Her yıl 26 Ekim, sağlık hizmetlerinde etik, saygı ve güven ilkelerini hatırlatmak amacıyla “Hasta Hakları Günü” olarak anılıyor.
İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Bilim Komisyonu Üyesi Dr. Salih Bağdadioğlu, bu özel gün kapsamında yaptığı açıklamada, hasta haklarının tarihsel gelişiminden, mahremiyetin korunmasına ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddet konusuna kadar kapsamlı değerlendirmelerde bulundu.
"HASTA HAKLARI: EŞİTLİK VE ADALET İLKESİ ÜZERİNE KURULU"
“Hasta, ırk, dil, din, cinsiyet veya ekonomik durum farkı gözetilmeksizin sağlık hizmetlerinden eşit şekilde yararlanma hakkına sahiptir.” diyen Bağdadioğlu, bazı kişilerin acil, engelli veya gebe hastalarla aynı önceliğe sahip olmadığını unuttuğuna dikkat çekti. “Sağlık çalışanı, tıbbi öncelikleri gözetmekle yükümlüdür.” dedi.
"BİLGİ EDİNME HAKKI, HEKİMİN SORUMLULUĞUNU AŞMAMALI"
Dr. Bağdadioğlu, hastaların sağlık durumu hakkında bilgi alma hakkı olduğunu belirterek, “Hekim her sorunun yanıtlanması gereken bir bilgi kaynağı değildir. Acil serviste magnezyumun etkileri sorulmaz.” örneğiyle bilgi hakkının sınırlarına dikkat çekti.
"TIBBİ MÜDAHALELERDE HASTANIN RIZASI ESASTIR"
“Hastanın rızası olmadan tıbbi müdahale yapılamaz.” diyen Bağdadioğlu, 18 yaş altı bireylerde veya akli melekeleri kısıtlı kişilerde veli onayının gerektiğini, ancak hayati tehlike varsa bu şartın aranmadığını hatırlattı.
"SAĞLIK KURULUŞUNU SEÇME HAKKI SINIRSIZ DEĞİL"
Hastaların hekim ve kurum seçme hakkı olduğunu, ancak bu hakkın sınırsız olmadığını belirten Bağdadioğlu, “Ülkemizde hasta başına düşen hekim sayısı OECD ortalamasının yarısı. Sürekli hekim değiştirmenin tedavi sürecini olumsuz etkileyebileceği unutulmamalı.” dedi.
"MAHREMİYET, HER KOŞULDA KORUNMALI"
“Hastanın sağlık durumu gizlidir.” diyen Bağdadioğlu, poliklinik kayıtlarının hâkim kararı olmadan paylaşılmasının suç teşkil edeceğini vurguladı. “Mahremiyet hakkı, idari talimatla ihlal edilemez.” dedi.
"TEDAVİYİ REDDETME HAKKI BİLİNÇLİ KULLANILMALI"
Hastaların tedaviyi reddetme hakkı bulunduğunu ancak bu kararın sonuçlarının yazılı olarak belgelendirilmesi gerektiğini belirten Bağdadioğlu, “Tedavi reddi hayati tehlike yaratıyorsa savcılığa bilgi verilmelidir.” uyarısında bulundu.
"SAĞLIKTA SAYGI KARŞILIKLIDIR"
“Hastalar sağlık çalışanlarından saygı beklerken, sağlık çalışanlarının da aynı hakkı vardır.” diyen Bağdadioğlu, bu ilişkinin yalnızca hasta hakları değil, insan hakları kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
"HAKLAR KADAR SORUMLULUKLAR DA VAR"
Bağdadioğlu, hastaların randevu düzenine uyması, tedavi sürecine katılım göstermesi ve doğru bilgi paylaşması gerektiğini belirterek, “Hak, sorumlulukla anlam kazanır. Gereksiz başvurular ya da randevu ihlalleri diğer hastaların hizmete erişimini engeller.” dedi.
"SAĞLIKTA ŞİDDET ASLA KABUL EDİLEMEZ"
Açıklamasını “Sağlık hizmeti bir ekip işidir.” sözleriyle tamamlayan Bağdadioğlu, sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin hiçbir gerekçeyle meşru sayılamayacağını vurguladı:
“Gerçek hasta hakları anlayışı, saygı ve empatiye dayalı bir iletişimden doğar. Hak, sorumlulukla anlam kazanır.”
