OHAL'de baskın seçim... İttifak 'demokrasisiz seçim' dedi

‘26 Ağustos’ta erken seçim’ önerisinde bulunan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın görüşmesinde seçim tarihi ‘24 Haziran’ olarak belirlendi. TBMM Genel Kurulu’nda OHAL’in 7. kez uzatıldığı saatlerde seçim tarihini açıklayan Erdoğan’ın, baskın seçim kararında muhalefet partilerinin ittifak arayışları ve ortak cumhurbaşkanı adayı belirleme çalışmalarına fırsat vermeme amacının yattığı kaydediliyor. AKP yönetimi, bugünden itibaren hızla seçim süreci için çalışmalara başlayacak. Seçimin 24 Haziran’da yapılmasına ilişkin önergenin AKP ve MHP’lilerin ortak imzasıyla verilmesi bekleniyor. AKP, seçimden önce yeni sistemle ilgili çıkarılması gereken uyum yasasını da hızla Meclis’e sevkedecek. MHP lideri Devlet Bahçeli ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, dün seçim tarihini görüşmek üzere Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda biraraya geldi. Yaklaşık yarım saat süren görüşmeden ‘baskın seçim’ kararı çıktı. Görüşmenin ardından açıklama yapan Erdoğan, Türkiye’nin 16 Nisan’dan sonra hala eski sistemle yönetildiğini, hükümet ve Cumhurbaşkanlığı’nın uyumlu çalışması sayesinde ciddi bir sorun yaşanmıyor gibi gözükse de eski sistemin hastalıklarının atılan her adımda karşılarına çıkabildiğini söyledi. “Buna rağmen bizim tercihimiz verdiğimiz taahhüte uygun şekilde 2019 Kasım seçimlerine kadar dişimizi sıkmaktan yana olmuştur” diyen Erdoğan, ancak Suriye ve Irak merkezli olarak tarihi önemdeki olayların Türkiye’nin bir an önce belirsizlikleri aşmasını zorunlu hale getirdiğini, ülkenin geleceğine yönelik kararların daha güçlü alınabilmesi için yeni yönetim sistemine geçişin giderek aciliyet kazandığını savundu. Ülkenin karşı karşıya bulunduğu fotoğraftan hareketle erken seçim önerisine olumlu yaklaştıklarını anlatan Erdoğan, “Türkiye’nin önündeki iç ve dış gündemin yoğunluğu erken seçim kararının açıklanması ile ortaya çıkacak belirsizliğin bir an önce ortadan kaldırılmasını zorunlu kılıyor. Suriye’deki gelişmeler, makroekonomik dengelerden, her konuda kararlar vermemiz gereken dönemde seçim konusunu ülkemizin gündeminden bir an önce çıkarmamız şarttır. Önümüzdeki seçimlere ittifak içinde girme konusunda mutabık bulunduğumuz Bahçeli ile yaptığımız istişareler sonucunda 24 Haziran 2018 pazar günü yapılmasına karar verdik” açıklamasını yaptı.

OHAL uzatılırken

Erdoğan’ın baskın seçim tarihini açıkladığı saatlerde TBMM Genel Kurulu’nda, OHAL’in 7. kez uzatılmasına ilişkin Başbakanlık tezkeresi görüşülüyordu. Tezkerenin kabul edilmesiyle OHAL, 19 Temmuz’a kadar uzatıldı. Bu durumda Türkiye, 16 Nisan’da yapılan referandum gibi seçime OHAL koşulları altında gidecek. AKP ve MHP, 24 Haziran’da Meclis’te seçim kararının alınması için hızla çalışmalara başladı. Baskın seçim önergesinin TBMM Başkanlığı’na iki partinin ortak imzasıyla verilmesi bekleniyor. Önerge, Anayasa Komisyonu’nda ele alındıktan sonra TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek. AKP’li TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, erken seçim kararının gelecek hafta salı günü alınacağını söyledi. Seçim kararı için basit çoğunluk (en az 139 milletvekili) yetiyor. Seçim kararının alınmasının ardından YSK, seçimle ilgili takvimi açıklayacak.

