Hint Okyanusu'nun tabanındaki devasa çukurun gizemi çözüldü

Hint Okyanusu'nun deniz tabanının bir bölümünün, Dünya'nın bu bölgesinin altında daha az kütle olduğu için tuhaf şekilde içe çöktüğü yeni bir araştırmada belirtildi.

Bangalore'daki Hindistan Bilim Enstitüsü'nden bilim insanları, önceki araştırmalarda bu bölgenin neden küresel deniz seviyesi ortalamasından çok daha düşük bir derinlikte olduğuna dair birçok teori öne sürülse de bunları kanıtlamanın zor olduğunu söylüyor.

BİLGİSAYAR SİMÜLASYONLARI ÇALIŞTIRILDI

Independent Türkçe'nin haberinde yer alan Geophysical Research Letters adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni çalışmada, Hint Okyanusu'ndaki bu dev "çukurun" Dünya'nın yerçekiminin bu bölgede çok düşük olmasından kaynaklandığı bulundu.

Çalışmada bilim insanları "yerçekimi çukurunun" kökenine inmek için son 140 milyon yıllık levha tektoniği hareketlerini yeniden yapılandırarak bilgisayar simülasyonlarını çalıştırdı.

Dünya kusursuz bir küre olmadığından ve ekvatora doğru şişkinlik gösterdiğinden, gezegendeki yerçekimi coğrafi bölgeler boyunca eşit değil.

Bilim insanları bunun yanında Dünya'nın farklı bölgelerinde, altlarındaki kabuk, manto ve çekirdek katmanlarının kütlesine bağlı olarak farklı yerçekim kuvvetleri sergilendiğini de tespit etti.

Yeni araştırmada, Hindistan'ın güney ucunun yaklaşık 1200 km güneybatısında yer alan Hint Okyanusu'nun deniz tabanının üç milyon kilometrekarelik geniş bir bölümünde görülen düşük kütleçekim anomalisinin kaynağı incelendi.

Bu bölgedeki deniz seviyesinin küresel ortalamadan 106 metreden daha fazla aşağıda olduğu tespit edildi.

Yeni çalışmada araştırmacılar, tektonik levhaların bazı bölümlerinin Afrika'nın altındaki manto boyunca battığını buldu.

Araştırmacılar, bu çöküntüye karşılık olarak Hint Okyanusu'nun altındaki mantodan sıcak ve daha az yoğunlukta baloncukların fışkırdığını söylüyor.

Bilim insanları çalışmada şöyle yazdı: 

Burada 140 milyon yıl önceden başlayarak küresel manto konveksiyonu modellerinde levhanın yeniden yapılandırılmasını model alıyoruz ve batan Tethyan levhalarının Kayma Hızının Düşük Olduğu Büyük Afrika bölgesini altüst ettiğini ve Hint Okyanusu'nun altında bu negatif jeoit anomalisinin oluşumuna yol açan kabarcıklar ürettiğini gösteriyoruz.

Bilgisayar simülasyonu Afrika'nın altındaki tektonik plakaların yaklaşık 30 milyon yıl önce alt mantoya ulaştığını ve buna karşılık olarak manto kabarcığının yaklaşık 20 milyon yıl önce Hint Okyanusu'nun altında yükselmeye başlayarak buranın, gezegenin en hafif bölümü hale gelmesine yol açtığını da tahmin etmeyi başardı.

Bilim insanları bu anomalinin milyonlarca yıl daha süreceğini ve mantodan gelen madde akışı durduğunda sona erebileceğini tahmin ediyor.