Nepal’in feryadı

Nepal’de geçen cumartesi günü meydana gelen 7.8 büyüklüğündeki depremin ardından ortaya çıkar tablo her geçen saat ağırlaşıyor. Arama kurtarma çalışmaları zamana karşı sürerken dün yetkililer yaşamını yitirenlerin sayısının 4 bini aştığını duyurdu. Özellikle kent merkezlerinin dışındaki yerleşimlere henüz ulaşılamadığı, enkaz altında binlerce kişinin kaldığına işaret ediliyor. BM bölgede yaklaşık 1 milyon çocuğun acil insani yardıma ihtiyacı olduğunu vurguladı, salgın hastalık uyarısı yaptı.

Hindistan’da 61, Tibet’te 20 kişinin yaşamını yitirmesine yol açan depremin merkez üssü Nepal’de onbinlerce kişi dün geceyi de sokaklarda geçirdi. Uluslararası arama kurtarma ekiplerinin çalışmaları artçı sarsıntıların da etkisiyle ağır ilerliyor.

Morglarda yer yok

Yetkililer ölü sayısının 4 bini, yaralı sayısının ise 8000’i aştığını bildirdi. Depremin merkez üssüne yakın yerleşim birimlerine giden yolların heyelan ve çatlaklar yüzünden kapandığı, bu nedenle buralara ulaşım sağlanamadığı gelen bilgiler arasında. Katmandu’ya ulaşabilen kimi depremzedeler yaşadıkları köylerde neredeyse tüm evlerin yıkıldığını, kayaların yerleşimlerin üzerine düştüğünü anlattı.

Morglarda yer kalmadığı haberleri gelirken Pashuputi Nath Hindu tapınağında yükselen beyaz dumana dikkat çeken bir felaketzede dün yüzlerce kurbanın cansız bedenlerinin yakıldığı törenlerin yapıldığını anlattı.

Acil yardım çağrısı

BM bölgeye eğitimli doktor ve tıbbi malzeme dahil geniş çaplı uluslararası yardım çağrıları yapıyor. Okulların yıkıldığı belirtilirken halihazırda ülkenin yetersiz sağlık sistemine vurgu yapılarak, kalan kimi hastanelerin de kullanılamaz olduğu, ameliyatların gerçekleştirilemediği, yaralılar için kan ihtiyacının giderek acil seviyeye geldiği uyarıları dikkat çekiyor.

BM Çocuklara Yardım Fonu UNICEF de Nepal’deki depremin ardından yaklaşık bir milyon çocuğun acil insani yardıma ihtiyaç duyduğu çağrısında bulundu. Başkent Katmandu’da evleri yıkılan, ailelerini yitiren, kaybeden binlerce çocuğun kurulan çadırda barındığı vurgulandı. Depremzedelerin yıkıntılar arasında, yeterli yiyecek, su ve ilaç olmadan yaşam savaşı verdiğine dikkat çeken örgüt, salgın hastalıkların başgösterebileceği uyarısında bulundu.

Taşıyıcı anneler

Bu arada çocuk sahibi olmak isteyen İsrailli çiftlerin taşıyıcı annelik için sıklıkla tercih ettiği rota Nepal’de deprem sırasında bulunan İsraillilerin de tahliye edilmesi için hükümetleri devreye girdi. İsrailli yetkililer onlarca Nepalli taşıyıcı anne, kimi yeni doğan ile İsrailli ailenin bölgeden çıkarılmasına başlandığını açıkladı. Nepal özellikle ülkelerinde bu konuda yasal engeller bulunan, çocuk isteyen İsrailli eşcinsel çiftler tarafından tercih ediliyor.

Katmandu’daki felaketzedeler arasında yer alan Tel Aviv’den Yossi Filiba üç hafta önce bebeğine kavuşmak için Nepal’e uçtuğunu anlattı. Sarsıntıya yeni doğan kızı Na’ama’ya mama verdiği sırada yakalandıklarını anlatan Filiba, bir çok İsrailli ailenin çocuk sahibi olmak için Nepal’e gittiğini ve yaklaşık bir ay bir süreyi burada geçirdiklerine işaret etti.

5 milyar dolar gerekli

Nepal, ekonomik açıdan da adeta yerle bir olmuş durumda. Kimi uzmana göre, yeniden ayağa kalkması, güvenli yapılar inşa etmesi için ilk etapta 5 milyar dolara ihtiyaç var. Bu miktar ülkenin gayri safi milli hasılasının yaklaşık yüzde 20’si. Kimi yorumda Nepal’in depreme karşı gerekli hazırlıkları önceden almadığına işaret ediliyor.

Yüzlerce yabancı kayıp

Nepal’de yüzlerce yabancının akibetine ilişkin hâlâ bilgi yok. Avustralya deprem sırasında Nepal’de 549 vatandaşının bulunduğunu, 200’ünün güvende olduğunu duyururken, Fransa 1098 vatandaşının 674’üne ulaşılamadığını belirtti. Ölenler arasında şu ana kadar 3 ABD, bir Japonya, bir Estonya vatandaşının da olduğu haberleri gelirken Kolombiya 7 vatandaşının kayıp olduğunu bildirdi.

Hiroşima’nın tam 20 katı

Independent gazetesine konuşan bir uzman, depremin şiddetinin 2. Dünya Savaşı’nda Hiroşima’ya atılan atom bombasının 20 katına eşit olduğunu savundu. Sarsıntının ülkede “kültürel yıkım”a da yol açtığına dikkat çekiliyor. BBC’nin haberine göre Katmandu’da dünya mirası olan yedi alandan en az dördünde tahribat oldu.