadan önce yapılması gerekenleri içerir. Bunların içerisinde ise; burun deliklerine daha fazla hava girmesini sağlayan burun şeritleri (ilaçsız), uyumadan önce alkol ve sigara tüketimini kesmek, sırt üstü yerine yan yatmak ve sağlıklı bir kilo endeksini sağlamak bulunuyor. Ayrıca, horlamayı önlemek için ağız cihazı bulunmaktadır bu alet sayesinde çeneyi (dil ile birlikte) hafifçe öne doğru çekerek üst solunum yolunun açılması sağlanıyor.

Kaynak: Evrim Ağacı