AİHM 2020 bilançosunu açıkladı: Türkiye nasıl yer aldı?

AİHM Strasbourg'daki merkezinde düzenlediği basın toplantısıyla 2020 bilançosunu açıkladı. Rusya, Türkiye, Ukrayna, Romanya ve İtalya kaynaklı yapılan başvurular, toplam başvuruların yüzde 75’ine eşit. Rusya 13 bin 800 dava başvurusuyla (yüzde 22,4) ilk sırada yer alırken, Rusya'yı 1 bin 150 başvuruyla Türkiye (yüzde 18,1) takip etti.

Türkiye hakkında açıklanan 97 karardan 85'inde AİHS'nin en az bir maddesinin ihlal edildiği sonucuna varıldı. Altı davada ihlal bulunmadı; bir dava dostane çözümle, beş dava ise diğer yollardan sonuçlandı. Türkiye davalarında en fazla AİHS'nin ifade özgürlüğüyle ilgili 10'uncu maddesinin ihlaline hükmedildi.

TÜRKİYE ORTALAMANIN ÜZERİNDE

Geçen yıl AİHM tarafından işleme konulan ve karar bekleyen dava başvuruları ülkelerin nüfuslarına orantılı ele alındığında ise Karadağ 10 bin kişiye 3,5 dava başvurusuyla ilk sırada yer aldı. Bu ülkeyi sırasıyla Sırbistan (2,5), Bosna-Hersek (2,49), Lihtenştayn (2,31) ve Letonya (2,17) izledi. Ortalamanın 0,5 olduğu bu klasmanın en altında Birleşik Krallık (0,04), Almanya (0,07), İrlanda (0,08) ve İspanya (0,09) yer aldı. Türkiye ise 10 bin kişiye 1,09 dava başvurusuyla ortalamanın üstünde bulunuyor.

Her yıl olduğu gibi geçen yıl da kendisine yapılan başvuruların ezici çoğunluğunu geri çeviren AİHM, Avrupa genelinden 32 bin 232 başvuruyu değişik nedenlerden ötürü "kabul edilemez" buldu.

EN FAZLA İHLAL EDİLEN HAKLAR

En fazla ihlal kararı AİHS'nin 5'inci (özgürlük ve güvenlik hakkı) ve 6'ncı (adil yargılanma hakkı) maddeleri temelinde verildi. Adil yargılanma hakkı temelinde 287, özgürlük ve güvenlik hakkı temelinde ise 208 ihlal kararı açıklandı. AİHS'nin "evlenme" ve "eğitim" haklarıyla ilgili maddeleri temelinde ise karar çıkmadı.

HAKKINDA KARAR AÇIKLANMAYAN ÜLKELER

DW Türkçe'den Kayhan Karaca'nın aktardığına göre, AİHM geçen yıl Avusturya, Lihtenştayn, Lüksemburg ve İsveç hakkında hiçbir karar açıklamadı. Andora, Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Monako, Çekya ve San Marino hakkında ise sadece 1'er davada karar yayınladı.

TÜRKİYE 21 KEZ ADİL YARGILANMA HAKKINI İHLAL ETTİ

Türkiye davalarında açıklanan kararlarda 21 kez adil yargılanma hakkı, 16 kez özgürlük ve güvenlik hakkı, 14 kez mülkiyet hakkı, 11 kez de toplanma ve dernek kurma özgürlüğüyle ilgili maddelerin ihlal edildiği sonucuna varıldı.