Büyümeye övgüden küçülmeye övgüye

Türkiye ekonomisi, yıllardır yüksek büyüme rakamları ile ısınırken, dış dünyadan ve uzmanlardan gelen 'ısınma' uyarılarına kulak asıldı. Bugün açıklanacak yeni ekonomi modelinde ise büyüme hedefi küçültülüyor. Yıllarca yüksek büyüme hedeflerini övenler ise bu kez hedefin küçültülmesini övüyor.

Dünyanın en prestijli ekonomi platformlarından ‘Research Papers in Economics’in dünya çapındaki en önemli 2 bin 223 ekonomist içerisinde ilk sırada gösterdiği Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Ekonomi Profesörü Daron Acemoğlu, 2016'da verdiği bir demecinde Türkiye’nin bir süredir ‘yatırımsız’ ve ‘borçla yapılan iç tüketim’e dayalı büyüme yoluna girdiğini ve buradan bir an önce çıkması gerektiği uyarısında bulundu. Hiç içeriğine bakmadan sadece yüzde 4 büyümeyi başarı olarak nitelendirmenin sakıncalı olduğuna dikkat çeken Acemoğlu, “Türkiye şu anda yatırımsız büyüyor. Bu çok enteresan ve zor bir şey. Bunu şu an bir tek Türkiye yapabiliyor. Olacak en kötü şey bu şekilde büyümeyi devam ettirmemiz. ABD Merkez Bankası’nın (FED) kararları Türkiye’nin kötü büyüme hikayesine daha fazla sarılmasına neden oldu. Ama artık yeni bir hikayeye ihtiyacımız var; o da ‘yatırım’ ve ‘üretkenlik’” diye uyarmıştı.

Bu yılın mart ayında ise İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Türkiye'deki hızlı büyümenin "aşırı ısınma" sinyalleri verdiği uyarıları karşısında ekonomistlerin kaygılı olduğunu yazmıştı. FT'nin Ankara'daki muhabiri Laura Pitel'in kaleme aldığı yazıda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "yaklaşan seçimler nedeniyle yavaşlamaya müsamaha göstermediği" görüşüne yer verildi. Yazıda, IMF'nin geçen ay Türkiye ekonomisinin 'fazla ısındığı' ve yüksek enflasyonun devam edeceği yönündeki uyarısı hatırlatılmıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise yılın ilk bölümündeki yüksek büyüme hızını şu şekilde övmüştü: "Türkiye ekonomisi 2018 yılının ilk çeyreğinde yüzde 7,4 büyüdü. OECD ülkeleri arasında birinci, G20 ülkeleri içinde ikinci sıradayız. Dünyanın en hızlı büyüyen ülkelerinden biri olmaya devam ediyoruz. 2017 yılında yakaladığımız yüzde 7,4 büyüme oranının ardından 2018 yılına da hızlı başladık. Tüm ekonomik saldırılara ve oynanan oyunlara rağmen, sağlam makro temeller üzerinde, güçlü büyümeye devam!"

O günlerde hükümete yakın medyada da yüksek büyüme hızına övgüler içeren manşetler atılıyordu.

Bugün "Yeni Ekonomi Modeli"ni açıklayacak olan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıklayacağı programda büyüme hedefini yüzde 3-4 seviyelerine çekileceği açıklandı. Bakanlıktan yapılacak açıklamada ""Yeni Ekonomi Model'e ilişkin çerçeve yarın Bakanımız Berat Albayrak tarafından kamuoyuyla paylaşılacak. 2019 büyümesinin yüzde 3-4 aralığında olması, cari açığın yüzde 4 civarlarında dengelenmesi bekleniyor." ifadelerine yer verildi.

Yeni ekonomi programında büyüme hedefinin küçültülmesi üzerine bu kez de iktidar yanlısı medyada daha düşük hızla büyüme terchine övgüler yapıldı. Satar gazetesinde yapılan haberde "Yumuşak inişle istikrarlı büyüme" denilerek büyümedeki yavaşlama hedefi övüldü.