10 soruda YKS tercih süreci

Eğitim uzmanı Hatice Yılmaz ve rehberlik koordinatörü Yalın Kaya, tercih sürecini 10 soru-cevapla anlattı:

1-Tercih için hangi bilgilere ihtiyaç var?
Adayın tercih etmeyi düşündüğü yükseköğretim programlarının puan türleri : TYT, SAY, SÖZ, EA, DİL. Adayın bu puan türlerindeki puanları ve başarı sıraları. Tercih edilmesi düşünülen programların özel koşulları. Tercih edilmesi düşünülen programların geçen seneki ve bu seneki kontenjanı arasındaki farklar.

2-Puan türlerinin tercihe etkisi nedir?
TYT puan türünden 150 puan ve üzerinde başarı gösteren adaylar sadece iki yıllık programlar tercih edilebilir ya da özel yetenek sınavı ile öğrenci alan dört yıllık programlara bireysel olarak başvurabilir. Özel yetenek sınavı ile değil de merkezi yerleştirme ile öğrenci alan tüm programlar için AYT ve YDT ile hesaplanan 4 puan türünden en az 180 puan alınmasını gerekiyor.

3-Tercih, puana göre mi yapılır, yoksa başarı sırasına göre mi?
Adayların başarı sırası bilgisine göre tercih yapması gerekiyor. Sınavların yıllar içindeki zorluk seviyeleri değiştiği için puanlarda büyük oynamalar olabiliyor. Ancak adayların yerleştirmedeki tercih eğilimleri çok değişmediği sürece sıralamalarda büyük değişiklikler olmuyor.

4-Her istediğim bölümü yazabilir miyim?
Tablo 1A ve Tablo 1B’deki kısıtlamaların kontrol edilmesi gerekiyor. Örneğin, Tıp Fakültesi tercihi yapmak isteyen bir adayın SAY puan türündeki sıralaması en düşük 50 bin olabilir. 50 binden daha düşük sıralamadaki bir aday, mesela 60 bininci aday, bir önceki seneye göre puanı yetiyor gözükse bile tercihlerinde Tıp Fakültesi’ne yer veremiyor, sistem uyarı veriyor.

5-Tercihlerimi nasıl sıralamalıyım?
Tercihlerin istek sırasına göre yapılması gerekiyor. Sistem adayı yerleştirdikten sonra aday, puanının yettiği başka bir yere gitmeyi istese de bunu yapamıyor.

6- Puanı aynı olan adaylar nasıl sıralanıyor?
Aynı programı tercih etmiş adaylar arasından, tercihi hangi sırada olursa olsun yerleştirmede kullanılan yerleştirme puanı ve varsa ek puan toplamı büyük olan adaya öncelik tanınıyor. Eğer adayların puanları eşitse, ilgili TYT/SAY/SÖZ/EA/DİL sınav puanı, yani okul puanı eklenmemiş hali büyük olana öncelik veriliyor. Eşitlik sürdüğü takdirde aynı bölümü daha üst sırada tercih edene, eşitlik yine sürdüğü takdirde OBP’si yüksek olana, eşitlik bozulmazsa yaşı küçük olana öncelik veriliyor.

7-Tercih listesi hazırlanırken en sık yapılan hatalar nelerdir?
Kulaktan dolma ya da münferit bilgiler ile tercih yapmak. Tercihleri yanlış puan türüne göre belirlemek. Tercihleri puan sırasına göre sıraya sokmak.

8- Merkezi yerleştirme nasıl işliyor?
Tüm adayların tercihleri, bir merkezde toplanıyor ve işlemler otomatik olarak bilgisayar tarafından yapılıyor. Bu sistemde adayların puanlarının geçen seneye göre neye yettiği değil, bu sene sıra kendilerine geldiği zaman tercihlerinin dolu olup olmaması önemli Açıkta kalmak istemeyen adayların, okumayı istedikleri ve puanları yetecek her programı listelerine almaları, yerleşme sanslarını arttırıyor.

9-Yerleştirme sonuçları ne zaman açıklanacak?
ÖSYM tarafından kesin bir tarih belirtilmemiş olsa da geçtiğimiz senelerde sonuçlar iki hafta sonra açıklanmıştı.

10- Ek yerleştirme işlemleri nasıl yapılacak?
Kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM’ye bildirilecek ve boş kalan veya kaydolmama nedeniyle dolmayan kontenjanlarına ÖSYM tarafından merkezî olarak Ek Yerleştirme yapılacak. Genel kural olarak, bir yere yerleşmiş adaylar, aynı sene içinde Ek Yerleştirme tercihi yapamıyor.