HERHALDE dönmüşler ve yorgunlukları geçmiştir.
Etnik farklılıklar dolayısıyla ortaya çıkan bir sorunun çözümüne çare bulma konusunda Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki örneği incelemenin kendi sorunlarımızdan birine yardımcı olabileceği umuduyla çıkılmış bir yolculuktu bu.
Kimin kararıyla ya da çağrısıyla yapıldığı pek belli olmadı; ama pek yararlı olmayacağı yola çıkılmadan belli olmalıydı.

Bizdeki soruna yararlı olabilecek bir inceleme için Güney Afrika’yı seçmek kadar yanlış, akıl karıştırıcı, hatta fazla derin ya da tam aksine, yetersiz kalmaya mahkûm bir başka inceleme konusu bulunamazdı. Zaten Güney Afrika’daki sorunları bütünüyle anlatmaya sayfalar yetmez. Felemenk ve İngiliz sömürgeciliğinden elmas ve altın paylaşmacılığına, siyah-beyaz ırkçılıklardan eski ve yeni göçmenler arası sorunlara kadar birbirinden farklı bir yığın çeşitli sorundan hangisi bizim sorunumuzu çözmekte işe yarayabilir acaba?

İster “Güneydoğu sorunu” diyelim, ister “Kürt meselesi” demeyi sürdürelim, Güney Afrika’dakilere benzer ipuçları bulmak bile zor. Bizimki bir sömürgecilik mirası mıdır? “Beyaz Türkler”den söz ettiğimiz zaman bile bir mizah havamız yok mu? Keşke bulunsa, petrol kavgamız da bulunmuyor. Üstelik, Kıbrıs davamızı Güney Afrika’daki gelmiş geçmiş sorunlardan hiçbirine benzetemiyoruz ki dünya birazcık ilgilensin ve haklı bulsun.

Buna karşılık, taa Capetown Burnu’na kadar gidip emsal aramak “Bizde de sorunların âlâsı var” demek anlamına gelen bir “ters propaganda”dan farksız değil mi? Yoksa Güneydoğu’ya bir sömürge toprağı olarak bakan, Kürtçe konuşan vatandaşlarımızı sayıya bakıp azınlık yerine koyan, terörizmle mücadeleyi de Boerler Savaşı sayanlar mı var aramızda?

“Ömür millet”iz biz galiba, durup dururken kendine zarar veren. Ama tarihten önce vardık, sonra da olacağız.