On yıl önce bugün Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kuzey Irak’a gönderilmesini ve gerektiğinde kullanılmasını, ayrıca yabancı silahlı kuvvetlere mensup askerlerin ve uçakların Türk kara ve hava sahasını altı ay süreyle kullanmasıyla ilgili tezkere TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmüştü.

Tezkerenin önce kabul edildiği sanılmış, hatta televizyonlar tarafından ilk başta “tezkere geçti” haberi verilmişti.

Aslında o gün oylamaya katılan 533 milletvekilinin 264’ü tezkerenin lehine, 250’si ise aleyhine oy kullanmıştı. Tezkerenin kabul edildiği kanısı da kabul oylarının, ret oylarından fazla olmasından doğmuştu.

Ne var ki tezkerenin kabulü için salt çoğunluk istenmekteydi. Oysa verilen 19 çekimser oy dolayısıyla bu nisap tutturulamamıştı.

Aradan geçen on yıl süresince, tezkerenin reddedilmesinin Türkiye’nin yararına mı, yoksa zararına mı olduğu çok tartışıldı, daha da tartışılacak.

Türkiye’yi çalkalayan Ergenekon ve Balyoz gibi davaların iç yüzünü inceleyecek olanlar ileride sık sık 1 Mart tezkeresine dönüp bakmak durumunda da kalacaklardır. CHP 1 Mart tezkeresine karşı tavır almıştı. AKP ise gerek o sırada Meclis dışında olan genel başkanı Recep Tayyip Erdoğan, gerekse o sıradaki Başbakan Abdullah Gül tarafından yapılan açıklamalarda dile getirildiği gibi tezkerenin lehindeydi.

***

Aradan 10 yıl geçmiş, içtüzüğün 71. maddesi gereğince tutanakların açıklanması için CHP, TBMM Başkanlığı’na başvurma kararı almıştır.

1 Mart 2003 günüyle ilgili olan 153 sayfa tutanak, 4 bant ve 5 sayfa stenograf notuyla açık oylamaya ilişkin 24 sayfalık oy tablosunun açıklanması için AKP’nin de bu yönde oy kullanması gerekiyor.

Tutanakların açıklanması önemli çünkü açıklama tezkerenin reddinde kimlerin etkili olduğunu gösterecek.

Dikkatle bakıldığında görüleceği gibi lehte ve aleyhte oy kullananlar kadar, hatta onlardan da çok, çekimser oy kullananların tutumu, salt çoğunluğun sağlanmasını engellemiş ve tezkerenin geçmemesine neden olmuştu.

Türkiye’nin dış politikasında çok önemli yeri olan böyle bir olayın açıklığa kavuşturulması için bu belgelerin üzerindeki gizlilik kaydının artık kaldırılması gerekmektedir.

Ancak, AKP kulislerinden gelen haberler, iktidarın açıklamadan yana olmadığı yönündedir.

Böyle bir tavır son derecede yanlış olacaktır.

***

Türkiye’de, özellikle Cumhuriyetin ilk dönemlerinde, dış politika konuları, iç kamuoyu önünde açıklıkla tartışılmaz, tartışmak ne söz, konuşulmazdı bile.

Dahası, İkinci Dünya Savaşı yıllarında hangi konuların, basında, ne içerikte ve boyutta verileceği dahi iktidar tarafından belirlenmekteydi.

Aynı tutum DP döneminde de sürdü. Nitekim Türkiye Kore’ye asker gönderme kararını Meclis’ten geçirmeden almıştır.

Zamanın CHP Genel Başkanı İnönü, asker gönderme kararını değil ama onun Meclis’ten geçirilmemesini eleştirmiştir.

Hemen belirtmek gerekir ki açıklıktan yoksun olan bu politika sayesinde kimi zaman çok isabetli kararlar alınmıştır.

Ancak bu dönemin geride kalmış olduğu da yadsınamaz.

Artık dış politika konuları tabu olmaktan çıkmıştır. Bu demek değildir ki, bu konularda tam bir açıklık vardır. Örneğin, Patriotların hangi amaçla Türkiye’de konuşlandırıldıkları konusunda hükümet ve NATO çevrelerinin açıklamaları çelişmektedir ama herhalde bunların aşılması gerek.

Çünkü demokrasilerde kamuoyu baskısı, dış politikada iktidarların ellerini güçlendiren bir demokratik etken olarak kabul edilmektedir artık.

Eğer, iktidarın tutumu sonucu 1 Mart tezkere zabıtları açıklanamazsa AKP dış politikadaki tavrını, kamuoyu önünde açıkça savunamadığını ilan etmiş olacaktır.