2025 yılı ilk 6 ay değerlendirme toplantısı EİB Konferans Salonu’nda yapıldı. EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, basın toplantısında yaptığı konuşmada, son bir yıldır dile getirilen sorunların çözülmediğini ve yapısal hale geldiğini ifade ederek, “İşimiz üretim, gücümüz ihracat ilkesiyle yüksek katma değerli üretim ve sürdürülebilir ihracat vizyonuna sahip çıkmak hepimizin ortak sorumluluğudur” dedi. Eskinazi, özellikle İSO İmalat PMI verisinin haziran ayında yeniden daralma bölgesine girmesinin üretimdeki baskıyı ortaya koyduğunu vurguladı.
“9 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT, ZORLUKLARA RAĞMEN GELDİ”
2025 yılının ilk yarısına ilişkin rakamları da paylaşan Eskinazi, “EİB’nin 2025 Ocak-Haziran dönemi ihracatı 9 milyar dolar oldu. Sanayi ihracatımız yüzde 2 artarak 4,8 milyar dolara, tarım ihracatımız ise 3,5 milyar dolara ulaştı. 209 ülke ve bölgeye ihracat yaptık, bunların 109’una ihracatımızı artırdık" dedi.
En fazla ihracat yapılan ülkeler arasında Almanya (851 milyon dolar), ABD (792 milyon dolar) ve İtalya (548 milyon dolar) ilk sıralarda yer aldı.
“TEKSTİLDE YÜZDE 27’LİK ARTIŞ”
Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nin verilerini de aktaran Eskinazi, “2025’in ilk 6 ayında 259 milyon dolar ihracat gerçekleştirildi, bu da geçen yıla göre yüzde 27 artış demek. En fazla ihracat pamuk, suni sentetik örme kumaş, çarşaf ve halıdan yapıldı. En büyük artışı ise yüzde 69 ile Çin’e yaptık” diye konuştu.
“KİRA KRİZİ, ENERJİ MALİYETİ VE KUR BASKISI ALTINDAYIZ”
Konuşmasında yapısal sorunlara dikkat çeken Eskinazi, kira uyuşmazlıklarının derinleştiğini belirterek, “Bugün Türkiye'de her üç markadan ikisi kira sorunları nedeniyle mahkemelik. Bu, yapısal maliyet krizinin geldiği noktayı gösteriyor" dedi.
Global firmaların artık Türkiye'yi tercih etmediğine dikkat çeken Eskinazi, “Bir İspanyol alıcı, üretimi Mısır’a kaydırmamız şartıyla iş birliğine devam edebileceğini söyledi. Türkiye artık yüksek maliyetli üretim ülkesi konumunda” ifadelerini kullandı.
“İHRACAT YAPMAK ARTIK CEZALANDIRILIYOR”
Eskinazi, ihracatçının artan enerji, kur ve işçilik maliyetleri altında ezildiğini belirterek, “İhracatçının kâr marjı kalmadı, kazandıkça kaybettirilen bir denklemle karşı karşıyayız” dedi. Türkiye ekonomisinin 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 2 büyüdüğünü ancak ihracatın büyümeye katkısının negatife döndüğünü hatırlattı.
“İVEDİ ÇÖZÜM BEKLİYORUZ”
Ege İhracatçı Birlikleri olarak önerilerini sıralayan Eskinazi, 'Kur politikasında öngörülebilirlik sağlanmalı, Emek yoğun sektörler için özel finansman mekanizmaları oluşturulmalı. Enerji maliyetleri düşürülmeli, destekleyici fiyatlamalar getirilmeli. Sermaye göçünü önleyici teşvik mekanizmaları devreye sokulmalı. TL dönüşüm desteği yıl sonuna kadar uzatılmalı. Reeskont kredilerinde limitler artırılmalı ve bekleme süresi azaltılmalı. DİR rejimi kullanan firmaların KDV iadesi sorunları çözülmeli" dedi.
“2026 DA KAYIP YIL OLABİLİR”
Bu gidişatın sadece 2025 değil, 2026’yı da riske attığını ifade eden Eskinazi, “Türkiye'nin üreticiye ve ihracatçıya sahip çıkan bir ekonomi politikası benimsemesi ertelenemez bir zorunluluk haline gelmiştir” dedi.
SOMUT ADIMLAR VE DESTEKLER
Ege İhracatçı Birlikleri olarak attıkları adımları da paylaşan Eskinazi, “Bölgedeki illerde ihracatçı firmalarla buluşmalar gerçekleştirdik. 2025’in ilk yarısında ihracatçılara 1 milyar TL destek sağladık, bu geçen yıla göre yüzde 81 artış demek" açıklamasını yaptı.
