Ege’nin saklı cenneti: Birgi

İzmir’in Ödemiş ilçesine bağlı bir mahalle olan Birgi, son dönemde oldukça popüler hale gelen turizm merkezlerinden biri. 2012’de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenen, geçen günlerde de Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) tarafından dünyanın en iyi 32 turizm köyünden birisi seçilen Birgi Köyü’nün başarısı tesadüf değil. Geçmişi 3 bin yıl öncesine dayanan ve 9 farklı uygarlığa ev sahipliği yapan köy, tarihi dokusu, doğal ve kültürel zenginlikleri ve kendine has lezzetleriyle, yılın hemen hemen tamamında yerli ve yabancı on binlerce turiste ev sahipliği yapıyor.

Bozdağ’ın eteklerinde kurulu Birgi, simge haline gelen tarihi konakları, mimari üslubu ile dikkat çeken ahşap pencereli taş evleri, sokaklarında çınar ağaçları ve uygun fiyatlı pansiyonlarıyla Ege Bölgesi’nde turizmin önemli merkezleri arasında.

NASIL GİDİLİR?

SİT alanı korumasında bulunan Birgi, Ödemiş’in merkezine 10, İzmir kent merkezine ise 110 kilometre uzakta. Birgi’ye, Ödemiş’in merkezinden yarım saatte bir kalkan dolmuşların yanı sıra Basmane Garı’ndan kalkan İzmir-Ödemiş trenleri ya da İzmir Otogarı’ndan seferler yapan Ödemiş otobüsleriyle ulaşmak mümkün.

GEZİLECEK YERLER

Tarihi mahallede yer alan turistik yapılar arasında bulunan Birgi Surları başta olmak üzere, 14. yüzyıldan günümüze dek ayakta kalan Aydınoğlu Mehmet Bey Camisi, Aydınoğlu Hamamı, Ümmü Sultan Türbesi, 16. yüzyıla uzanan ve ilçenin en önemli tarihi varlıklarından olan İmam-ı Birgivi Türbesi, Birgivi Mehmet Efendi Medresesi ile Demiri Mağaza, 18. yüzyıldan kalma Kerim Ağa Konağı, Karaoğlu Camisi ve Çakırağa Konağı, 1800’lerde yapılan Sandıkoğlu Konağı ile Gazi Umur Bey Heykeli, Birgi’nin mutlaka görülmesi gereken yerlerinden.

YEMEDEN GİTMEYİN

Baharatlar ve aromatik ürünleriyle öne çıkan Birgi’nin sokaklarında çiftçiler ve kooperatifler tarafından kurulan tezgâhlarında satılan ve organik yöntemlerle üretilen ev yapımı doğal ürünlerle, kuruyemişler ve kuru meyveler ziyaretçilerle buluşuyor. Ayrıca, çeşitli özel restoranlarda sunulan bölgeye has köfte ve meşhur ayranı da alternatif lezzetler arasında.

Bölgede meşhur olan ipek dokumacılığı ürünleri de ziyaretçilerin beğenisine sunuluyor. Yerli, yabancı turistlerin ilgisini çeken ve Demirli Mağaza’da satılan ipekli şal ve peştemal gibi geleneksel ürünler ve Ödemiş’teki kadınların el emeği ile ürettikleri çok sayıda tekstil ürünü yerli halk için istihdam olanaklarının gelişmesini sağlıyor.

(Mehmet Eriş)

ŞİMDİ HEDEF UNESCO

Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş:

Birgi’nin bir cazibe merkezi haline gelmesi 1997 yılına kadar dayanıyor. Birgi uzun süren çabalarla bugünlere geldi. Sokak sağlıklaştırma, cephe iyileştirme ve restorasyon çalışmaları sayesinde Birgi’nin kimliğini koruyarak bugünlere taşıdık. Ödülü sadece Birgi ya da Ödemiş değil, ülkemiz turizmi açısından Türkiye kazandı. Bir köy yerleşimi sıfırdan nasıl bu noktaya geldi Birgi buna iyi bir örnektir. Şimdi hedefimiz UNESCO kalıcı listesine girmek. Belediye olarak Birgi’yi korumak, iyileştirmek kadar, tanıtmak amacıyla da önemli çalışmalar yapıyoruz. Türkiye’nin dört bir yanından ziyaretçiler geliyor. Böyle bir ilgi varken buranın tarihi dokusunu korumak zor bir iş. Birgi’nin büyüleyici havası, mimarisi, kendine has sessiz yaşam tarzı, çekiciliğini artırıyor. İster istemez bir rant baskısı var. Biz bu kültür hazinesini, mimari değerleri ve inanç merkezini korumak ve yaşam tarzını da sürdürmek mecburiyetindeyiz. Birgi’yi koruyarak yaşatacağız.

(Abdulaziz Ediz)

DOĞA İLE İÇ İÇE 

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği Danışma Kurulu Başkanı ve UNESCO İzmir Tarihi Alan Başkanı Abdülaziz Ediz:

Cumhuriyet dönemi ve İstiklal Savaşı’na da önemli katkılar koyan Birgi, coğrafi konumu, doğayla iç içe yapısıyla ayrıcalık sahibi bir yer. Göç almadığı için bu yapısını da koruyan bir bölge. İnsanlar sadece deniz, kum, güneş değil, Ödemiş gibi, Birgi gibi tarihi merkezleri de tanımak, görmek istiyor. Kırsal bir yerleşim yeri olan Birgi’nin hayvancılık ve tarımdaki başarısı sayesinde özellikle et ve süt ürünlerinin ön plana çıktığını görüyoruz. Bölgenin kendine has ürünleri tanıtım ve pazarlama geliştirildiği takdirde dünyaya yayılabilir. Burası hem Osmanlı mutfağının hem de Ege yöresinin izlerini, lezzetlerini taşıyor. Birgi’yi yaşatıp, iyileştirip, tarihi ve kültürel zenginliklerini gelecek nesillere aktarmak zorundayız.

(Mutlu Sulukan)

110 YATAK KAPASİTESİ

Birgi Köyü Muhtarı Mutlu Sulukan, "Köyümüz tarihi geçmişi ve doğal güzelliklerinin yanı sıra, din turizmin merkezi olmasıyla da ön plana çıkıyor. Birgi’ye gelen ziyaretçiler 110 yatak kapasitesine sahip on ayrı pansiyonda konaklama imkanına sahip. Dört mevsim turizm faaliyetlerine ev sahipliği yapan Birgi’ye gelinebilecek en ideal zaman aralığı eylül ayından başlayarak hazirana kadar uzanan kış sezonudur. Birgi Köyü’nde yaşayan yaklaşık 2 bin 200 nüfus turizm faaliyetlerine alışkın ve ziyaretçilere güzel bir ev sahipliği yapıyor."

ÖDÜL ALDI

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından belirlenen UNWTO 2022 En İyi Turizm Köyleri Listesindeki en iyi 32 turizm köyünden biri olan Birgi köyü, Suudi Arabistan’da düzenlenen törenle ödülüne kavuştu.