Yeni istihdam paketinde kayıt dışı çalıştıran işverene ceza yerine teşvik geldi

Meclis’te görüşmeleri devam eden “istihdam paketi” ile sigortasız işçi çalıştıran işveren kayıt dışı çalışan işçilerini 30 gün içerisinde işe alırsa her prim günü için 44.15 TL destek alacak. Hükümetin bir yandan “kayıt dışını çözemedik” açıklamasını yaparken, diğer yandan kayıt dışı çalıştıran işvereni affetmesine Türk-İş tepki gösterdi. 

Meclis’teki istihdam paketinde 1 Ocak 2019 ile 17 Nisan 2020 tarihleri arasında işten çıkarılan ya da kayıt dışı çalışan işçileri kapsayan düzenlemeye sert tepki gösteren Türk-İş, bu madde ile kayıt dışı çalıştıran işverenin cezalandırılamadığını belirterek şu açıklamayı yaptı:

“Bu madde, kayıt dışı çalışan işçilerin de başvuru yapması halinde kayıtlı hale gelmesini teşvik eder niteliktedir ancak işverene kayıt dışı çalıştırdığı dönem için herhangi bir idari para cezası uygulanmasını önlemektedir. Kayıt dışı çalıştırarak işçiyi mağdur eden, devleti aldatan ve teşviklerden yararlananların aldıkları teşvikler de usulsüz olduğu için geri istenmesi gerekmektedir. Düzenlemenin bu haliyle anayasaya aykırı olduğu düşünülmektedir.” 

TAM OLARAK ÇÖZEMEDİK

Komisyona gelen istihdam düzenlemesi ile bir yandan kayıt dışı işçi çalıştıran işverene bir anlamda af getiren hükümet, 2021 Bütçesi ile Meclis’e sunduğu Yıllık Ekonomik Rapor’da ise bu konuda itirafta bulundu. Sosyoekonomik sorunların başında gelen kayıt dışı istihdamın, birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de halen önemini koruduğuna işaret edilen raporda, “Ülkemizde kayıt dışı istihdam 2010-2019 yılları arasında yüzde 43.3’ten yüzde 34.5’e kademeli olarak gerilemiştir. Söz konusu oranlarda yıllar itibarıyla düşüşler yaşansa da kayıt dışı istihdam tam anlamıyla çözüme kavuşmuş bir durum değildir. 2020 yılı temmuz döneminde kayıt dışı istihdam yüzde 32.7 olarak gerçekleşmiştir” denildi. 

Raporda, kayıt dışı istihdam oranlarını, yüksek kayıt dışılığın bulunduğu tarım sektörünün yukarıya çektiğine işaret edilerek “Bunun nedeni bireylerin, işgücü niteliği ve eğitim düzeylerine bağlı olarak bu alanda daha kolay iş imkânı bulabilmeleridir”görüşü savunuldu.