Türkiye normalleşme sürecine hazırlanıyor: Azerbaycan ve Ermenistan o tarihte anlaşabilir

Azerbaycan ve Ermenistan’ın bu sene sonuna kadar kalıcı anlaşma imzalamaları, buna paralel olarak Türkiye’nin de Ermenistan’la normalleşme sürecinde somut adım atmayı hedeflediği kaydediliyor.

Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamaya göre Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov ile Hakan Fidan’ın gündeminde ikili ilişkiler ve güncel bölgesel ve uluslararası gelişmeler yer alıyor.

Diplomatik kaynaklar ise güncel bölgesel gelişmeler kapsamında Kafkasya’da Ankara-Bakü-Erivan ekseninde son dönemde artan diplomasi trafiği kapsamında yaşanan gelişmelerin ele alınacağını, iki dışişleri bakanının Azerbaycan-Ermenistan barış görüşmeleri ile Türkiye-Ermenistan normalleşme süreçlerinin gözden geçirileceğini söyledi.

İki bakanın ikili ilişkiler çerçevesinde başta ekonomi, ticaret ve enerji olmak çeşitli alanlardaki işbirliğini de ele almaları bekleniyor.

AZERBAYCAN-ERMENİSTAN ANLAŞMASI KASIM'DA İMZALANIR MI?

Ankara’daki görüşmelerin en önemli gündem başlığı, Azerbaycan ile Ermenistan arasında kalıcı barış anlaşması müzakereleri olacak.

Bunun en önemli nedeni de Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecinin de Azerbaycan-Ermenistan anlaşmasına bağlı olması.

Türkiye ve Azerbaycan, Kafkasya’da gelişen barış ve istikrar ortamının devam ettirilmesi ve Ermenistan ile yeni bir işbirliği döneminin başlayabilmesi için Erivan’ın fırsatı değerlendirmesi ve barış anlaşması konusunda adım atması gerektiğini kaydediyor.

İki bakanın Ankara’da özellikle bu mesajı yenilemeleri bekleniyor.

Azerbaycan ve Ermenistan, 2020 Karabağ Savaşı’nın ardından iki ülke sınırlarının tam olarak belirlenmesi ve bundan sonraki süreçte ilişkilerinin hangi ilke ve temeller üzerinde inşa edileceğini tanımlayacak olan kalıcı barış anlaşması için müzakerelere başladı ancak taraflar derin anlaşmazlıkları ve üçüncü tarafların müdahaleleri nedeniyle henüz imza aşamasına gelemedi.

Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları en son ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in arabuluculuğunda Temmuz ayında bir araya gelmişlerdi.

Blinken, görüşmelerde büyük ilerleme sağlandığını kaydetmiş ve anlaşmanın kısa sürede imzaya hazır hale gelebileceğini kaydetmişti.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da Mayıs ayında yaptığı açıklamada, anlaşmanın Kasım ayında imzalanabileceğini söylemişti.

Kasım ayının önemi Azerbaycan’ın 11-22 Kasım tarihlerinde Birleşmiş Milletler COP 29 İklim Zirvesi’ne ev sahipliği yapacak olması.

ZENGEZUR KORİDORU ŞİMDİLİK GÜNDEMDEN DÜŞTÜ

Taraflar arasında anlaşmanın gelecek aylarda imzalanabilecek olmasına ilişkin umutları güçlendiren son gelişme ise Bakü ve Erivan’ın en tartışmalı konulardan olan Zengezur Koridoru’na ilişkin maddeyi anlaşma metninden çıkartma kararı oldu.

Özellikle Azerbaycan açısından büyük önem taşıyan Zengezur Koridoru, tarafların anlaşma sağlandıktan sonra yeniden üzerinde görüşme yapacakları konular arasında yer alacak.

Azerbaycan açısından diğer önemli bir koşul da Ermenistan’ın anayasasında Karabağ ile ilgili atıfların çıkartılması.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan da Azerbaycan ve Türkiye’yi kastederek komşu ülkelerle ilişkilerin sağlıklı şekilde tanımlanması için Ermenistan’ın yeni bir anayasaya gereksinim duyduğunu kaydetmişti.

Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov’un Ermenistan ile sürdürülen görüşmeler ve bundan sonra atılabilecek adımlar konusunda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ı bilgilendirmesi bekleniyor.

ANKARA-ERİVAN NORMALLEŞME SÜRECİ İLERLİYOR

Bakan Fidan’ın da Bayramov’a Ankara-Erivan normalleşme süreci konusunda bilgi vermesi, özellikle de iki ülke özel temsilcilerinin son yaptıkları görüşme sonrasında atılan adımları anlatması öngörülüyor.

Türk ve Ermeni özel temsilciler Serdar Kılıç ve Ruben Rubenyan, iki yıl ara verdikleri normalleşme görüşmelerinin 5.sini Türkiye-Ermenistan sınırındaki Alican-Margara Sınır Kapısı'nda gerçekleştirdiler.

Taraflar, geçen ay sonunda yapılan görüşmede, iki ülke arasında var olan ancak işletilemeyen Akyaka-Akhurik Demiryolu Sınır Kapısı'nın faaliyete geçirilmesi için gerekli teknik konuları ele aldılar.

Bu gelişme, normalleşme sürecinin tamamlanması durumunda her iki tarafın da 1993’ten bu yana kapalı olan sınırların yeniden açılmasını istediklerini göstermesi açısından sembolik bir öneme sahip.

Bakü ile Erivan arasında müzakerelerin aşama gösterdiği bir süreçte Ankara’nın da Erivan’la temasa geçmesi, bölgesel barış anlaşmalarının yakından tamamlanması açısından dikkat çekici bir gelişme.

Ankara’da bugün yapılacak görüşmelerde de her iki süreçle ilgili değerlendirmelerin yapılması ve Türkiye ile Azerbaycan’ın eşgüdüm içinde gelişmeleri izleyip gerekli adımları atmalarının ele alınması öngörülüyor.