YSK’ye ‘yap’ baskısı

Seçim kararı açıklanmadan önce AKP yönetimi, YSK’ye seçimlerin 24 Haziran’da yapılıp yapılmayacağını sordu. YSK’nin daha önce 54 günde seçim yapıldığını, ancak ittifak da içeren yeni sistem ve Cumhurbaşkanlığı Seçim Yasası’ndaki belirsizlikler nedeniyle sürecin daha zor olacağını, ancak yapılabileceğini bildirdiği öğrenildi. AKP’nin, seçimlerden önce cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili usul ve esasları düzenleyen Cumhurbaşkanlığı Seçim Yasası’nın da içinde bulunduğu ve yeni sistemle ilgili teknik düzenlemelerin yer alacağı uyum paketi ile TBMM İçtüzük değişikliğini çıkarması gerekiyor. Uyum yasalarının hükümete ‘yetki yasası’yla KHK çıkarma yetkisi verilerek yaşama geçirilebileceği belirtiliyor. AKP Grup Başkanvekili Bülent Turan, “Yetki KHK’si diye bir sistem var. OHAL KHK’si değil. Yetki KHK’si ile beraber bu yasalar geçmiş olur” diye konuştu. Ancak seçim mevzuatıyla ilgili olarak yetki yasası ile KHK çıkarılamıyor. AKP’nin bu nedenle cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili düzenlemelerin de yer alacağı dar kapsamlı uyum paketini hızla Meclis’e sunabileceği de kaydediliyor.

Akşener düzenlemesi

Baskın seçim kararı nedeniyle İYİ Parti’nin seçimlere girememe durumu bulunuyor. Ancak AKP, İYİ Parti’nin seçime girememesinin Meral Akşener’i mağdur konumuna sokacağını düşünüyor. Bu durumun da Akşener’i güçlendireceği ve cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın aleyhine olacağı hesabını yapan AKP’nin, uyum yasasına bir düzenleme konularak seçimlere katılabilme için kongre ve teşkilatlanma için 6 ay kriterinin 3 aya düşürülebileceği belirtiliyor. Uyum yasasında, Cumhurbaşkanlığı’na 100 bin seçmenin ilçe seçim kurullarına bizzat başvurarak aday göstermesi, Cumhurbaşkanı adaylarının hepsinin bağış alabilmesine ilişkin düzenlemelerin yer alacağı kaydediliyor.

Kongre ne zaman?

Seçimin 24 Haziran’a alınmasıyla birlikte AKP’nin büyük kongresinin ne zaman yapılacağı da merak konusu oldu. AKP yönetimi, Haziran sonunda büyük kongreyi yapmayı planlıyordu. Seçim kararı nedeniyle kongrenin Mayıs-Haziran aylarında yapılabileceği, ancak Ramazan ayı nedeniyle yaşanacak güçlükler nedeniyle seçim sonrasına da bırakılabileceği belirtiliyor.

Yıldırım, son başbakan

Seçimlerin 24 Haziran’da yapılmasıyla Binali Yıldırım, Türkiye Cumhuriyeti’nin son başbakanı olarak tarihe geçecek. AKP’li milletvekilleri, Erdoğan’ın seçim kararıyla ilgili açıklamasını kulislerdeki televizyonlardan izledi. Bazı AKP’li milletvekillerinin açıklamayı alkışladığı görülürken, bazılarının da yaklaşık 1.5 yıl önceden milletvekilliğine “veda etme” olasılığı nedeniyle moralinin bozulduğu gözlendi.

