Astana'da Putin'le kritik görüşme: NATO Zirvesi öncesi Erdoğan’ın cebinde neler olacak?

Kazakistan’ın başkenti Astana’da yapılacak Şangay İşbirliği Örgütü liderler zirvesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşecek olan Cumhurbaşkanı Erdoğan 9-11 Temmuz'da NATO’nun 75. Yıl Zirvesi’ne katılacak. Görüşmenin gündeminde başat olarak Rusya-Ukrayna savaşı, İsrail-Hamas çatışmaları ve son zamanlarda Türkiye'nin ana gündem maddesi olan Suriye konusu yer alacak. NATO zirvesine Putin ile yüz yüze görüşmüş tek lider olarak gidecek olan Erdoğan’ın cebinde neler olacak?

Erdoğan ve Putin’in Rusya ve Çin liderliğinde Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) toplantısında bugün yapması beklenen ikili görüşmede, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov’un ifadesiyle tüm ‘önemli ve hassas konular’ ele alınacak. Türkiye’nin diyalog ortağı olarak yer aldığı toplantı, ‘çok taraflı diyaloğu güçlendirmek, sürdürülebilir barış ve uyum arayışı’ anlayışıyla yapılacak. Birçok alt konunun da işleneceği toplantının ardından alınan ortak kararlar bir bildiride toplanacak. Ayrıca toplantıda Belarus’un ŞİÖ’ye katılımı ilan edilecek. 

AVRASYA GÜVENLİK SİSTEMİ

Putin’in Astana’da ele alacağı konulardan birisi Avrasya Güvenlik Sistemi’nin kurulması olacak. ŞİÖ’nün dışişleri bakanları düzeyinde Haziran ayında Moskova’da gerçekleştirdiği bir toplantıda konuşan Putin, “Avrasya güvenlik sistemi” sayesinde Avrasya kıtasının işbirliği ve kalkınmasını sağlayacak, herkese yarar getirecek eşit ve bölünmez bir güvenlik ortamı yaratılabileceğini kaydetmişti. Son dönemde BRICS’e katılım yönündeki açıklamalar da dahil olmak üzere bölgedeki ülkelerle temaslarını arttıran Ankara için Putin görüşmesi birkaç hafta sonra gerçekleşecek NATO zirvesi bağlamında da önem taşıyor.

UŞAKOV: TÜRK TARAFIYLA SÜREKLİ DİYALOGDAYIZ

Kremlin Dış Politika danışmanı Yuriy Uşakov; Rus liderin  Türkiye, Azerbaycan ve Çin'in yanı sıra Kazakistan, Pakistan, Moğolistan liderleriyle 3 Temmuz'da ayrı ayrı görüşmeler yapacağı bilgisini paylaşmıştı. Erdoğan görüşmesine ilişkin olarak ise “Türkiye'ye uzun zamandır ziyaret planlanıyor. İki liderin bu konuyu ele alacağını düşünüyorum. Ayrıca, Türkiye'nin konumu dikkate alındığında, özellikle bölgede çok önemli rol oynayan ülkelerin liderlerin görüş alışverişinde bulunacağı pek çok konu olduğunu düşünüyorum. Türk tarafıyla sürekli diyalog halindeyiz, sürekli telefon aracılığıyla temaslar var. Geçen günlerde Putin, Türkiye Dışişleri Bakanı'nı kabul etti. Görüşmede, tüm önemli ve hassas konular ele alınacak” ifadelerini kullanmıştı. 

SURİYE NORMALLEŞMESİ KONUŞULACAK

İki liderin Rusya-Ukrayna savaşı, İsrail-Hamas çatışmaları ve Türkiye’nin ana gündem maddelerinden birisi olan Suriye ile normalleşme sürecini ele alması beklenirken, Erdoğan bu görüşmeden sonra NATO zirvesine, Rus lideri ile yüz yüze görüşebilen tek lider olarak katılacak. Aynı zamanda 9-11 Temmuz’daki NATO zirvesinin de ana gündem maddesi Rusya-Ukrayna savaşı ve NATO ittifakının ortak savunması olacak. Ankara-Şam hattındaki trafiğin ise Putin ile olan görüşmeden sonra netlik kazanması bekleniyor.

'KARŞILIKLI ÇIKARLARI İLGİLENDİREN KONULAR ELE ALINACAK'

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Putin ile Erdoğan’ın yapacağı görüşmeye ilişkin gazetecilere açıklamalarda bulundu. Görüşmenin her iki liderin de isteği üzerine yapılacağını ve uzun sürebileceğini dile getiren Peskov, “Elbette görüşmede, karşılıklı çıkarları ilgilendiren tüm konular ele alınacak. İlk önce ikili ilişkiler ele alınacak. İki lider, Suriye, Ukrayna konusunu da ele alacak. Gündemde, Putin’in Türkiye’ye ziyareti konusu da var. Bu ziyaret, zamanda mutabık kalındığında gerçekleşecek. Bugün ziyaretin olanaklarını ele almak için imkan var” dedi. Peskov, Putin-Erdoğan görüşmesinin heyetlerin katılımıyla gerçekleşeceğini söyleyerek, “Putin, sık sık yüz yüze de görüşmeye geçmeyi tercih ediyor” dedi.  Peskov “İkili ilişkilere yönelik çok fazla çalışma yapıldığı zaman, kaçınılmaz bir şekilde çeşitli sorunlar ortaya çıkacaktır. Bu tamamen normal bir çalışma sürecidir. Ancak sorunların çözümüne yönelik siyasi irade mevcut, ticari ve ekonomik işbirliği de dahil olmak üzere ikili ilişkiler gerekli düzeyde bulunuyor" ifadelerini kullandı. Erdoğan’ın Suriye ile ilgili açıklamalarına da değinen Peskov, "Suriye’de barışın tesis edilmesi sürecini memnuniyetle karşılıyoruz. Rusya bu konuda büyük çaba harcıyor. Komşu ülkelerle bu sürecin daha başarılı bir şekilde gelişmesini sağlayacak temasları memnuniyetle karşılarız” diye konuştu.