Milyonları ilgilendiriyor... Emeklilik dilekçesi yıl başından önce mi sonra mı verilmeli?

Emekli aylığının miktarı prime esas kazanç, çalışma süresiyle beraber dilekçe verilen tarihe göre değişiyor.

İktidara yakınlığı ile bilinen Sabah'ın aktardığına göre bu yıl emekliler refah payıyla birlikte yılın tamamında yaklaşık yüzde 62.5 zam aldı. Emekli aylıkları 3 Ocak'ta açıklanacak aralık ayı enflasyonu ile netleşecek.

Ocakta başvuranlar yüzde 4 öngörülen büyümeden de fark alacak. Ocak 2024'te başvuranların aylıkları yüzde 68'e yakın artacak. Bu durumda 1 Ocak 2024'te dilekçe verip emekli olanların aylıklarında yüzde 10'e yakın bir fark ortaya çıkacak.

YÜZDE 50 ARTIŞ OLACAK

Bugün brüt 13 bin 414 lira olan asgari ücretin yeni yılda yüzde 50'ye yakın artarak brüt 20 bin lira olması tahmin ediliyor. Bugün itibarıyla 20 yıldır asgari ücretle çalışan emekli olması durumunda 268 bin 280 lira kıdem tazminatına hak kazanıyor.

Ocak ayını beklemesi durumunda alacağı kıdem tazminatı 400 bin liraya ulaşıyor. Bugün 23 bin 490 lira olan kıdem tazminatı tavanı da (yüzde 50 artış tahminine göre) 35 bin lira olacak. Yüksek maaş alanlar için de yeni yılda emeklilik dilekçesi vermek daha avantajlı olacak.

Yüksek emekli aylığı ve kıdem tazminatı konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:

Emeklilik dilekçesinin verildiği tarih aylık miktarını yükseltir mi?

Emeklı aylığının miktarı prime esas kazanç, çalışma süresiyle birlikte dilekçe tarihine göre de değişiyor. Çünkü aylık bağlanırken yıl içinde yapılan artışlar, enflasyon, büyüme veriler, hükümetin bu yıl olduğu gibi refah payı eklemesi gibi birçok unsur etkili oluyor.

Bu yıl emekli olmak isteyenlerden özel sektörde çalışanların en geç 31 Aralık 2023, kamuda çalışanların 14 Ocak 2024 tarihinde dilekçe vermesi gerekiyor. Diğer yandan 2024 yılında emekli olmak isteyenlerden özel sektörde çalışanların 1 Ocak 2024, kamu sektöründe çalışanların da 15 Ocak 2024 tarihinden sonra aylık talebinde bulunması gerekiyor.

Emeklilik dilekçemi şimdi mi 2024 yılında mı versem daha avantajlı olur?

Emekli aylığının uzun yıllar alınacağı ve yaşamak için güvence olduğu düşünüldüğünde başvuru konusunda da dikkatli davranmak gerekiyor.

Bu yıl emeklilere yüzde 30 ardından da yüzde 25 zam yapıldı. Enflasyon farkına refah payının eklenmesiyle birlikte yıl içinde yapılan toplam zam yüzde 62.5'e ulaştı. Şimdi dilekçe verirseniz bu artıştan yararlanacaksınız. 2024 yılında emeklilere yapılacak zam Aralık ayı enflasyonun açıklanacağı 3 Ocak'ta netleşecek.

Orta Vadeli Program'da (OVP) yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 65 olmakla birlikte tahminler yüzde 68 olacağı yönünde. Büyüme tahmini de yüzde 4 öngörülürken, enflasyon ve büyüme tahminleri dikkate alındığında gelecek yıl başvuracakların emekli aylıklarında yaklaşık yüzde 68'e yakın bir artış söz konusu olacak.

Büyüme, refah payı dikkate alındığında 2024 yılında emekli olanlar yüzde 10'a yakın fazla aylık alacak. Sadece aylık değil kıdem tazminatı da artacak.

Primimin çok yüksek olması emekli aylığıma nasıl yansır?

Yüksek prim ödemesi aylığı doğrudan artırır. 2008 sonrası dönem için aylık bağlama oranı malullük, yaşlılık, ölüm sigortalarında toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 uygulanıyor.

Hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınırken, aylık bağlama oranı yüzde 90'ı geçemiyor. 2000 öncesi yüksek basamaktan prim ödeyenlerin aylığı daha yüksek olur. Ekim 2008 sonrasında aylıklar daha düşük hesaplanıyor.

Emekli aylığını yükseltmek isteyen Bağ- Kur'luların ise prime esas kazançlarını yükselterek yüksek prim ödemesi gerekiyor.