Yeşil pasaporttan kadın girişimci eğitimlerine kadar birçok konuda destek sağladıklarını söyleyen Eskinazi, “İhracat Türkiye’nin en stratejik gücüdür, bu güç zayıflarsa tüm ekonomik denge sarsılır” dedi.
1 KİŞİNİN TUTUKLANMASI EKONOMİYİ 6 AY GERİ GÖTÜRÜR
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, son dönemde CHP’li belediye başkanlarına ve siyasetçilere yönelik operasyonlarla ilgili soruya yanıt verdi.
Eskiazi, “Her alınan kararın kırılgan ekonomide etkileri fazla oluyor. Bir kişinin tutuklanması dahi, Mart ayında olduğu gibi, sizi altı ay geriye götürür. Ülke ekonomisi şu an kırılgan. Alınacak kararların çok dikkatli alınması gerektiği düşüncesindeyim. Ekonomiye zarar vermeyecek şekilde kararların alınması lazım. Daha ileriye gidecek olursak, ortam yumuşatılırsa ve daha rahat ekonomi ortamı yaratılırsa ihracatçımızı için ideal günler çok çabuk gelebilir” dedi.
“EURO 50 TL OLURSA İHRACAT RAHATLAR”
Döviz kuru konusunda beklentilerinin olduğunu aktaran Eskinazi, “Geçtiğimiz günlerde yapılan İstanbul’da toplantılarda söylenen varsayımlar vardı. Bazı politik söylemlerin arkasında durmak lazım. Temmuz sonunda faizlerin 350-650 baz puan indirileceği beklentisi var. Sayın Cumhurbaşkanımız da yüzde 40’ın altına ineceğini söyledi. 650 puan ile 40’ın altına düşer. 350 baz puan daha iyi. Faiz indirim rakamı ne kadar düşük olursa, dövizdeki yükseliş de o kadar olur. Tabi Euro 50 TL, dolar 43 TL olursa bizi biraz daha rahatlatır” ifadelerini kullandı.
SERTBAŞ: 145 BİN KİŞİLİK İSTİHDAM KAYBIYLA KARŞI KARŞIYAYIZ
Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, yüksek maliyetler, düşük döviz kuru ve Avrupa pazarındaki durgunluğun ihracatı olumsuz etkilediğini belirterek, “İlk 6 ayda ihracat %6 azalarak 8,1 milyar dolara geriledi. Sadece EHKİB ihracatı %5 düşüşle 650 milyon dolarda kaldı” dedi.
İstihdamda da ciddi kayıplar yaşandığını vurgulayan Sertbaş, “Kur baskısı ve azalan siparişler nedeniyle son 2 yılda 145 bin kişi işini kaybetti. Tekstil dahil edildiğinde bu rakam 200 bini aşıyor” diye konuştu.
Tüm zorluklara rağmen sektörün potansiyeline inandıklarını dile getiren Sertbaş, “2026’da güçlü bir toparlanma bekliyoruz. Ancak üreticinin ayakta kalabilmesi için acil destek şart” dedi.
GİRİT: FON KESİNTİSİ İHRACATI DURMA NOKTASINA GETİRDİ
Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, 2025 yılının ilk yarısında sektörün 1,8 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini söyledi. Ancak ihracatçıların ciddi sorunlarla mücadele ettiğini belirtti.
Girit, "Maaliyet baskısı, fon kesintisi, lojistik aksaklıklar ve teknik engellerin ihracatı olumsuz etkiledi" dedi. Özellikle fon kesintisi nedeniyle ihracatın neredeyse durduğunu vurgulayan Girit, Türk markalarının süpermarket raflarındaki yerlerini rakip ülkelere kaptırdığını söyledi.
Tavuk eti ihracatına getirilen kısıtlamaların, Türkiye’nin pazarlarını Brezilya gibi ülkelere kaydırdığını belirten Girit, bu durumun yalnızca ihracat rakamlarını değil, sektörün yıllardır inşa ettiği güven algısını da zedelediğini ifade etti.
Girit, “Sürdürülebilir ihracat, sadece rakamlarla değil, doğru politikalarla desteklenmeli” dedi. 2025 sonu ihracat hedeflerinin 4,1 milyar dolar olduğunu aktaran Girit, bu hedefe ulaşmak için tanıtım, pazar çeşitlendirme ve kapasite artırma çalışmalarına hız vereceklerini söyledi.
