Romatizma, kalbin de büyük düşmanı

Romatizma sadece eklemleri etkileyen bir hastalık değildir. Özellikle kronik hastalıklar ve bu hastalıklar nedeniyle kullanılan ilaçlar, kalp başta olmak üzere pek çok organın da romatizmadan etkilenmesine neden olabiliyor.

Akut Romatizmal Ateş: Kalp ve romatizma konusunda en sık görülen Akut Romatizmal Ateş (ARA), öncelikle çocukluk çağında ortaya çıkan ve erişkin yaşta kalpte kalıcı kalp kapak bozuklukları ile devam eden hastalıktır. Bu hastalığın tipik özellikleri; sıklıkla çocukluk-genç erişkinlik döneminde Beta Mikrobu (A Grubu Beta Hemolotik Streptokok) denilen bir bakteri ile geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben gelişen ateş, eklem ağrısı ve şişmeleri, bazen deride kızarıklık şeklinde döküntüler, kore denilen çeşitli hareket bozuklukları ve kalp tutulumu sonucu gelişen belirtilerdir. Bu belirtilerin önemli bir kısmı, eklemler dâhil, birkaç hafta içinde herhangi bir sekel bırakmadan düzelirler. Ancak kalp ile ilgili olanlar daha ileri yaşlarda ciddi sorunlara yol açmak üzere devam edebilir. Mitral kapak başta olmak üzere kalp kapaklarında yetersizlik ya da daralma ile sonuçlanırlar. Tansında ASO denilen bir kan testinden yararlanılır. Ancak bu testin tek başına tanı için kullanılması doğru değildir. Diğer klinik ve laboratuvar bulguları da göz önüne alınmalıdır.

Osteoartrit: Erişkinde en sık görülen romatizma türü olan Osteoartrit (halk arasında kireçlenme olarak bilinir) hareketsizlik ve onun getirdiği kilo alma, kolesterol düzeyinde yükselme gibi nedenlerden dolayı kalbi etkileyebilir.

Romatoid Artrit: İltihaplı romatizma türü olduğundan damar sertliğine (ateroskleroza) yatkınlığı artırır, kalbi etkiler ve kalp krizi riskini yükseltebilir. Ayrıca kalp kasını da etkileyip kalp yetersizliğine neden olabilir. Kalp zarını tutabilir ama genelde önemli soruna yol açmaz nadiren konstrüktif perikardit denilen ameliyat gerektirebilen duruma yol açar.

Sistemik Lupus Eritematozus (SLE): Genç kadınlarda görülmesi ve birden çok organ ve dokuyu etkileyebilmesi nedeni ile önemlidir. En çok kalp zarını tutar; bu durum genel olarak tedaviye iyi yanıt verir, nadiren kardiyak tamponad denilen tabloya ve acilen kalp zarındaki suyun boşaltılmasını gerektirecek girişime neden olabilir. Romatoid Artrite benzer şekilde damar sertliğini artırarak ve bazen de kalp damarlarını direkt etkileyerek erken yaşlarda kalp krizi ve kalp yetersizliği yapabilir.

Ankilozan Spondilit ve ilişkili durumlar: Ön planda omurgayı ve ayak diz gibi eklemleri etkileyen bu hastalık seyrinde daha az sıklıkta kalbin aort damarı ve kalp kası etkilenebilir. Bir kısmında damar sertliğine eğilim nedeni ile erken yaşlarda kalp krizleri görülebilir.

Gut: Ürik asit metabolizmasının bozukluğu sonucunda kanda ürik asit düzeyinin artması ve eklemler başta olmak üzere birçok alanda ürik asit depolanması ile giden bir hastalıktır. Bu hastalığın seyrinde hipertansiyon, diyabet, kolesterol düzeyinde yükselme ve damar sertliğine eğilim sıkça görülür. Yakın takip ve uygun tedavi ile bu riskler azaltılabilir.

Skleroderma, vaskülitler, diğer romatizmal hastalıkların çoğu direkt kalp kası ya da kalp damarlarını etkileyerek kronik kalp hastalıklarına yol açabilir. Bu hastalıkların kalbe zarar vermesinin engellenmesi için ilk kural erken tanı ve tedavidir. Zamanında yapılan doğru tedaviler ile bu olasılıklar azaltılabilir. İlaç tedavisinin yanı sıra uygun ve düzenli egzersiz ve diyet programları da gereklidir.