Çekya’da ceza yasasında yapılan kapsamlı değişiklikle, komünizmin propaganda ve örgütlenmesi resmi olarak yasaklandı.
Cumhurbaşkanı Petr Pavel tarafından imzalanan düzenleme, Nazizm, komünizm ve insan haklarını bastırmayı hedefleyen diğer tüm ideolojileri aynı kategoride değerlendiriyor.
Yeni yasaya göre, bu tür ideolojileri “kuran, destekleyen ya da yayan” kişilere 1 ila 5 yıl arasında hapis cezası verilebilecek.
"NAZİZM YABANCI, KOMÜNİZM BİZDEN DEĞİL"
Düzenleme, Çek hükümetine bağlı Totaliter Rejimler Araştırma Enstitüsü tarafından destekleniyor.
Yasa tasarısının eş yazarlarından Michael Rataj, Çek toplumunda hâlâ Nazizm’in “yabancı bir Alman suçu” olarak görüldüğünü, komünizmin ise “bizim geçmişimiz” olduğu gerekçesiyle daha yumuşak değerlendirildiğini belirtti. Rataj, bu çifte standardın “mantıksız ve adaletsiz” olduğunu savundu.
Yasanın altına imzasını atan Cumhurbaşkanı Petr Pavel’in, geçmişte Komünist Parti üyesi olması dikkat çekti.
Pavel daha önce bu üyeliği “gençlik hatası” olarak nitelendirmişti. Ancak muhalefet ve bazı sivil toplum kuruluşları, bu durumu “ikiyüzlü ve siyasi” olarak yorumluyor.
KOMÜNİST PARTİ'DEN TEPKİ
Çekya’daki Komünist Parti (KSCM) ise yasaya sert tepki gösterdi. Parti tarafından yapılan açıklamada, bu hamlenin tamamen “politik motivasyonlu” olduğu belirtilerek, “Bu, KSCM’yi yasa dışı ilan etmenin bir başka başarısız girişimi ve muhalefeti sindirme çabasıdır” denildi.
KSCM şu anda yaklaşık yüzde 5 oranında oy alıyor ve 2025 Ekim seçimlerinde yeniden parlamentoya girme şansı bulunuyor.
Çekya'nın bu hamlesi, Polonya, Letonya ve Litvanya gibi ülkelerde uzun süredir devam eden “de-komünizasyon” politikalarının bir uzantısı olarak değerlendiriliyor. Bu ülkeler, Sovyet anıtlarını kaldırmak ve komünist sembolleri yasaklamak gibi adımlar atmıştı.
