Şili'de Pablo Neruda tartışması: 'Tecavüzü itiraf etmişti, adı havalimanına verilmesin'

Getty ImagesPablo Neruda (sağda)

Şili hükümetinin, Santiago Arturo Merino Benitez Havalimanı'na, anılarında Sri Lanka'da bir hizmetçiye tecavüzünü anlatan Nobel ödüllü ünlü Şilili şair Pablo Neruda'nın ismini vermek istemesi, insan hakları gruplarının tepkisini çekti.

Şiirlerinde sıradan Latin Amerikalıların yaşamlarını ve mücadelelerini anlatan Neruda, diktatörlüğe karşı direnişin sembolü olarak görülüyor.

Kolombiyalı ünlü yazar Gabriel Garcia Marquez, Neruda'yı, "20'nci yüzyılın en büyük ozanı" olarak nitelemişti.

İngiliz Guardian gazetesinin haberine göre, Şili Parlamentosu Kültür Komisyonu, ülkenin en işlek havaalimanı olan Santiago Arturo Merino Benitez'in adının "Neruda Havalimanı" olarak değiştirilmesine ilişkin tasarıyı kabul etti.

Düzenleme için tasarının Meclis Genel Kurulu'nda da kabul edilmesi gerekiyor.

'Neruda hepimizin gururu'

Tasarıya "Evet" oyu veren milletvekillerinden Carolina Marzan, "Neruda, hepimizin gururu. Ülkemize gelenler önce onun adını görecek" dedi.

Ancak Latin Amerika genelinde kürtajın serbest bırakılması için eylemler yapan "#NiUnaMenos (Bir (kadın) Bile Daha Az Değil" hareketi, kararı "uygunsuz" diye niteledi.

Karen Vergara Sanchez adlı bir aktivist, "Havalimanın adının değiştirilmesinin mantığı yok. Üstelik bu, kadınların tacizcilerini ve tecavüzcülerini deşifre etmeye başladığı bir dönemde yapılıyor" diye konuştu.

Getty ImagesPablo Neruda

Pablo Neruda, 40 yıl önce yayımlanan hatıratında, 1929'da diplomat olarak gittiği Sri Lanka'da bir hizmetçiye tecavüzünü anlatıyor.

Neruda, kadın kendisini reddedince "Bileklerinden sıkıca kavrayıp yatak odama götürdüm. Bir insanla bir heykelin birlikteliği gibiydi. Hiç tepki vermiyordu, gözleri başından sonuna açıktı. Beni reddetmekte haklıydı" diyor.

'Ünlü bir sanatçı olması tecavüzcü olduğu gerçeğini değiştirmez'

Karen Vergara Sanchez, Neruda'nın anılarında bu paragrafa gönderme yaparak "Onun gizemini daha yeni çözmeye başladık. Artık Neruda'yı idealize etmeye son vermemiz gerekiyor. Ünlü bir sanatçı olması, tecavüzcü olduğu gerçeğini değiştirmez" dedi.

Getty ImagesPablo Neruda'nın 23 Eylül 1973'teki cenazesinden

Kadın hakları savuncusu yazar Isabel Allende ise Guardian gazetesine verdiği söyleşide konuyla ilgili olarak şunları söyledi:

"Birçok genç feminist gibi, ben de Neruda'nın hayatı ve kişiliğinin bazı yönlerinden iğreniyorum. Çok az insan, özellikle de güçlü ve nüfuzlu erkek hayranlık duyulacak davranışlara sahip. Neruda bir şekilde sorunlu bir adamdı. Ama eserlerinin değerli olduğu tartışılmaz."

Neruda şairliğinin yanı sıra önemli bir siyasi aktivistti. İspanya'daki iç savaş sırasında binlerce Cumhuriyetçi mültecinin Şili'ye gitmesine yardım etti.

Solcu Salvador Allende hükümeti döneminde Fransa'ya büyükelçi olarak atanan şair, Augusto Pinochet'nin darbesinden kısa süre sonra şüpheli bir şekilde öldü.