Amaç muhalefetin işini zorlaştırmak

AKP’nin, Bahçeli’nin 26 Ağustos önerisine karşı 24 Haziran’da seçim kararı almasının altında birkaç noktada süreci lehine çevirme hedefinin yattığı belirtiliyor. Baskın seçimle, muhalefet partilerinin uzun süredir belli olan AKP-MHP bloğuna karşı ittifak arayışları ile cumhurbaşkanlığı seçimi için olası ortak aday belirleme çalışmalarına süreyi kısaltarak fırsat tanınmamış olacak. Yeni çıkarılan ittifak yasasına göre, YSK’nin seçim takvimini ilan ettiği günden itibaren 7 gün içinde ittifak yapan partilerin bir protokolle YSK’ye başvurması gerekiyor. Meclis’in seçim kararını alması durumunda YSK’nin en geç gelecek hafta ortasında seçim takvimini başlatması bekleniyor. Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçiminin yerel seçimden önce yapılmasıyla hem AKP ve MHP ittifakında olası krizler önlenecek hem de bölgede kayyımların olduğu belediyelerle genel seçime gitmenin avantajı kullanılacak.

3 tarih konuşuldu, 24 Haziran seçildi

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin ardından ilk değerlendirmesini yaptı. Bahçeli, kurmaylarına “Cumhurbaşkanı’nın açıklamasıyla birlikte bugünden itibaren seçimin çalışmalarını başlattık” dedi ve hazırlıklarını yapmaları yönünde talimat verdi. Buna göre, MHP, seçimlerde anayasa değişikliği referandumunda olduğu gibi sahaya “kendi bayrak ve sloganlarıyla” çıkacak. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’a “oy isteyecekken, milletvekilliği seçimlerinde ise MHP’yi ön planda tutacak.” Bahçeli’nin Meclis’teki grup toplantısında yaptığı “erken seçim” çıkışının ardından dün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile bir araya geldiği toplantıda, edinilen bilgiye göre, 3 farklı seçim tarihi üzerinde duruldu. Bu tarihlerin 24 Haziran, 1 Temmuz ve 23 Eylül olduğu belirtilirken, iki liderin 24 Haziran tarihinde uzlaştığı kaydedildi. 24 Haziran tarihinin seçilmesinde en önemli nedenlerden birinin de muhalefet partilerinin şu an için herhangi bir cumhurbaşkanı adayı açıklamamaları nedeniyle hazırlıksız oldukları değerlendirmesi olduğu da ileri sürüldü. Bahçeli, 30 dakika süren görüşmenin ardından partisine gelerek, Başkanlık Divanı’nın bazı üyeleriyle birlikte seçimlere yönelik değerlendirmelerde bulundu. Bahçeli öncelikle kurmaylarına, Meclis’teki takvime yönelik çalışmalar hakkında bilgi verdi. Bu kapsamda, ilk olarak Meclis İçtüzüğü’nün, yürütmenin yeniden yapılandırılması ile ilgili Cumhurbaşkanı’na verilen yetkiler kapsamında çalışmalar yapılacağını anlatan Bahçeli, ittifak yasası çalışmalarında da bir araya gelen AKP ile MHP’nin kurduğu Milli Mutabakat Komisyonu’nun birkaç gün içinde toplanacağına da dikkat çekti. Milli Mutabakat Komisyonu’nda ittifak yasası görüşmelerinde olduğu gibi AKP’den Mustafa Şentop, Abdülhamit Gül ve Mahir Ünal ile MHP’den Mehmet Parsak, Mustafa Kalaycı ve İsmail Faruk Aksu’dan oluşan ekip çalışacak.

İlk toplantı 21 Nisan

MHP’de seçimlere yönelik parti içindeki ilk toplantı 21 Nisan’da Kızılcahamam’da olacak. Bahçeli, MHP Merkez Yönetim Kurulu, Merkez Disiplin Kurulu ve il başkanları ile milletvekillerini toplayacak. Bahçeli’nin kurmaylarıyla yaptığı toplantıda İYİ Parti’nin gündeme gelmediği ifade edilirken, MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay “24 Haziran tarihinde bir mutabakat sağlandı. Dikkate alacak olursak, dünkü Sayın Genel Başkanımızın açıklamaları ile Cumhurbaşkanı’nın açıklamaları bire bir örtüşmektedir” dedi.