Sahip oldukları binaları mesken (konut) olarak kiraya verenlerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri mesken kira gelirlerine ilişkin istisna, kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlarla sınırlandırılıyor, bu kişiler dışındakilerin istisna hakları kaldırılıyordu. Düzenleme kamuoyunda eleştiri konusu olmuştu. Görüşmeler sırasında verilen önerge ile, konu yeniden değerlendirilmek üzere keklif metninden çıkarıldı. Konut kira istisnasındaki değişiklikten vazgeçildi. Böylece yaklaşık 500 bin ev sahibinin istisna kapsamı dışına çıkarılarak daha fazla vergi ödemesinden geri adım atıldığına dikkat çekiliyor.
BELEDİYELER KURTULDU
Tekliften, genel aydınlatma kapsamında aydınlatılan yerlerde gerçekleşen aydınlatma giderlerinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten ve ilgili belediyeler ile il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirleri payından karşılanmasına ilişkin hüküm de çıkarıldı. Düzenleme belediyelerin giderlerinde artışa neden olacaktı.
Bunların dışında Emlak Vergisi Yasası’nda da değişiklikler yapıldı. Teklife eklenen yeni madde ile bina ve arsa vergi değerlerinin takip eden yıllarda “yeniden değerleme oranında” artırılması hükme bağlandı. Böylece, emlak vergisinde takdir yılını takip eden üç yılda emlak vergi değerlerinin artık yeniden değerleme oranının yarısı kadar değil yeniden değerleme oranında artırılması sağlanmış oldu.
2 KAT SINIRI
Başka bir düzenleme ile 2025 yılında 2026 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri dikkate alınarak 2026 yılı için hesaplanan bina ve arazi vergi değerleri, 2025 yılına ait vergi değerlerinin iki kat fazlasını geçemeyecek. Vergi değerinin tadil edilmesi durumunda, mükellefiyet tesisi gereken hallerde bina ve arazi vergi değerlerinin hesaplamasında, 2026 yılında uygulanmak üzere 2025 yılında takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınacak. Esas alınan bu değerler, ilk yıl 2025 yılına ilişkin uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin 2 kat fazlasını geçemeyecek. Bir bina veya arazinin taksim veya ifraz edilmesi veya mükellefinin değişmesi durumunda, aynı şartlar geçerli olacak. Takip eden 2027, 2028 ve 2029 yıllarında, bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri aynı hüküm üzerinden hesaplanacak.
Emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de bu hükümlere göre belirlenen değerler dikkate alınarak uygulanacak. Hükmün uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili olacak.
GEREKÇESİ NE?
Önergenin gerekçesinde, 2025 yılında 2026 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri dikkate alınarak 2026 yılında hesaplanacak bina ve arazi vergi değerlerinin, 2025 yılına ait vergi değerlerinin iki kat fazlasını geçmemesinin sağlandığı belirtildi. Yapılan düzenleme ile bir taraftan belediyelerin öz gelirleri olan emlak vergi gelirlerinde, yıllar içinde yasa gereği vergi değerlerinin yeniden değerleme oranının yarısı kadar artması nedeniyle ortaya çıkan vergi kaybının telafi edildiği, diğer taraftan mükellefler arasında eşitlik ve toplumsal adaletin sağlanmasının amaçlandığı kaydedildi. Bu değişikliğe muhalefet de destek verdi.
