Pilot sayısı yetersiz, eğitici personel kalmadı: Öğretmen pilot aranıyor

Darbe girişimine yoğun destek veren savaş uçağı pilotlarının kurumdan uzaklaştırılmasıyla yaşanan uçucu personel sıkıntısı eğitmenlik konusunda da yaşanıyor. Darbe girişimi nedeniyle harp okulları geçen yıl mezun verememişti. Geçtiğimiz yıl ara sınıflardan alınan öğrencilerin ise önüüzdeki yıldan itibaren mezun olması bekleniyor. Ancak Hava Kuvvetleri’nde yaşanan pilot ve eğitici pilot sıkıntısı şu ana kadar çözümlenebilmiş değil. Sorunun aşılabilmesi için Hava Kuvvetleri’nin omurgasını oluşturan F-16 pilotluğu eğitiminin farklı yöntemlerle çözümü gündeme geldi. Bu kapsamda en son ABD Savunma Bakanı James Mattis’in Ankara’yı ziyaretinde de konunun gündeme geldiği öğrenildi. Türk F-16 pilotlarının ABD’de eğitimi gündeme gelirken, pilotluk sisteminin de yeniden gözden geçirildiği dile getiriliyor.

Deneyim biriktirilemiyor
Cumhuriyet’in edindiği bilgilere göre Hava Kuvvetleri’nde pilot olarak nasbedilen personelin teğmenliği büyük oranda eğitimlerde geçiyor. Üsteğmenler hava gücünün omurgasını oluşturuyor. Subaylar üsteğmenlik ve yüzbaşılığının ilk 3 yılında, toplamda 9 yıl yoğun olarak tatbikat ve operasyonlarda görev alıyor. Kıdemli yüzbaşı olan bir pilot ise kazandığı deneyimler sayesinde öğretici pilot olarak çalışmaya başlıyor.

Kurmaylık ve mecburi hizmet sisteminin sonuçları nedeniyle de kurumda deneyimin biriktirilmesi zorlaşıyor. Savaş pilotları yoğun olarak binbaşılık rütbesinde mecburi hizmetini doldurdukarı için istifa ederek sivil sektöre geçiyor. İhtiyaç nedeniyle mecburi hizmet süresi 18 yıla çıkarıldı. Binbaşıların deneyimlerinin doruk noktasında kurumdan ayrıldığına dikkat çekilirken, yoğun olarak şu değerlendirme yapılıyor:

“Kurmay bir pilot üç sene erken terfi ediyor. Uçağı uçurma konusunda çok daha deneyimli olan binbaşı kendisinden kıdemsiz birinden emir almayı pek istemez. Çünkü kendisinin ömrü uçakta geçmiştir. Eğitim için 4 yıl uçaktan filodan uzak kalan kurmay yarbay gelir filo komutanı olur. Uçuşun her türlü inceliğini bilen binbaşılar, filo komutanı ile sorun yaşayabilir. Bu yüzden sağlık sorunu yaşamayan ve sivil sektörde iş yapabilecek personel yüzde 80 bu rütbede ayrılır.”
Bu sistem darbe girişiminden sonraki ihraçlar nedeniyle ciddi şekilde yara aldı. Uçak başına düşmesi gereken pilot sayısının kritik seviyenin altında kalması nedeniyle mevcut uçucu personelin uçuş saatleri de olağanüstü şekilde artmaya başladı. Mevcut personelin sürekli aktif görevde bulunması nedeniyle yeni gelecek pilotların eğitimi farklı formüllerle çözülmeye çalışılıyor. Bu kapsamda ilk olarak Pakistan’dan öğretmen pilot getirilmesi düşünüldü. Ancak ABD’nin F-16 pilotu yetiştirilmesi konusundaki rezerv devreye girdi. Bu sefer pilotların ABD’de eğtimi gündeme geldi. İki ülke arasında önümüzdeki dönemde bu konunun karara bağlanması bekleniyor.

Türkiye eğitim vermişti
ABD tarafından üretilen F-16 uçakları, çok sayıda ülke tarafından ana muharip uçak olarak kullanılıyor. Bu uçakların pilotlarının eğitim konuları da ABD’de ya da bu ülkenin izin verdiği şekilde gerçekleştirilebiliyor. Emekli pilotlar, Türkiye’nin daha önce Suudi Arabistan ve Katar’a bu konuda eğitim verdiğini anımsattı. Katar ve Suudi Arabistan’dan gelen pilotların Türkiye’deki üslerde eğitimlerinin gerçeleştirildiği, ancak buna ABD’nin olur verdiğine dikkat çekildi.