İngiltere'de iktidar partisi yetkilisinin vergi skandalı

İngiltere'de vergi kaçırmaya çalışmakla suçlanan iktidardaki Muhafazakar Parti'nin üst düzey yetkililerinden Nadhim Zahawi'nin, geçen yıl hatasını kabul edip vergi dairesine ceza ödediği ortaya çıktı.

Yayınlanma: 23.01.2023 - 15:05

Güncelleme: 23.01.2023 - 15:05

BBC'nin edindiği bilgiye göre Zahawi geçen yıl Temmuz ve Eylül ayları arasında Maliye Bakanıyken vergi dairesine ceza dahil yaklaşık 5 milyon sterlin ödeme yaptı.

Bu meblağın yüzde 30'unun ceza olduğu bildiriliyor.

Zahawi'nin ödenmesi gereken gelir vergisi, kamuoyu araştırma şirketi YouGov'daki hisseleriyle bağlantılı.

Muhafazakar Parti'nin idari yönetiminden ve teşkilatlarından sorumlu olan Zahawi, vergi bildiriminde hata yaptığını kabul etmiş ancak bunun "kasıtlı olmadığını ve dikkatsizlikten kaynaklandığını" söylemişti.

İngiltere'de ana muhalefetteki İşçi Partisi ise vergi dairesiyle tüm yazışmalarını açıklamasını istediği Zahawi'nin, bu koşullar altında görevini sürdüremeyeceğini savunuyor.

Danışmanları, Zahawi'nin görevini sürdüreceğini söylüyorlar.

BBC siyasi yorumcusu Chris Mason, Zahawi'nin vergi beyanıyla ilgili soruların, henüz başbakanlığının üçüncü ayında olan Rishi Sunak'ın göreve gelirken vaadettiği prensiplerin sorgulanmasına yol açtığını ve gündeme egemen olduğunu söylüyor.

NADHIM ZAHAWI KİMDİR?

Kürt bir aileden olan Zahawi, 1967'de Irak’ın başkenti Bağdat’ta doğdu. 9 yaşındayken ailesiyle birlikte İngiltere’ye göç etti.

King’s College’da Kimya Mühendisliği bölümünden mezun olan Zahawi, 2000'de kamuoyu araştırma şirketi YouGov'un kurucuları arasında yer aldı.

2010'dan bu yana milletvekili olan Nadhim Zahawi, Boris Johnson'ın başbakanlığı döneminde Eğitim Bakanı ve Aşı Dağıtımından Sorumlu Sağlık Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı.

Rishi Sunak'ın istifasının ardından 5 Temmuz 2022'de Maliye Bakanı olan Zahawi, Liz Truss'ın başbakanlığı döneminde de kabinede görev aldı; Truss'ın yerine başbakan seçilen Sunak tarafından 25 Ekim'de mevcut görevine atandı ve yeniden kabine üyelerinden biri oldu.

BBC'nin edindiği son bilgiye göre Başbakan Sunak, Zahawi'ye güveniyor ve onu görevden almayı düşünmüyor.

'RISHI SUNAK, BAŞBAKANLIĞININ ÜÇÜNCÜ AYINDA, KENDI VAATLERİYLE SINANIYOR'

Rishi Sunak Ekim ayında başbakanlıktaki ilk gününde, hükümetinin "dürüst, işbilir ve şeffaf" olacağını vaadetmişti.

Tümü de geçen hafta kamuoyu gündemine gelen üç olay Başbakan'ı ve kendi vaatleriyle sınıyor:

Emniyet kemeri olayı, Boris Johnson ile BBC Mütevelli Heyeti başkanlığına atadığı kişi arasındaki ilişkiler, eski Maliye Bakanı Nadhim Zahai'nin vergi beyanıyla ilgili sorunlar.

Hareket halindeki bir araçta emniyet kemeri takmadığı görüntüler, eski Muhafazakar başbakan Boris Johnson'un yüklü bir borç almak için BBC Mütevelli heyeti başkanlığına atadığı kişiden yardım alması ve partinin teşkilat başkanı ve eski Maliye Bakanı Nadhim Zahawi'nin vergi kaçırmış olabileceği iddiaları.

Tek tek her birine bakalım:

Başbakan Sunak hareket halindeki bir araçta emniyet kemeri takmadan sosyal medya için görüntü çektikten sonra, trafik yasalarını çiğnediği için para cezasına çarptırıldı. Sunak Maliye Bakanı olduğu dönemde de dönemin başbakanı Boris Johnson ve eşi Carrie ile birlikte Covid kurallarını çiğnediği tespit edilerek para cezasına çarptırılmıştı. Bunlar hiç bir başbakanın gurur duyabileceği şeyler değil.

Bunu BBC Mütevelli Heyeti Başkanı ve Muhafazakar Parti Teşkilat Başkanı'nı ilgilendiren iki olay daha izledi.

Her ikisi de farklı düzeylerde de olsa Sunak'ın başbakanlığa gelmesinden önce yaşanmış olaylar ama özellikle eski Maliye Bakanı Zahawi'yle ilgili olarak Sunday Times gazetesinin dile getirdiği iddialar hükümetin de yanıtlaması gereken sorular içeriyor. Çünkü Zahawi hala partinin teşkilat başkanı olarak önemli bir görevi sürdürüyor.

Zahawi görevde kalmaya kararlı görünüyor fakat bunu başarıp başaramayacağı başka bir konu.

Vergi beyanıyla ilgili sorulardan ne kadar kaçınsa da kurtulması çok zor. Ama cevaplamaya kalkışsa yanıtlar siyasi olarak rahatsız edici olabilir.

Bütün bunlar bir yandan da henüz görevde üçüncü ayında olan Başbakan Rishi Sunak'ın performansından dikkatleri dağıtan ve itibarından çalan konular olmaya devam ediyor.

Sunak bu hafta sağlık hizmetleri konusunu gündeme getirmeye çalışacak. Ama karşısına bu konu değil hükümete gelirken vaadettiği dürüstlük, işbilirlik ve şeffaflık ilkeleriyle ilgili sorular çıkacak.