Kelebekler kanat renklerine nasıl kavuştular?

PloS Biology dergisindeki yazıya göre bu bilgi, Frankfurt yakınlarındaki Messel Çukuru’nda bulunan iyi korunagelmiş kelebek fosillerinden elde edilmiş. Anlaşıldığı üzere kelebekler milyonlarca yıl öncesinden karmaşık optik mekanizmalar geliştirmişler. Yapısal renkler birçok böcek, kelebek ve bazı kuş kanatlarında görülen parıltıyı ve yanardöner renkleri oluşturuyorlar.

Bu renkler genelde hemcinsleri tanımaya yarayan veya düşmanları korkutan sinyal görevini görüyorlar. Bu nedenle bu tür renkler bilim insanlarına geçmişteki ve günümüzdeki hayvanlar hakkında değerli bilgiler verirler.

Son olarak bulunan kelebek fosilindeki kanat pulları çok iyi korunageldiği için kanadın özgün renkleri yapılandırılabilmiş. Kalıntılar günümüzde kan kelebeği (Zygaenidae) olarak bilinen ve genelde metalik yeşil parlayan küçük bir kelebeğin ilkel bir akrabasıydı. Fosil ilk bakışta daha çok mavimsi gibi görünse de kelebeğin canlıyken sarımsı yeşil kanatlara sahip olduğu sanılmakta. Kelek kanadındaki yapısal renkler için önemli olan birbirinin üzerini örten yüz binlerce minik kanat puludur. Bunlar damarlar ve diğer nano yapılarla kaplıdır ve aralarında hava bulunan çok sayıda üst üste binmiş protein tabakasından oluşuyorlar. Pulların nano yapıları, üzerlerine düşen ışığın bölümlerini, farklı biçimlerde yansıtıyorlar. Bu şekilde pullar renkli görünüyor.

Birçok yapısal renkte bu renk algısı bakış açısına göre değişir: kanat bazen mavi, bazen yeşil veya kahverengi görünür. Ancak fosil kelebekteki ilave nano yapılar bu yanardönerliği bastırıyordu. Anlaşıldığı üzere kelebekler tüm yönlerden aynı görünmek istiyorlardı, diyor Yale Üniversitesi’nden Maria McNamara.